Wikipedia:Tłumaczenie miesiąca/USS Illinois (BB-65)
Z Wikipedii
| Tłumaczenie z języka angielskiego |
|
|
 Z Twoją pomocą może się stać artykułem na medal!.
Oddaj swój głos na kolejną propozycję artykułu do tłumaczenia |
 |
Uwaga! Ta strona została już zintegrowana z artykułem głównym. Proszę jej nie edytować. Artykuł znajduje się obecnie pod hasłem USS Illinois (BB-65). |
- UWAGA! W celu nadania kontekstu, lub zaznaczenia fragmentu wątpliwego
merytorycznie, tekst w języku xxx zaznaczamy kolorem zielonym: <font color="green">tu zaznaczona treść</font>
| USS Illinois (BB-65) | |
 |
|
| Historia | |
|---|---|
| Położenie stępki | 15 stycznia 1945 |
| Status okrętu | budowę przerwano kadłub złomowano |
| Stocznia | Philadelphia Naval Shipyard |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | proj. standardowa 45 000 t |
| Długość | proj. 270 m |
| Szerokość | proj. 32,9 m |
| Prędkość | proj. 33 węzły |
| Załoga | proj. 151 oficerów 2637 podoficerów i marynarzy |
| Uzbrojenie | proj. 9x406 mm/50 Mk 7 10x127 mm/38 Mk 12 80x40mm Bofors 49x20 mm Oerlikon |
USS[1] Illinois (BB-65) był piątym pancernikiem typu Iowa budowanym dla US Navy, miał też być czwartym okrętem amerykańskim noszącym nazwę tego stanu USA.
Kadłub BB-65 pierwotnie miał należeć do pierwszego z pancerników typu Montana, ale zmiany wymuszone działaniami w II wojnie światowej zaowocowały zmianą zamówienia na okręt typu Iowa już w trakcie wojny. Zbudowanie według projektu Iowa pozwalało na uzyskanie okrętu szybszego o 8 węzłów, przenoszącego więcej dział przeciwlotniczych 20 mm i 40 mm, mogącego przechodzić przez nieprzebudowany kanał panamski. Ukończenie go jednak jako okrętu typu Montana dałoby silniejsze uzbrojenie główne i lepsze opancerzenie, jakie zostały dodane do BB-65 gdy ten był projektowany jako USS "Montana".
Podobnie jak siostrzany USS "Kentucky" (BB-66) "Illinois" był jeszcze w budowie gdy II wojna światowa dobiegła kresu. Jego budowa została przerwana w sierpniu 1945, ale nieukończony kadłub stał w doku do 1958, gdy został złomowany.
Spis treści |
[edytuj] Projekt
Zobacz więcej w osobnych artykułach: Pancerniki typu Montana, Pancerniki typu Iowa.Wejście w życie ustawy Second Vison Act w 1939 pozwoliło na rozpoczęcie budowy 4 szybkich pancerników typu South Dakota i pierwszych dwóch pancerników typu Iowa (o numerach BB-61 i BB-62)[2]. Kolejne 4 okręty liniowe (BB-63,BB-64,BB-65,BB-66) nie zostały zatwierdzone do budowy aż do 1940[2], a i wtedy BB-65 i BB-66 miały być pierwszymi dwoma okrętami typu Montana[3].
BB-65 miał być odpowiedzią US Navy na japońskie pancerniki typu Yamato, o których budowie wysokie dowództwo amerykańskie było poinformowane. Plotki głosiły że "Yamato" i "Musashi" będą uzbrojone w działa 18 calowe (457,2 mm). Aby móc walczyć z takimi okrętami US Navy rozpoczęła projektowanie okrętu o wyporności 58.000 ton z zakładanym uzbrojeniem składającym się z 12 dział kal.406 mm. Ten projekt w połowie lat 30. przybrał postać pancernika USS "Montana". Miał on być wyposażony w o trzy działa kal. 406 mm więcej niż okręty typu Iowa, silniejszą artylerię średniego kalibru[4] oraz ulepszony pancerz pozwalający okrętowi na stawianie czoła pociskom o wadze 1224 kg wystrzelonym z dział kal. 406mm, jakie miał na wyposażeniu on sam oraz jednostki typu Iowa.
