Współsprawstwo
Z Wikipedii
Współsprawstwo - jedna z postaci sprawstwa. Polega na zrealizowaniu ustawowych znamion czynu zabronionego wspólnie i w porozumieniu z inną osobą (lub osobami). Konstrukcja ta pozwala na przypisanie odpowiedzialności każdemu ze współsprawców za to, co uczynili pozostali, jeżeli pozostawało to w ramach porozumienia.
Jego zasadniczym elementem jest istniejące między współsprawcami porozumienie, obejmujące wspólną realizację ustawowych znamion czynu zabronionego. Forma porozumienia jest dowolna, istotne jest tylko, aby porozumienie rzeczywiście istniało. Możliwe jest popełnienie we współsprawstwie zarówno przestępstw umyślnych, jak nieumyślnych. W tym ostatnim wypadku porozumienie obejmuje wspólne naruszenie reguł ostrożności.
Możliwe jest współsprawstwo zarówno przestępstw z działania, jak z zaniechania.
Współsprawstwo zachodzi także wtedy, kiedy jeden sprawca rozpoczął realizację ustawowych znamion w pojedynkę, a następnie dołączył do niego inny współsprawca, zostało zawiązane porozumienie i wspólnie zrealizowali oni resztę ustawowych znamion czynu zabronionego. W takiej sytuacji zachodzi współsprawstwo sukcesywne. Współsprawca sukcesywny odpowiada co do zasady tylko za ten fragment czynu zabronionego, w którym uczestniczył.
Każdy ze współsprawców odpowiada w granicach własnego zamiaru lub nieumyślności.
Zakres odpowiedzialności współsprawców zależy od treści wiążącego ich porozumienia. Każdy z nich odpowiada za wszystko to, co popełnili pozostali, jeżeli było to zgodne z porozumieniem. Nie odpowiada natomiast za zachowania pozostałych współsprawców wykraczające poza ramy porozumienia (eksces).
[edytuj] Postaci współsprawstwa
- Współsprawstwo sukcesywne
- Współsprawstwo właściwe - polega na tym, że żaden ze współsprawców sam nie realizuje wszystkich ustawowych znamion czynu zabronionego. Ich realizacja następuje dopiero w wyniku połączenia zachowań wszystkich współsprawców.
- Wielosprawstwo - każdy ze współsprawców realizuje wszystkie ustawowe znamiona czynu. Wielosprawstwa nie należy mylić ze sprawstwem równoległym, które polega na tym, że kilka osób w jednym czasie i miejscu popełnia identyczne przestępstwo, jednak nie istnieje między nimi porozumienie. Sprawstwo równoległe nie jest postacią współsprawstwa.
[edytuj] Wymiar kary za współsprawstwo
Współsprawca nie podlega karze, jeżeli dobrowolnie zapobiegł popełnieniu czynu zabronionego (czynny żal). Natomiast jeżeli współsprawca dobrowolnie starał się zapobiec popełnieniu czynu zabronionego (bezskuteczny czynny żal), sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
