Szkoła z Barbizon

Z Wikipedii

Barbizończycy, "Szkoła z Barbizon" - grupa francuskich malarzy w latach 1830 - 1860, którzy "wyjechali na wieś" w poszukiwaniu tematów malarskich - głównie do pejzaży.

Pod wieloma względami można stwierdzić, że Barbizończycy reprezentowali pewną odmianę malarskiego romantyzmu. Skłaniają ku tej tezie: zamiłowanie do lokalnego pejzażu, sentymentalne ujęcie tematu czy swobodne pociągnięcia pędzla oddające emocje malarza. Nie bez znaczenia jest również ideologiczne podłoże ruchu, bez wątpienia romantyczne. Grupa malarzy, pod przewodnictwem Theodora Rousseau (1812 - 1867), uciekła od ekspansywnego miasta na wieś, aby uniknąć związanej nieodłącznie z cywilizacją dehumanizacji. Jako swoje miejsce odosobnienia wybrali wioskę Barbizon w okolicach Fontainebleau, gdzie mogli bez skrępowania szukać natchnienia w naturze podczas spacerów po tamtejszych lasach. Większość Barbizończyków przeprowadziła się do wioski w latach 40. XIX wieku.

Pejzażyści z Barbizon posługują się spokojną paletą ziemistych barw, a za pomocą cierpliwego kładzenia barwnych plam i smug uzyskują efekt migotania światła między gałęziami drzew. Rysują z natury, później dopracowując płótno w pracowni. Płótna są zwykle niewielkie (do metra szerokości).

Trudno właściwie mówić o wyraźnej indywidualności poszczególnych twórców. Jedni malarze preferowali czysty pejzaż, inni decydowali się na portretowanie zwierząt, np. krów lub zwierząt leśnych. Inni kierują się w stronę naturalizmu, przedstawiając sceny z życia tamtejszych wieśniaków.

Oprócz Theodore'a Rousseau w Barbizonie malowali następujący artyści: Antoine-Louis Barye (1796 - 1875), Narcisse Diaz de la Pena (1807 - 1876), Constant Troyon (1810 - 1865). Bardziej znani z innych aspektów swojej twórczości, acz związani z Barbizończykami, byli również realiści Jean-Francois Millet oraz Gustave Courbet.

Obecnie trudno jest spojrzeć na łagodne pejzaże Barbizończyków inaczej niż na równie "zwyczajne" obrazy Johna Constable'a - czyli raczej jak na rzemiosło, niż jak na sztukę. Wynika to jednak wyłącznie z naszych przyzwyczajeń i wiszącego nad nami pojęcia "kiczu", które każe oceniać nisko wszystkie "landszafty". Mieszkający w małej francuskiej wiosce malarze są jednak co najmniej z dwóch powodów warci zapamiętania.

Po pierwsze, ponieważ cechowała ich mimo wszystko spora innowacyjność, a niektóre obrazy Rousseau można śmiało nazwać impresjonistycznymi: 30 lat przed oficjalnym powstaniem tego kierunku. Barbizończycy również w sposób naturalny ustalili dość wysoki standard techniczny pejzażu, który dopiero wiele lat później został wyparty przez masowe malarstwo "pocztówkowe".

Po drugie, podstawa ideologiczna, która stała za ich ucieczką od cywilizacji, jest nie bez znaczenia przy ocenie tego ruchu. Do dziś wiele nurtów w malarstwie tłumaczy się nie ich estetyką, lecz leżącą u podłoży ideologią. Op-art byłby ledwie minutą matematycznych wyliczeń, gdyby nie koncepcje estetyczne za nim stojące. Dzieła spacjalistyczne byłby zwyczajną głupotą, gdyby nie manifest Lucio Fontany. Podobnie i Barbizończycy, w najłagodniejszy z dostępnych sposobów, jawią się nam dzisiaj jako grupa spokojnych malarzy, którzy nie chcą brać udziału w romantycznych walkach na śmierć i życie oraz w ideologicznym krzyżowaniu pędzli między akademistami a prerafaelitami. Woleli w spokoju pokazywać naturalne piękno lasu, które nie wymaga technicznych fajerwerków.