Myślenie
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
| Procesy poznawcze |
|
Myślenie lub rozumowanie to złożony ciągły proces zachodzący w mózgu, polegający na skojarzeniach i wnioskowaniu, operujący elementami ludzkiej pamięci jak symbole/pojęcia/frazy lub obrazy i dźwięki. Myślenie może być też realizowanie sztucznie np. u robota.
Miarą efektywności myślenia jest inteligencja.
Ludzkie myślenie jest realizowane przez procesy psychiczne/kognitywne opierające się na systemie pojęć o różnym stopniu konkretności łączone w mniej lub bardziej świadomy sposób.
W komputerowej symulacji myślenia w celu rozwiązania danego zadania tworzy się program operacji oraz w trakcie wykonywania konfrontuje się go z oczekiwanym wynikiem.
Spis treści |
[edytuj] Proces myślenia można omawiać w różnych aspektach
[edytuj] Aspekt operacyjny
W tym aspekcie myślenie to ciąg pojęć. Pojęcia te wchodzą ze sobą w złożone relacje (powiązania). Myślenie umożliwia wyodrębnianie różnych cech danego pojęcia, zauważanie podobieństw pomiędzy różnymi pojęciami, abstrahowanie od cech różniących pojęcia, uogólnianie i uszczegółowianie, czego efektem jest też tworzenie nowych pojęć.
Operacyjne własności myślenia to np.: abstrahowanie, uogólnianie, uściślanie, kojarzenie, zapamiętywanie.
Myślenie o myśleniu to meta-myślenie, jest ono podstawą ludzkiej samoświadomości.
Przykładami objawów zaburzeń myślowych są:
- myślenie nadmiernie konkretne - osoba nie potrafi wyjść poza obserwowalne właściwości danego przedmiotu lub jednoznaczne skojarzenia wobec pojęcia. Nie potrafi określić cech łączących pewną klasę pojęć (np. "Co mają wspólnego rower i motocykl?" Odp.: "Nic nie mają wspólnego rower jest na pedały a motocykl na silnik".)
- myślenie nadmiernie abstrakcyjne - osoba wychodzi poza konkretne znaczenie pojęć, ale operacje abstrahowania i uogólniania są wykonywane na tak wysokim poziomie, że efekt jest nieprzydatny do wykonania jakiegokolwiek działania. (np. "Co mają wspólnego rower i motocykl?" Odp.: "Oba zbudowane są z materii".)
- myślenie oparte na subiektywnych związkach między pojęciami - osoba wykonująca operacje abstrahowania i uogólniania opiera się na subiektywnych związkach między pojęciami, związkach które istnieją tylko dla niej (np. "Co mają wspólnego rower i motocykl?" Odp.: "Oba są ładne.")
[edytuj] Aspekt dynamiczny
W tym aspekcie myślenie to proces, który wymaga odpowiedniego tempa i selektywności. Ta strona myślenia ma wiele wspólnego z uwagą.
Objawami zaburzeń są:
- nadmierna dynamika - labilność myślenia. W czasie wykonywania operacji pojawiają się uboczne wątki, skojarzenia, których osoba nie potrafi wytłumić. (np. "Co mają wspólnego rower i motocykl?" Odp.: "Bo mają koła takie jak mój rower jaki dostałam w dzieciństwie - żółty tak jak samochód mojego kolegi ze szkoły podstawowej - tam był bardzo groźny dyrektor...")
- osłabiona dynamika - inercja myślenia. Charakterystyczna jest tutaj "lepkość" myślenia. Jeżeli chory raz wykonał zadanie w określony sposób, to kurczowo trzyma się tego sposobu, nawet jeżeli w kolejnych zadaniach nie daje odpowiedniego wyniku. (np. Pyt 1. "Co mają wspólnego rower i motocykl?" Odp.: "Mają koła." Pyt 2. "Co wspólnego mają dzbanek i filiżanka?" Odp: "Mają takie koła u góry (okrągłą górę)."
[edytuj] Aspekt motywacyjny
Ta strona myślenia zajmuje się ukierunkowaniem tego procesu na konkretny cel.
Objawami zaburzeń są:
- wielowątkowość myślenia - osoba w akcie myślenia dąży do różnych, czasami sprzecznych ze sobą celów gubiąc po drodze to, co istotne. Motywacji jest zbyt dużo i poszczególne motywy są sprzeczne. (np. Pyt 1. "Co mają wspólnego rower i motor?" Odp.: "Rower i motor mają koła. Ale też mają kierownicę. To jest najistotniejsza cecha, która je łączy..." itd.)
- rezonerstwo - to myślenie, które utraciło ukierunkowanie na cel i do niczego nie prowadzi. (np. Pyt 1. "Co mają wspólnego rower i motor?" Odp.: "Wiele mają wspólnego i też wiele różni je. Czy naprawdę to co jest między nimi wspólnego jest ważniejsze od tego co je różni. Podkreślając podobieństwa nie można zapominać o różnicach.")
[edytuj] Zobacz też
- Jeana Piageta koncepcja rozwoju intelektualnego
- Podejmowanie decyzji
- Myślenie systemowe
- Myślenie strategiczne
- Myślenie twórcze
- Intuicja
- Myślenie, decyzje i wysoka-inteligencja (Adam Maria Gadomski)- Strony Włoskiej Agencji Badawczej ENEA.
- Google: myslenie i sieci neuronowe
