Władysław Skrzypek (partyzant)
Z Wikipedii
Władysław Skrzypek (ps. "Grzybowski") (ur. 1916, zm. 11 kwietnia 1944) - kapitan AL. Przed 1939 był działaczem Związku Młodzieży Wiejskiej "Wici" w powiecie Kraśnik. Uczestniczył w wojnie polsko-niemieckiej 1939. Od 1940 był w ZWZ i AK, a od kwietnia 1943 w PPR i GL w rejonie Kraśnika. W czerwcu 1943 został dowódcą oddziału partyzanckiego GL operującego w południowej Lubelszczyźnie.
Głównym zadaniem oddziału Skrzypka była likwidacja członków polskiej konspiracji z AK i NSZ. W lipcu 1943 w miejscowości Baraki kilku gwardzistów "Grzybowskiego" powiesiło 4 członków patrolu NSZ, w tym Wacława Raka z Kraśnika i Mieczysława Pirona z Dąbrowicy. Także w lipcu z rąk grupy Skrzypka zginęli rolnik Kaczorowski z synem oraz kilku innych członków ZWZ-AK.
We wrześniu 1943 "Grzybowski" pisał do dowódcy Obwodu II GL Mikołaja Demko vel Mieczysława Moczara: zapewniłem wszystkich chłopców, że nasz sojusznik nam pomoże, czym tylko będzie mógł, aby ścierwo to [chodzi o polskie podziemie niepodległościowe] wytępić, równocześnie z okupantem. (...) Reszte dni września i październik - to miesiące całkowitej likwidacji band reakcyjnych na terenie naszego obwodu; (AAN, GL 191/XXII-2, k.58).
W lutym 1944 Skrzypek został mianowany dowódcą 1 Brygady AL im. Ziemi lubelskiej.
11 kwietnia 1944 "Grzybowski" wraz z trzyosobowym patrolem napadł dom rodziny Kobylarzów we wsi Potok Stany. Nie zastawszy w nim żołnierza NSZ Leona Kobylarza, Skrzypek zastrzelił jego brata Mieczysława. Kiedy udał się w drogę powrotną, najmłodszy z braci, niespełna 16-letni Wojciech Kobylarz, strzelił do "Grzybowskiego" i śmiertelnie go ranił.
Śmierć Skrzypka była po wojnie fałszywie przedstawiana przez władze komunistyczne jako haniebny mord "reakcji", popełniony na oficerze AL, który w najlepszych intencjach udawał się na rozmowy z lokalnym dowództwem AK.
[edytuj] Bibliografia
- Mała Encyklopedia Wojskowa, t. 3, Praca zbiorowa, Warszawa 1971
- Jerzy Ślaski, Polska Walcząca, t. 3, Warszawa 1999
- Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003