Szczur śniady

Z Wikipedii

Szczur śniady
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Szczep	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Rodzina	myszowate
Rodzaj	szczur
Gatunek	szczur śniady
Nazwa systematyczna
Rattus rattus
(Linnaeus, 1758)
Zasięg występowania
Systematyka w Wikispecies
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Szczur śniady (Rattus rattus)

Opis. Jest nieco mniejszy od swojego krewniaka szczura wędrownego. Długość ciała 16 - 23 cm, długość ogona 18 - 25 cm, masa ciała 175 - 200 g. Pysk ostro zakończony, duże uszy, cienkie i prawie nagie. Grzbiet ciała ubarwiony najczęściej na kolor szaro-brązowy, ale u różnych osobników występuje duża zmienność ubarwienia; od szarego poprzez różne barwy pośrednie aż do czarnego. Spodnia część ciała jaśniejsza.

Występowanie. Prawdopodobnie pochodzi z południowo-wschodniej Azji. W Polsce występuje na nielicznych stanowiskach w dorzeczu Odry i w niektórych portach na wybrzeżu Bałtyku, ale jego zasięg nie jest dokładnie znany. Wiadomo, że w ostatnich latach jego liczebność znacznie się zmniejszyła - z wielu środowisk został wyparty przez swojego konkurenta szczura wędrownego.

Biotop. Typowy gatunek synantropiczny. Przebywa wyłącznie w pobliżu siedzib ludzkich, gdzie zasiedla strychy, magazyny zbożowe, poddasza, hale targowe i różnego rodzaju zabudowania gospodarcze. Charakterystyczne, że w odróżnieniu od szczura wędrownego zajmuje zwykle wyższe kondygnacje budynków. Potrafi wspinać się po murach, można go spotkać w miejscach wydawałoby się mało prawdopodobnych. Często występuje w magazynach portowych. W czasach żaglowców to właśnie szczur śniady był częstym, choć niechcianym towarzyszem żeglarzy.

Tryb życia. W miejscach, gdzie nie jest płoszony, wykazuje aktywność całodobową. Jest wszystkożerny i mało wybredny pod względem odżywiania.

Rozród. Rozmnaża się bardzo szybko. Okres rozrodczy trwa cały rok. Ciąża trwa od 20 do 24 dni, w jednym miocie samica rodzi od 3 do 15 młodych. W ciągu roku daje od 2 do 6 miotów. Młode rodzą się ślepe, oczy otwierają po kilkunastu dniach, a dojrzałość płciową osiągają po 3 - 6 miesiącach. Szczur śniady dożywa do 4 lat.

Znaczenie. Jest gatunkiem bardzo szkodliwym z punktu widzenia człowieka. Podobnie, jak szczur wędrowny wyrządza duże szkody gospodarcze (niszczy żywność, przegryza instalacje elektryczne i inne, niszczy meble itd.). Ponadto jest nosicielem dżumy.

Ochrona. Nie podlega ochronie. Jest w Polsce, podobnie, jak szczur wędrowny gatunkiem ustawowo tępionym.

Zobacz też

• przegląd zagadnień z zakresu biologii
• fauna Polski
• odszczurzanie (deratyzacja)

Bibliografia