Wagon sypialny
Z Wikipedii
Wagon sypialny to wagon kolejowy z miejscami do spania. W przedziałach zamiast miejsc siedzących znajdują się miejsca sypialne, najczęściej od jednego do trzech. Wagony sypialne są włączane do pociągów dalekobieżnych kursujących w porze nocnej. W Polsce do nocnych pociągów EuroCity, tzw. EuroNight przyłącza się wagony "EN Jan Kiepura" o podwyższonym standardzie. Do dyspozycji podróżnych są 2 przedziały typu LUX (1- i 2- osobowy) w których można spotkać m. in. radio, odtwarzacz DVD i prysznice oraz standardowe (także 1- i 2- osobowe) wyposażone jedynie w radio.
Wagony sypialne mogą mieć zwykłe przedziały 3- (turystyczny, Touriste), 2- (podwójny, Double) i 1-osobowe (pojedynczy, Single) oraz przedziały LUX (inaczej DeLuxe lub Business) 2- (Double Lux) i 1-osobowe (Single Lux) — przedziały LUX występują wyłącznie w komunikacji międzynarodowej. Konstrukcyjnie są to te same przedziały, w których konduktor wagonu sypialnego zmienia układ łóżek w zależności od potrzeb. Wyjątkowo mogą istnieć przedziały 4-osobowe (w przypadku części wagonów w komunikacji międzynarodowej przyjeżdżających z krajów byłego ZSRR) — są to wtedy tzw. przedziały T4. Obecnie w komunikacji krajowej przedziały 3- i 2-osobowe są zaliczane do klasy 2, a 1-osobowe do 1. W komunikacji międzynarowej natomiast do klasy pierwszej zaliczane są przedziały LUX i 1-osobowe zwykłe, a do drugiej 4- i 3-osobowe. Natomiast w przypadku przedziałów 2-osobowych zwykłych to, do której klasy są zaliczane, zależy od państwa (w przypadku Polski, Niemiec, Czech, Węgier, Austrii, Szwajcarii, Słowacji, Słowenii, Chorwacji, Danii, Szwecji, Norwegii i Turcji jest to klasa 2, a w przypadku innych państw europejskich pierwsza).
Opłata za miejsce w w wagonie sypialnym wynosi w komunikacji krajowej:
- 260,00 PLN za miejsce w przedziale 1-osobowym;
- 130,00 PLN za miejsce w przedziale 2-osobowym;
- 70,00 PLN za miejsce w przedziale 3-osobowym.
Opłata za miejsce w w wagonie sypialnym wynosi w komunikacji międzynarodowej:
- równowartość 52,00 EUR za miejsce w przedziale 1-osobowym LUX;
- równowartość 42,00 EUR za miejsce w przedziale 1-osobowym zwykłym;
- równowartość 26,00 EUR za miejsce w przedziale 2-osobowym LUX;
- równowartość 21,00 EUR za miejsce w przedziale 2-osobowym zwykłym;
- równowartość 14,00 EUR za miejsce w przedziale 3-osobowym;
- równowartość 10,50 EUR za miejsce w przedziale 4-osobowym.
Opłaty powyższe są stałe niezależnie od trasy i przysługujących podróżnemu innych zniżek. Ponadto podróżny musi nabyć (z ewentualnymi zniżkami) bilet na klasę 2. lub 1. (w zależności od rodzaju przedziału) na danej trasie. W przypadku komunikacji międzynarodowej i jazdy w przedziale 2-osobowym zwykłym w zależności od tego, przez jakie kraje jedzie dany pociąg podróżny będzie musiał nabyć bilet na część trasy w klasie 1. i część w 2. W przypadku komunikacji międzynarodowej są także dostępne specjalne oferty promocyjne zawierające zryczałtowaną cenę za przejazd.
W przypadku komunikacji krajowej przedziały 3- i 2-osobowe są dzielone na męskie, damskie i rodzinne. Podróżny indywidualny musi określić, czy chce miejsce w przedziale damskim czy męskim; przedział rodzinny dotyczy sytuacji, kiedy jakaś osoba wykupuje wszystkie miejsca w danym przedziale. Dopuszczalna jest podróż kobiety w przedziale męskim i mężczyzny w damskim, o ile zgodzą się na to wszyscy pozostali współpasażerowie — najczęściej staje się to przyczyną nieporozumień w sytuacji, kiedy podróżujący razem kobieta i mężczyzna wykupują 2 miejsca w 1 przedziale 3-osobowym (140,00 PLN) zamiast całego przedziału 2-osobowego (260,00 PLN); w takiej sytuacji jeśli jadący w tym przedziale kobieta lub mężczyzna nie zgodzi się na obecność osoby innej płci, to osoba ta nierzadko musi podróżować na korytarzu wagonu lub wykupić u konduktora wagonu sypialnego osobne miejsce, a równocześnie nie ma możliwości uzyskania zwrotu opłaty w drodze reklamacji.
W komunikacji międzynarodowej podział ten występuje w tych pociągach, których część lub całość trasy przebiega przez kraj, gdzie taki podział jest stosowany w komunikacji wewnętrznej.