Telstar 1
Z Wikipedii
Telstar 1 | |
Inne nazwy | 1962 Alpha Epsilon 1, S00340 |
Zaangażowani | AT&T (USA) |
Indeks COSPAR | 1962-029A |
Rakieta nośna | Thor Delta |
Miejsce startu | Centrum Lotów Kosmicznych imienia Johna F. Kennedy'ego, USA |
Orbita (docelowa, początkowa) |
|
Perygeum | 952[1] km |
Apogeum | 5 632 km |
Okres obiegu | 157,7 min |
Nachylenie | 44,8° |
Mimośród | 0,24186 |
Czas trwania | |
Początek misji | 10 lipca 1962 (08:35:05 GMT) |
Koniec misji | 21 lutego 1963 |
Wymiary | |
Wymiary | śr. 880 mm |
Masa całkowita | 77[2] kg |
Telstar 1 - pierwszy aktywny satelita telekomunikacyjny i pierwszy satelita zaprojektowany od podstaw do transmisji połączeń telefonicznych i przesyłu danych (obrazów telewizyjnych, sygnały telegraficznego i radiowego). Był to także pierwszy prywatny satelita. Telstar 1 dokonał pierwszej na świecie transmisji ruchomego obrazu telewizyjnego "na żywo".
Statek pozostaje na orbicie, której żywotność szacuje się na 10 000 lat.
Spis treści |
[edytuj] Projekt i budowa
W 1960 firma AT&T rozpoczęła prace nad satelitarnym systemem komunikacyjnym "Telstar". W tym celu zawiązała porozumienie z Bell Telephone Laboratories (NASA), brytyjską General Post Office i francuską Post, Telegraph & Telephone Office.
Satelita został zbudowany w zakładach Bell Telephone Laboratories. Jego wymiary zostały ograniczone przez możliwości rakiety Thor Delta, która miała go wynieść na orbitę. Satelita na orbicie był stabilizowany obrotowo i dlatego ogniwa słoneczne umieszczono na jego całej powierzchni zewnętrznej. Wytwarzały one ok. 14 W energii elektrycznej.
[edytuj] Stacje naziemne
Główna naziemna stacja odbiorcza znajdowała się w Goonhilly Down, w Anglii, i należała do BBC, która to jeszcze w 1965 roku zapewniała transmisje z Europy do amerykańskich sieci telewizyjnych.
Zakłady Bella zbudowały także stację naziemną Andover Earth Station, w Andover. Kontrakt z NASA zakładał, że NASA będzie wypłacała Bellowi 3 mln. USD za każdy start satelity, z którym stacja miała się łączyć, nie zależnie od powodzenia startu.
[edytuj] Działanie
Wyniesiony został na orbitę przez NASA z Przylądka Canaveral 10 lipca 1962. Osiągnięta orbita pozwalała na transmisja transatlantycką tylko przez 20 minut w czasie każdego okrążenia Ziemi. Wysłanie jednego pakietu telemetrii zajmowało ok. 1 minutę.
Prędkość obrotu statku zmieniała się zgodnie ze wzorem:
- [obr./min],
gdzie t, to czas w dniach po starcie. Oś obrotu pierwotnie skierowana była w punkt o rektascensji 81,96° i deklinacji -65,57°. Położenie to wolno zmieniło się wraz z trwaniem misji, np. 9 listopada 1962, oś skierowana była w punkt o rektascensji 94,05° i deklinacji -51,91°.
Telstar przekazał pierwszy obraz telewizyjny - zdjęcie flagi na maszcie stojącym przed stacją naziemną w Andover - jeszcze w dniu startu.
Niespełna dwa tygodnie później, 23 lipca, Telstar 1 dokonał pierwszej transmisji sygnału telewizyjnego "na żywo". Pierwsza transmisja miała odbyć się z udziałem prezydenta USA, Johna F. Kennedy'ego, ale łączność nawiązano nim prezydent był gotowy. Przekazano więc krótkie fragmenty meczu baseballowego między drużynami Philadelphia Phillies i Chicago Cubs, na stadionie Wrigley Field. Tego samego wieczora satelita przekazał pierwszą rozmowę telefoniczną, faks, oraz sygnały telewizyjne "na żywo" i odtwarzane.
Pierwsza oficjalna transmisja "na żywo" była przekazem uroczystego odsłonięcia obrazu "Mona Lisa" w National Gallery of Art w Waszyngtonie, przez Johna Kennedy'ego. Obraz pomyślnie przekazano do francuskiej stacji naziemnej w Pleumeur-Bodou.
Statek pracował normalnie do listopada 1962, kiedy to kanał przyjmowania komend zaczął zachowywać się chaotycznie. Aby zapobiec komplikacjom, pozostawiano satelitę cały czas włączonego. 23 listopada 1962 kanał przyjmowania komend przestał odpowiadać. 20 grudnia udało się ponownie nawiązać kontakt ze statkiem. Dane odbierano do 21 lutego 1963[3]. Wtedy też awarii uległ nadajnik. Przyczyną uszkodzeń i awarii Telstara 1 było najpewniej promieniowanie z próbnych eksplozji jądrowych przeprowadzanych w górnych warstwach atmosfery przez Stany Zjednoczone, w ramach programu Starfish.
Eksperymentu z satelitarnymi transmisjami danych i sygnałów kontynuowano. W 1964 działały już dwa satelity Telstar, dwa Relay, i dwa Syncom. Syncom 2 był pierwszym satelitą geostacjonarnym, a jego następca, Syncom 3, transmitował już letnie Igrzyska Olimpijskie w 1964.
[edytuj] Ładunek
- Dwa nadajniki radiowe z modulatorem PCM/FM/AM
- Telstar był wyposażony w antenę helikalną do odbioru sygnałów ze stacji naziemnej (pasmo mikrofal). Anteny nadające wzmocniony sygnał umieszczone były w obwodzie satelity. Układ elektroniczny automatycznie włączał antenę skierowaną w kierunku Ziemi
- Eksperyment pomiaru rozkładu protonów i elektronów w pasach Van Allena
- Czujnikami pomiarowymi były trzy złącza p-n (diody), które z osobna mierzyły: w sposób kierunkowy protony w 9 zakresach energetycznych od 2,4 do 25MeV (aperatura 25°); dookólnie, od 26 do 34MeV; dookólnie, powyżej 50 MeV. Czwarte złącze p-n mierzyło elektrony w 4 zakresach: 180-280, 285-440, 390-615 i 635-990keV (aperatura 20°). Każdy kanał kierunkowy protonów był próbkowany co 3 minuty. Każdy z dwóch kanałów dookólnych protonów próbkowany był co 2 minuty. Czas akumulacji przekraczał czas obrotu statku wokół własnej osi.
Przypisy
- ↑ Za NSSDC Master Catalog. Encyclopedia Astronautica podaje: 945×5 643 km; okres 157,8 min; nachylenie 44,8°
- ↑ Wg. NSSDC Master Catalog: 171 kg
- ↑ Inne źródła, np. angielska Wikipedia, podają, że komunikacja ustała w grudniu, a wznowiono ją w styczniu.
[edytuj] Źródła
- (en) NSSDC Master Catalog
- (en) Encyclopedia Astronautica
- (en) Jonathan's Space Home Page
- (en) Space 40