Wojny domowe Rzymu w I wieku p.n.e.

Z Wikipedii

W I w. p.n.e. kilkakrotnie dochodziło w Rzymie do wojen domowych.

Po pokonaniu Numidii rozgorzał spór pomiędzy dwoma wybitnymi politykami Gajuszem Mariuszem, przywódcą popularów reprezentującym kierunek demokratyczny, oraz arystokratą rządów sanackich Sullą. Walki polityczne doprowadziły w końcu do wojny domowej. W roku 88 p.n.e. ugrupowanie Mariusza wystąpiło przeciwko powierzeniu Sulli namiestnictwa w Azji. W 83 p.n.e., po śmierci Mariusza, Sulla powrócił do Italii, gdzie został dyktatorem. Dwa lata później wysłał on do Afryki Gnejusza Pompejusza do walk z Numidyjczykami.

Kolejne walki wewnętrzne wybuchły w roku 49 p.n.e. między Juliuszem Cezarem a Pompejuszem. Cezar pobił Pompejusza pod Farsalos w roku 48 p.n.e. a następnie wrócił do Italii gdzie mianowano go dyktatorem. Następne walki wybuchły w Afryce gdzie pod Thapsus w roku 46 p.n.e. Cezar ponownie pokonał pompejan.

Spis treści 1 Chronologia wojen domowych w Rzymie 1.1 Lata 91-79 p.n.e. 1.2 Rebelia Lapidusa 77 p.n.e. 1.3 Spisek Katyliny 63-62 p.n.e. 1.4 Lata 49-45 p.n.e. 1.5 Lata 44-31 p.n.e. 2 Zobacz też

[edytuj] Chronologia wojen domowych w Rzymie

[edytuj] Lata 91-79 p.n.e.

• 91 p.n.e. – oblężenie Aeserni
• 90 p.n.e. – oblężenie Grumentium – powstańcy pod wodzą Lampronicusa pokonali Rzymian (800 zabitych) dowodzonych przez Crassusa (poniósł śmierć)
• 90 p.n.e. – bitwa pod Acerrae – Rzymianie pod wodzą Lucjusza Cezara pokonali powstańców pod wodzą Mutilusa, 6000 zabitych
• 90 p.n.e. – bitwa pod Teanum – Samnici pod wodzą Egnatiusa pokonali Rzymian
• 90 p.n.e. – bitwa pod Mons Falernus – powstańcy pokonali Rzymian Gnejusza Pompejusza Strabona
• 90 p.n.e. – oblężenie Firmum – Rzymianie pod wodzą Gnejusza Pompejusza pokonali powstańców pod wodzą Lafreniusza (poniósł śmierć)
• 90 p.n.e. – bitwa nad rzeką Tolenus
• 89 p.n.e. – oblężenie Asculum
• 89 p.n.e. – bitwa pod Lacus Fucinus
• 89 p.n.e. – bitwa pod Pompejami – Rzymianie pod wodzą Sulli pokonali Samnitów pod wodzą Cluentiusza (poniósł śmierć)
• 89 p.n.e. – bitwa pod Causium – Samnici pokonali Rzymian pod wodzą Casconiusza
• 89 p.n.e. – bitwa pod Teanus – Rzymianie pokonali powstańców pod wodzą Silo i Obsydiusza (obaj wodzowie ponieśli śmierć)
• 83 p.n.e. – bitwa pod Capuą – Rzymianie pod wodzą Sulli (124 zabitych) pokonali wojska Norbanusa i Scypiona Asiaticusa (7000 zabitych i 6000 jeńców)
• 82 p.n.e. – bitwa pod Aesis – Rzymianie pod wodzą Pompejusza pokonali wojska Cariniasza
• 82 p.n.e. – bitwa pod Sacriportus – wojska pod wodzą Sulli pokonały 40 tysięcy wojska Mariusza (straty 20 000 ludzi)
• 82 p.n.e. – bitwy pod Clanis i Saturnią
• 82 p.n.e. – bitwa pod Spoletium – wojska Sulli pokonały oddziały Carbo
• 82 p.n.e. – bitwa pod Farentią
• 82 p.n.e. – bitwa pod Clusium – wojska Sulli pokonały 30 000 siły Carbo
• 82 p.n.e. – bitwa przy Bramie Kollińskiej (Porta Collina) – wojska Sulli pokonały siły popularów Mariusza (wymordowanie 4000 jeńców), Rzym dostaje się pod władanie Sulli

[edytuj] Rebelia Lapidusa 77 p.n.e.

[edytuj] Spisek Katyliny 63-62 p.n.e.

[edytuj] Lata 49-45 p.n.e.

• 49 p.n.e. – oblężenie Massalii
• 49 p.n.e. – bitwa pod Uticą – wojska Curio pokonały oddziały pod wodzą Varusa (600 zabitych i 1000 rannych)
• 49 p.n.e. – bitwa morska pod Curictą – flota Oktawiana pokonała flotę Dolabelli (40 okretów)
• 49 p.n.e. – bitwa pod Bagrados
• 48 p.n.e. – bitwa pod Cesarią – wojska Varusa pokonały oddziały Scypiona
• 48 p.n.e. – bitwa pod Dyrrachium
• 48 p.n.e. – bitwa pod Farsalos
• 47 p.n.e. - bitwa pod Zelą (47 p.n.e.)
• 47 p.n.e. – bitwa morska pod Tauris – flota Vatiniusa pokonała flotę Oktawiusza
• 46 p.n.e. – bitwa morska pod Carteją – flota Didiusza pokonała flotę Varusa
• 46 p.n.e. – bitwa pod Ruspiną
• 46 p.n.e. – bitwa pod Thapsus
• 45 p.n.e. - bitwa pod Mundą

[edytuj] Lata 44-31 p.n.e.

• 43 p.n.e. – bitwa pod Mutiną – starcie wojsk Antoniusza z siłami Oktawiana, zwycięstwo republikanów
• 43 p.n.e. – bitwa pod Forum Gallorum
• 43 p.n.e. – bitwa pod Laodikeją
• 42 p.n.e. – bitwa morska pod Myndus – flota Cassiusza pokonała flotę 33 okrętów z Rodos (2 zatopione, 3 zdobyte)
• 43 p.n.e. – II bitwa pod Laodikeją
• 43 p.n.e. – bitwa morska w pobliżu przylądka Scyllenum – flota Pompejusza pokonała flotę Salvidieniusa
• 43 p.n.e. - bitwa u wyspy Rodos
• 43 p.n.e. - bitwa pod Ksantos
• 42 p.n.e. – bitwa pod Filippi
• 38 p.n.e. – bitwa pod Isanaj – Rzymianie pod wodza Herodesa pokonali oddziały Papposa (poniósł śmierć)
• 37 p.n.e. – oblężenie Jerozolimy (37 p.n.e.)
• 31 p.n.e. – bitwa pod Akcjum

[edytuj] Zobacz też

• wojna domowa w roku 69 n.e.,
• rzymska wojna domowa (312-324)