Sztundyści
Z Wikipedii
Sztundyści (ros. штундисты, od niem. Stundisten) - ruch protestancki, o korzeniach pietystycznych - powstały na terenie dzisiejszej Ukrainy w połowie XIX w. Sztundyzm został zapoczątkowany prawdopodobnie przez pastora Karola Bonekampfera (1796-1854) wśród niemieckich osadników oraz ich ukraińskich pracowników i sąsiadów. Ruch mający swój początek w szwabskich koloniach (kolonia Rohrbach) południowej Rosji stał się znaczącym i dostrzegalnym zjawiskiem na duchowej mapie tego kraju. Wielu Rosjan, Ukraińców stało się ważnymi członkami tego nurtu (np. Paszkow, od nazwiska którego wzięło sie synonimiczne określenie Paszkowcy).
Nazwa sztundyści pochodzi od niemieckiego die Stunde (godzina). Owe godziny były czasem przeznaczonym na modlitwę i czytanie Biblii (Bibelstunde) w domach. W ich wyniku wiele osób się nawróciło oraz zyskało nowy zapał i odnowienie swojej pasji. Była to tradycja podobna do małych kół uświęceniowych (collegia pietatis) prowadzonych przez pietystów w Niemczech. Sztundyści wierzyli w 1000 letnie Królestwo Chrystusa i jego szybki powrót na ziemię. Dążyli do stosowania wartości niesionych przez Biblię. Nie uznawali nauki i autorytetu Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, co bywało powodem napięć i prześladowań.
W 1860 roku miało miejsce znaczące "przebudzenie" we wsi Osnowa, niedaleko od Odessy. Dotknięte zostały także wspólnoty mennonickie, z których wiele popadło wcześniej w religijny formalizm.
Koloniści niemieccy cieszyli się swobodami sięgającymi czasów Katarzyny II. Zabronione było jednak nawracanie rdzennych Rosjan. Zakaz ten nie był przestrzegany i w 1879 r. sztundyści stali się obiektem agresywnych ataków ze strony rosyjskiego chłopstwa. W roku 1884 oberprokurator Konstantin Pobiedonoscew rozpoczął ciężkie prześladowania m.in. sztundystów (a także: baptystów, mołokian). W roku 1894, za panowania cara Mikołaja II, uznano ich za grupę niepożądaną i szkodliwą. Koniec tego trudnego dla Sztundystów okresu nastał w 1905 r. wraz z odejściem Pobiedonoscewa.
Określenie "sztundyści" stosowano w późniejszym okresie do wszystkich odłamów ewangelicznych chrześcijan Rosji.
