Widłoróg

Z Wikipedii

Widłoróg
Samiec
Systematyka
Domena	eukarioty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Rodzina	widłorogie
Rodzaj	Antilocapra
Gatunek	widłoróg
Nazwa systematyczna
Antilocapra americana
(Ord, 1815)
Status ochronny
Kategoria zagrożenia (CzKGZ) EX EW CR EN VU NT LC Kategoria: niższego ryzyka
Systematyka w Wikispecies
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Widłoróg (Antilocapra americana) - gatunek ssaka kopytnego, jedyny żyjący przedstawiciel rodziny widłorogich zamieszkujący Amerykę Północną, ze względu na zewnętrzne podobieństwo do antylop nazywany też antylopą widłorogą. Widłorogi są najszybszymi zwierzętami Ameryki Północnej - na krótkich dystansach (do 1,5 km) osiągają do 95 km/h^[1] wykonując przy tym skoki o długości do 6 metrów.

Spis treści 1 Występowanie i biotop 2 Charakterystyka 2.1 Informacje ogólne 3 Tryb życia 4 Pokarm 5 Rozmnażanie 6 Podgatunki 7 Ochrona 8 Przypisy 9 Bibliografia

[edytuj] Występowanie i biotop

Widłorogi występują od południowych części prowincji Alberta i Saskatchewan w Kanadzie przez zachodnie Stany Zjednoczone do zachodniej Sonory w Meksyku. Preferują rozległe, lekko pofałdowane tereny, porośnięte roślinnością typową dla prerii - trawą, której wysokość nie przekracza połowy metra. Część populacji występuje na obszarach, gdzie rosną także krzewy. Widłoróg żyje w dosyć suchym klimacie, gdzie roczna suma opadów jest niewystarczająca do wegetacji drzew.

Spotykane są od poziomu morza do 3353 m n.p.m. Stado zajmuje zazwyczaj obszar o powierzchni od 440 do 1200 ha.

[edytuj] Charakterystyka

[edytuj] Informacje ogólne

Wysokość w kłębie: 81-104 cm
Długość ciała: 100-157 cm
Długość rogów: samica - do 12 cm, samiec - do 25 cm
Mada ciała: samiec 45-60, samica 35-45 kg
Długość życia: w niewoli - do 12 lat

Tułów jest pokryty gęstą, rudobrązową sierścią, a na głowie, zadzie, brzuchu, dwóch półksiężycach na szyi i wewnętrznych stronach kończyn - białą. Położone po bokach głowy oczy pozwalają na obserwowanie okolicy podczas posiłku, a długie, szczupłe kończyny umożliwiają szybką ucieczkę. Krótki ogon schowany jest w białej kępce włosów na zadzie nazywanej lustrem. Rogi zbudowane są z substancji budową przypominającej sierść, która rośnie na kostnym rdzeniu. Wierzchnia warstwa jest zrzucana raz do roku, po okresie godowym. Budowa ciała przystosowana do długotrwałego biegu. Mały żołądek i wątroba magazynująca duże ilości glikogenu sprawiają, że antylopa przystosowała się do dużego wysiłku. Zwierzęta te mogą przebyć kilka kilometrów, szybko biegnąc i wykonując długie skoki. Przeciętna prędkość w biegu wynosi 40 km/h, na krótkich dystansach nawet do 95 km/h.

Dymorfizm płciowy:

• samiec jest większy od samicy
• pysk samca jest ciemniejszy, a rogi dłuższe
• szyja u samców jest naznaczona ciemnymi plamami
  

[edytuj] Tryb życia

Widłorogi są zwierzętami stadnymi, aktywnymi zarówno w dzień, jak i w nocy. Zimą antylopy zamieszkujące okolice górskie schodzą na niżej położone tereny, gdzie łatwiej znaleźć pokarm. Wiosną stada rozpraszają się, a latem samce zbierają wokół siebie samice z młodymi. Te, którym nie udało się znaleźć własnej grupy, tworzą osobne gromady. Jesienią widłorogi znowu łączą się w stada.

[edytuj] Pokarm

Rodzaj zjadanego pokarmu jest zależny od pory roku i obszaru zajmowanego przez poszczególne stada. Latem jedzą rośliny zielne, oraz trawy, jesienią jagody, zimą podskubują gałązki krzewów i grzebią w śniegu w poszukiwaniu pożywienia. Co kilka dni przemieszczają się w inne miejsce, żeby żerować. Jeśli nie mają dostępu do zbiorników słodkiej wody odżywiają się zaopatrzonymi w nią roślinami.

[edytuj] Rozmnażanie

Samice widłorogów osiągają dojrzałość płciową w wieku 10-12, a samce 15-16 miesięcy. Latem samce zbierają wokół siebie grupy samic i znakują swój rewir moczem, odchodami i wydzieliną gruczołów skórnych, pozostawionymi na pniach, krzewach i brzegach strumieni. Kiedy obcy osobnik wkroczy na obszar należący do innego widłoroga, odbywają się rytualne walki, a przegrany odchodzi.

Ciąża trwa od 250 do 252 dni. Na czas porodu samice oddalają się od stada. Na świat przychodzi 1, czasem 2 bardzo dobrze rozwinięte młode, ważące 2 - 4 kg, pokryte szarym, jedwabistym futrem. Trzy tygodnie spędzają ukryte w trawie. Matki karmią je mlekiem i za każdym razem starannie je wylizują oraz zjadają ich odchody. Dzięki takiej toalecie małe antylopy nie wydzielają zapachu, który mógłby zwabić drapieżniki. Po 3 tygodniach młode zaczynają skubać trawę, ale nadal pobierają mleko matki. Młode potrafią dobrze biegać, 4-dniowy widłoróg biegnie szybciej niż dorosły człowiek. Matki przyprowadzają młode do stada i od tego momentu opieka samic ogranicza się do karmienia.

[edytuj] Podgatunki

• Antilocapra americana americana
• Antilocapra americana mexicana
• Antilocapra americana oregona
• Antilocapra americana peninsularis - widłoróg półwyspowy
• Antilocapra americana sonoriensis - widłoróg sonorski

[edytuj] Ochrona

W pierwszej połowie XX wieku z powodu przekształcania prerii w tereny rolnicze populacja widłorogów wyraźnie się zmniejszyła. W tym czasie zakazano polowania na te antylopy i zaczęto ponownie osiedlać je na dawniej zajmowanych terenach, w wyniku czego wielu farmerów musiało opuścić swoje gospodarstwa. Symbolem ochrony środowiska w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych stała się antylopa widłoroga.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia