Wrażenie
Z Wikipedii
| Procesy poznawcze |
|
Wrażenie - pierwotny i najbardziej podstawowy proces poznawczy człowieka.
Powstaje na skutek bezpośredniego działania bodźców ze świata zewnętrznego lub z wnętrza organizmu na zakończenia nerwowe (receptory), wywołując reakcję psychiczną.
Jeden obiekt może jednocześnie działać na kilka rodzajów narządów zmysłowych, przez co jednocześnie można odczuwać kilka rodzajów wrażeń.
[edytuj] Podstawowe cechy wrażenia:
- charakter - rodzaj wrażenia,
- jakość - rodzaj wrażenia i to, na jaki narząd zmysłu oddziałuje,
- intensywność - wartość natężenia oddziaływania bodźca na narząd zmysłu,
- czas trwania - uzależniony od czasu oddziaływania danego bodźca na narząd zmysłu.
Możliwe jest jednoczesne odczuwanie różnych wrażeń, a wrażenia te wzajemnie na siebie oddziałują, najczęściej na zasadzie kontrastu wrażeń. Wyróżnia się:
- kontrast następczy (np. przy jedzeniu po słodkim cukierku kwaśnego jabłka, występuje wrażenie, że jest ono kwaśniejsze niż w rzeczywistości);
- kontrast współczesny (np. podczas patrzenia na szary obiekt umieszczony na czarnym tle, występuje wrażenie, że jest on jaśniejszy niż gdyby był umieszczony na tle białym).
Wrażenia ze względu na rodzaj działającego narządu zmysłu dzieli się na wrażenia: słuchowe, wzrokowe, smakowe, węchowe, dotykowe, mięśniowo-ruchowe, ciepła i zimna, ustrojowe oraz bólu.
Z wrażeniami związane są takie pojęcia jak:
- próg podniety - minimalna odczuwalna intensywność wrażenia,
- próg różnicy - minimalna odczuwalna zmiana intensywności wrażenia,
- szczyt wrażenia - intensywność wrażenia, która bez względu na dalsze zwiększanie natężenia działającego bodźca nie ulegnie już zwiększeniu,
- rozpiętość wrażliwości - przestrzeń pomiędzy najsłabszym a najmocniejszym odczuwalnym natężeniem wrażenia,
- zjawisko adaptacji wrażenia - proces stępienia lub nawet całkowitego zaniku wrażliwości na działające bodźce.