Zwiększenie siły ognia i odporności pancerza pancerników typu Montana zostało okupione przede wszystkim zmniejszoną prędkością i niezdolnością do przechodzenia przez kanał panamski. Ta ostatnia wada z czasem mogła przestać być istotna ze względu na plany budowy trzeciego, szerszego od pozostałych, zestawu śluz Kanału. Gdy sytuacja w Europie zmieniała się pod koniec lat 30 XX wieku, w USA pojawiły się obawy co do zdolności przerzucania okrętów amerykańskich pomiędzy oceanami. Największe pancerniki amerykańskie były tak duże, że miały znaczne problemy z przechodzeniem przez śluzy kanału. Pojawiły się też obawy, że kanał może zostać zablokowany przez zniszczenie bądź uszkodzenie śluz w ataku lotniczym. W 1939, w odpowiedzi na te obawy rozpoczęto budowę nowego zestawu śluz, przy pomocy których można było przemieszczać większe, znajdujące się w fazie projektowania, okręty. Te śluzy pozwoliłyby jednostkom typu Montana na przechodzenie pomiędzy Atlantykiem a Pacyfikiem bez konieczności opływania całej Ameryki Południowej[5]. Jako USS "Montana" BB-65 należałby do jedynego typu okrętów amerykańskich o zbliżonych do japońskich okrętów typu Yamato parametrach opancerzenia, uzbrojenia i tonażu[6][7].
W 1942 US Navy zmieniła swoje priorytety skupiając się raczej na budowie lotniskowców niż pancerników. Stało się tak po sukcesach lotniskowców w bitwie na Morzu Koralowym, a zwłaszcza w bitwie o Midway[8]. W rezultacie zmiany sposobu myślenia budowa lotniskowców typu Essex otrzymała najwyższy priorytet w stoczniach US Navy[7]. Lotniskowce te okazały się być niezbędne dla aliantów, pozwalajac na zyskanie i utrzymanie przewagi powietrznej na pacyficznym teatrze działań w czasie II wojny światowej i niemal z dnia na dzień stały sie główną siłą stanowiącą o zdolnościach USA do pokonania Japonii na morzu[9]. Jednocześnie USA zaakceptowały słabsze opancerzenie pancerników typu South Dakota,North Carolina i Iowa, zdając sobie sprawę z tego że zaletą ich będzie większa prędkość, która pozwoli jednostkom tych typów poruszać się ze zbliżoną do lotniskowców typu Essex prędkością, zapewniając im tym samym silną obronę przeciwlotniczą[9].
[edytuj] Rozwój projektu
Gdy zdecydowano że BB-65 będzie budowany jednak jako pancernik typu Iowa, przydzielono mu nazwę "Illinois" i zmieniono projekty stoczniowe zgodnie z planami "szybkich pancerników" opracowanych w 1938 przez Preliminary Design Branch w Bureau of Construction and Repair.[10][11]. Jego budowa została zwtierdzona na podstawie ustawy Two Ocean Navy Bill, którą Kongres uchwalił w 1940[12]. Okręt miał być piątą jednostką typu Iowa budowaną dla US Navy[13][10]. Podobnie jak inne okręty tego typu "Illinois" miał kosztować 125 milionów dolarów, a jego budowa miała trwac 30 - 40 miesięcy[14]. Jego głównym zadaniem miała być ochrona zespołów lotniskowców typu Essex. Zgodnie z projektem "Illinois" miał mieć maksymalną szerokość 32,9 m i długość na lini wodnej równą 262 m, a jego prędkość maksymalna miała wynosić 34,9 węzła. Marynarka chciała także, aby okręt był charakterystycznie wydłużony i miał zaokrąglony dziób, co pozwoliłoby na osiągnięcie 35 węzłów[2].
Podobnie jak "Kentucky", "Illinois" różnił się od wcześniejszych okrętów tego typu tym, że miał być konstrukcją całkowicie spawaną, co zaoszczędziłoby wagi i zwiększyłoby wytrzymałość pancerza w stosunku do mieszanego, nitowo-spawanego kadłuba wcześniejszych czterech jednostek tego typu. Inżynierowie rozważali też zachowanie rozwiązań pancerza zastosowanego w jednostkach typu Montana, co zwiększyłoby zabezpieczenie m. in. przed torpedami i minami morskimi o około 20 %[15]. Te plany zostały jednak odrzucone ze względu na ograniczenia czasowie i "Illinois" był budowany wg. typowego projektu[2]. Fundusze na pancernik zostały częściowo zapewnione przez licytacje świni King Neptune, które odbywały się w wielu miejscach stanu Illinois, co pozwoliło na zebranie przy pomocy pożyczek wojennych sumy około 19 milionów dolarów[16] (ekwiwalentu około 200 milionów dolarów w 2007 roku)[17].
[edytuj] Budowa i złomowanie
Stępkę okrętu położono w stoczni Philadelphia Naval Shipyard w Filadelfii 15 stycznia 1945[18], ale jego budowę przerwano po bombardowaniach Hiroszimy i Nagasaki[13][10]. Okręt został skreślony z rejestru okrętów 12 sierpnia 1945[18][19]. Jego niekompletny kadłub (ukończony w 22 %) pozostawał wraz z nieukończonym USS "Kentucky" w rezerwie do 1958, kiedy pancerniki złomowano. Złomowanie USS "Illinois" na pochylni rozpoczęło się we wrześniu 1958[20][21].
