Wstręt (emocja)
Z Wikipedii
| Emocje i uczucia |
|
|
Wstręt to silna emocja, wyrażająca niechęć, odrazę do czegoś, kogoś, jakiejś sytuacji. Czynnik wywołujący wstręt może mieć charakter materialny (np. szczur, ścieki, kał, padlina) lub abstrakcyjny (brzydzę się kradzieżą).
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Spis treści |
[edytuj] Wstręt jako emocja podstawowa
Paul Ekman w jednoznaczny sposób wyodrębnił cechy emocji podstawowej. W oparciu o kryteria przyjęte przez amerykańskiego psychologa można wydzielić cztery kategorie reakcji.
[edytuj] Składnik behawioralny
Wstręt przejawia się jako dystansowanie się od jakiegoś obiektu, wydarzenia, lub jakiejś sytuacji i daje się scharakteryzować jako odrzucenie.
[edytuj] Składnik fizjologiczny
Ze wstrętem wiązano dwa rodzaje zmian fizjologicznych.
Jeden rodzaj zmian odróżnia wstręt od innych emocji – tylko wstręt łączy się ze specyficznym stanem fizjologicznym, którym są mdłości.
Innym fizjologicznym zjawiskiem towarzyszącym wstrętowi jest zwiększone ślinienie się. Nie przeprowadzono badań eksperymentalnych, które wskazywałyby na powiązanie wstrętu z mdłościami czy ślinieniem się, jednak wiadomo, iż wstręt jest powiązany z reakcją przywspółczulnej części AUN.
[edytuj] Składnik ekspresyjny
Poświęcone badania dotyczące ekspresyjnego składnika wstrętu dotyczyły twarzy. Twarzy wyrażającej wstręt szczególną uwagę poświęcili uczeni Darwin, Izard, Ekman, Friesen, Rozin, Lowery i Ebert. Opinie uczonych w tej kwestii są podzielone.
Darwin podkreślał – szerokie otwarcie ust, wspominał też o ściągnięciu wargi, do pewnego stopnia marszczenia nosa, opadaniu kącików ust i kilku innych ruchach mięśni twarzy [1]
Zaś Ekman i Friesen skupiają się na ściągnięciu górnej wargi i marszczeniu nosa oraz uniesieniu górnej wargi.[2]
Na podstawie wszystkich opisów można stwierdzić, iż aktywność mięśni twarzy skupia się wokół ust i nosa. Ruchy mięśni albo odwodzą od przyswajania czegoś przez ciało (np. marszczenie nosa, uniesienie dolnej wargi) albo zachęcają do usunięcia czegoś (rozwarcie ust, któremu towarzyszy lub nie towarzyszy wysunięcie języka)
[edytuj] Swoiste uczucia
Są najtrudniejsze do przeprowadzenia badań.
Swoistą cechą wstrętu jest odraza. Doświadczenie wstrętu jest raczej krótkotrwałe. Do wstrętu często odwołują się dowcipy, a w pewnych budzących wstręt sytuacjach typową reakcją jest śmiech (a nie mimika twarzy wyrażająca wstręt)
