Ustrój rzeczny
Z Wikipedii
Ustrój (reżim) rzeczny - sposób w jaki kształtuje się przepływ rzeki w ciągu roku. Przede wszystkim zależy on od źródeł zasilania (deszcz, śnieg, lodowiec górski) oraz od wahań stanu wód w ciągu roku.
[edytuj] Typy ustrojów rzecznych wg Pardego
Podstawą klasyfikacji jest rodzaj zasilania rzek i liczba okresów o ekstremalnych przepływach. Do charakterystyki ustrojów wprowadził współczynnik przepływu, dzięki któremu można porównać rzeki o różnej zasobności.
- Ustroje proste
- ustrój lodowcowy: np. Ren, Rodan, maksimum związane jest z największym topnieniem lodowców w porze letniej, np: krótkie rzeki Norwegii, Szwajcarii, Austrii
- ustrój deszczowy oceaniczny: charakterystyczny dla Loary, Sekwany, Garonny, Tamizy; duże przepływy tych rzek występują zimą (maksimum opadowe), minimalne latem (prawie zerowe opady);
- ustrój deszczowy międzyzwrotnikowy (podrównikowy) - maksimum w porze deszczowej, minimum w porze suchej;
- ustrój deszczowy równikowy - wyrównany, wysoki przepływ z ekstremum wiosną i jesienią z uwagi na deszcze zenitalne;
- ustrój śnieżny górski: maksymalny przepływ wiosną i wczesnym latem; główna przyczyna: topnienie śniegu w górach, np: Fraser (Kanada)
- ustrój śnieżny równinny: np. Wołga, Peczora, Dwina; ich wezbrania występują wiosną w wyniku szybkiego topnienia pokrywy śnieżnej.
- Ustroje złożone pierwotne
- ustrój śnieżny przejściowy maksymalny przepływ wiosną, główna przyczyna: roztopy wiosenne i opady deszczu, np: Ticino, Drac
- ustrój śnieżny równinny: maksymalny przepływ wiosną; główna przyczyna: roztopy wiosenne, np: Wołga, Lena, Dniepr
- ustrój śnieżno-deszczowy: maksymalny przepływ wiosną i latem, główna przyczyna: wiosenne roztopy i letnie opady, np: Wisła
- ustrój deszczowo-śnieżny: maksymalny przepływ latem, nieco mniejszy wiosną; główna przyczyna: opady letnie i wiosenne, roztopy, np: Dunaj, Rodan, Nil, Amazonka.
- Ustroje złożone zmienne
[edytuj] Typy ustrojów rzecznych wg Wojejkowa
Była to pierwsza typologia rzek ze względu na ich ustrój wodny. Powstała ona w 1884 r. Wojejkow wydzielił 9 typów rzek o różniących się pochodzeniem wód zasilających i rocznym przebiegiem stanów wód...
Rzeki typu : Klimatów zimnych wschodnioeuropejskiego Górskiego Klimatu umiarkowanego Śródziemnomorskiego Klimatów podzwrotnikowych Typu pustynnego