Dzwon okrętowy został zachowany i obecnie znajduje się na stadionie Memorial Uniwersytetu Stanu Illinois w Urbana-Champaign. Można na nim odczytać wygrawerowane USS Illinois 1946. Dane uniwersyteckie co do okresu, w którym dzwon został przekazany uczelni bądź uniwersyteckiemu Naval Reserve Officer Training Corps (NROTC)[22] są niejasne. Artykuł Associated Press opublikowany w 1983[23] wskazuje że stało się to właśnie w tym okresie. Zgodnie z AP dzwon wcześniej znajdował się w muzeum w Waszyngtonie, aż do momentu, gdy znalazł nowy dom w drużynie futbolowej Fighting Illini w 1982[23]. Stało się tradycją, że gdy drużyna zdobędzie punkty w meczu, biją weń członkowie NROTC[22].
Przypisy
- ↑ z technicznego punktu widzenia prefiks "USS" nie powinien być używany w tym tekście, ponieważ pancernik nigdy nie wszedł do pełnej służby. Jednak ze względu na ujednolicenie wyglądu tekstów na Wikipedii autorzy postanowili go tu umieścić.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 J. David Rogers: Development of the World's Fastest Battleships (en). [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ http://www.globalsecurity.org/military/systems/ship/bb-67.htm
- ↑ Prace były kontynuowane przez kilka lat i większość prac ziemnych została ukończona, ale dalszą realizację projektu przerwano po II wojnie światowejEnlarging the Panama Canal, Alden P. Armagnac, CZ BratsEnlarging the Panama Canal for Bigger Battleships, uwagi ze strony CZ Brats)
- ↑ Staff: BB-67 Montana Class. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ 7,0 7,1 Minks, R. L.: "MONTANA CLASS BATTLESHIPS END OF THE LINE". [dostęp 28 kwietnia 2008]. Sea Classics. wrzesień 2006. FindArticles.com.
- ↑ Naval Historical Center. Bureau of Ships' "Spring Styles" Book # 3 (1939-1944) -- (Naval Historical Center Lot # S-511) -- Battleship Preliminary Design Drawings. Accsessed 2007-12-01.
- ↑ 9,0 9,1 "The 10 Greatest Fighting Ships in Military History", The Discovery Channel, Top Ten Fighting Ships
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Johnston, Ian & McAuley, Rob: The Battleships. London: Channel 4 Books (także Pan Macmillian, LTD), 2002, ss. 108–123. ISBN 0752261886. www.panmacmillan.com
- ↑ To nie była pierwsza propozycja wprowadzona do projektu Iowa: w tym okresie niektórzy twierdzili że pancerniki nie są już potrzebne USA i padały propozycje ukończenia okrętów jako lotniskowców poprzez osadzenie na ich pokładów startowych (taką przeróbkę przeszły lotniskowce "Lexington" i "Saratoga". Ta propozycja jednak została odrzucona przez Ernesta Kinga - Sekretarza Marynarki.BB-61 Iowa-class Aviation Conversion. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ This bill was passed after the German invasion of France, which prompted President Franklin D. Roosevelt to demand that the US Congress fund a Two Ocean Navy to meet the threats posed by Hitler's Germany and Hirohito's Japan.
- ↑ 13,0 13,1 BB-67 Montana Class. Voodoo World. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ Staff: BB-61 Iowa-class Design. GlobalSecurity.org. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ Iowa Class: Armor Protection. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ Beth Py-Lieberman. Any Bonds Today? Smithsonian. luty 2002.
- ↑ Calculate Consumer Price Index (CPI) from 1665-2012. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ 18,0 18,1 Illinois (en). [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ Naval Vessel Register: USS Illinois (BB 65) (en). [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ U.S. Battleships: An Illustrated Design History. Naval Institute Press, 1985. ISBN 0-87021-715-1.
- ↑ Nigdy nie rozważano ukończenia "Illinois" jako przebudowanej jednostki, podczas gdy pojawiły się projekty przebudowania "Kentucky" na okręt rakietowy.
- ↑ 22,0 22,1 Chancellor Richard Herman: Illinois On Our Watch. [dostęp 28 kwietnia 2008].
- ↑ 23,0 23,1 "Rose Bell" rings loudly for Illinois. The Chronicle Telegram. 30 października, 1983, 31.
[edytuj] Bibliografia
- Sumrall, Robert. Iowa Class Battleships: Their Design, Weapons & Equipment. Naval Institute Press, 1988. ISBN 0870212982
- William H. Garzke and Robert O. Dulin, Jr. Battleships: United States Battleships 1935–1992
- The Path Between the Seas: The Creation of the Panama Canal, 1870-1914. David McCullough, Simon & Schuster, 1978.
- The Panama Canal, what it is, what it means. J. Barrett, 1913.
- Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships.
