Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej

Z Wikipedii

Wspólna polityka rolna - wszystkie przedsięwzięcia dotyczące sektora rolnego, podejmowane przez Wspólnotę Europejską w celu wypełnienia postanowień zapisanych w Traktatach Rzymskich. Obejmuje: rolnictwo, leśnictwo, uprawę winorośli oraz ogrodnictwo. Jest to pierwsza wspólna polityka WE. Cele WPR zostały określone w art. 33 TWE.

Wspólny rynek oznacza, że zostają zniesione ograniczenia w handlu produktami gleby, lasu i morza wewnątrz WE. Obowiązuje zakaz stosowania barier taryfowych ceł i parataryfowych [np. subwencje] utrudniających swobodny przepływ towarów rolnych pomiędzy krajami członkowskimi, przy zachowaniu obowiązku spełnienia wybranych norm w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego [bariery pozataryfowe]. Funkcjonują wspólne ceny, stałe kursy walutowe w obrotach towarami rolnymi, nastąpiła harmonizacja przepisów administracyjnych, fitosanitarnych, weterynaryjnych i ochrony zdrowia. Częścią składową WPR jest Polityka Strukturalna.

Spis treści 1 Podstawowe założenie polityki rolnej 2 Podstawowe zasady WPR 3 Osiągnięciu celów WPR mają służyć 4 Mechanizmy stabilizacji 5 Rozwój WPR 6 Reformy WPR 7 Przykłady działań 8 Problemy związane z WPR 9 Przypisy

[edytuj] Podstawowe założenie polityki rolnej

• podstawową jednostką produkcyjną w rolnictwie jest gospodarstwo rodzinne,
• rolnictwo jest szczególnym sektorem gospodarki unijnej, które ma zapewnić samowystarczalności WE w zakresie produktów rolnych,
• polityka rolna wymaga osobnych regulacji prawnych

[edytuj] Podstawowe zasady WPR

• zasada jednolitego rynku (swobodny przepływ produktów rolnych między państwami członkowskimi).
• zasada preferencji WE (pierwszeństwo zbytu własnych produktów).
• zasada finansowej solidarności (finansowanie kosztów ponoszą wszystkie państwa członkowskie). Zasada ta jest realizowana za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich (poprzednio: Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych).

[edytuj] Osiągnięciu celów WPR mają służyć

• regulacja poszczególnych rynków rolnych
• wsparcie finansowe dochodów rolników
• współfinansowanie projektów inwestycyjnych i modernizacyjnych w rolnictwie i na obszarach wiejskich
• system składowania i sprzedaży towarów rolnych
• wspólne techniki stabilizacji wywozu, lub przywozu towarów

[edytuj] Mechanizmy stabilizacji

• interwencja na rynku wewnętrznym i ochrona zewnętrzna obejmująca: zboża, cukier, oliwę, masło, mleko w proszku, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa.
• ochrona zewnętrzna bez interwencji, obejmująca: rzepak, jaja, drób, wino, chmiel, kwiaty.
• refundacje wywozowe (eksportowe) w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych, a niższymi na rynkach światowych), obejmują: zboża, cukier, produkty mleczne, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa
• refundacje produkcyjne w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych, a niższymi cenami surowców importowanych), obejmują: zboża i cukier

[edytuj] Rozwój WPR

• 1952-1962- prace nad sprecyzowaniem regulacji
• lata 60- "złoty okres" WPR
• 1962-1968 - okres wprowadzania CAP (Common Agricultural Policy) w życie
• 1969-1975- początek kryzysu WPR i pierwsze projekty reform,
• lata 70-80- kryzys - nadwyżki produkcyjne
• 2000- wprowadzenie w Zycie dokumentu Agenda 2000 wprowadzający radykalne zmiany w CAP-ie

[edytuj] Reformy WPR

• 1968 - plan Mansholta

Jego celem było poprawienie struktury agrarnej poprzez powiększenie wielkości gospodarstw, likwidację małych, słabo wydajnych gospodarstw oraz zmniejszenie nadwyżek produktów rolnych. Nie został w pełni zrealizowany.

• lata 1985-1990

W tych latach dokonano także dość istotnych zmian w zakresie WPR. Należało do nich: - stopniowe obniżanie realnego poziomu cen ustalanych przez organy Wspólnoty na kolejne kampanie rolnicze. - wprowadzenie tzw. stabilizatorów rolniczych, polegających na określeniu górnego pułapu produkcji na dany produkt. - zaostrzenie wymogów co do jakości towarów przyjmowanych do skupu interwencyjnego oraz wprowadzanie limitów gwarantowanych interwencji. - ograniczenie rocznej stopy wzrostu na wydatków na finansowanie wspólnej organizacji rynków.

• 1992 - Reformy McSharr'ego:
  • zmiany struktury wydatków na wspieranie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich
  • obniżenie cen skupu niektórych produktów, tak aby zbliżyć je do cen na rynkach światowych
• Agenda 2000

Zaproponowanie zmian wydatków na politykę rolną. Obejmowały one

• • obniżkę wydatków na interwencje rynkowe i subsydia eksportowe
  • wzrost płatności kompensacyjnych
  • wzrost dodatków na ochronę środowiska, zalesienie i wcześniejsze emerytury
  • fundusze przedakcesyjne dla państw kandydujących

• Reforma Fishler’a – Luksemburg 2003 – od 2005
  • System Jednolitej Płatności (SJP)
    • oddzielenie płatności od produkcji rolnej
    • płatność przypisana do powierzchni upraw z lat 2000-2002
    • odłogowanie (10% z 92t)
    • możliwa jednolita płatność regionalna
    • zasada wzajemnej zgodności:
      • dobra kultura rolna gruntów
      • bezpieczeństwo żywności
      • ochrona środowiska
      • zdrowotność ludzi, zwierząt i roślin
      • dobrostan zwierząt
  • dalsza redukcja cen interwencyjnych na korzyść płatności bezpośrednich
  • zmniejszanie płatności dla największych gospodarstw (modulacja) na korzyść rozwoju wsi
  • mechanizm dyscypliny wydatków (dot. budŜetu – €43mld – zamroŜenie na lata 2007-

[edytuj] Przykłady działań

• mleko
  • limitowanie produkcji tzw.kwota mleczna
  • cena gwarantowana
  • dopłata bezpośrednia
• zboża
  • cena gwarantowana,
  • dopłata bezpośrednia (dla zarejestrowanych w systemie IACS)
  • opłaty za odłogowanie ziemi
• bydło mięsne
  • cena gwarantowana
  • premia od każdej sztuki
• trzoda chlewna
  • dopłata do eksportu
  • skup interwencyjny
• warzywa i owoce
  • wsparcie dla grup producentów
  • określanie norm
• zalesianie
  • zwrot kosztów

[edytuj] Problemy związane z WPR

• wysokie koszty (dochodzące do 60% budżetu UE)
• subsydiowanie eksportu rodzi konflikty z krajami trzecimi
• niewystarczająca ochrona środowiska (dopłaty -> większa produkcja -> degradacja środowiska)
• z powodu zamknięcia UE na import spoza Wspólnoty, o wiele wyższe ceny żywności niż w przypadku sprowadzania jej np. z Afryki
• gigantyczna biurokracja
• odgórne sterowanie cenami

25 października 2007 Parlament Europejski wydał rezolucję, w której zaapelował do władz Unii Europejskiej o częściowe ogranicznie regulacji WPR w związku z wzrostem cen żywności^[1][2] oraz ryzykiem niedoborów żywności^[3].

Przypisy