Zabudowa szachulcowa w Quedlinburgu
Z Wikipedii
Zabudowa szachulcowa w Quedlinburgu - wielki zespół budynków o konstrukcji szkieletowej z XIV-XX w stanowiący większość zabudowy historycznego Starego i Nowego Miasta które wraz z wzgórzem zamkowym stanowią wspólny zespół zabytkowy miasta Quedlinburga.
Spis treści |
[edytuj] Rozwój budownictwa
Tradycja budownictwa ryglowego w Quedlinburgu sięga XIII wieku, która stopniowo zastępowała prostą drewnianą zabudowę wąskich i krętych ulic miasta. Od strony chronologicznej można podzielić zabudowę na pięć kategorii. Najstarszą grupę reprezentuje 11 domów zbudowanych przed 1530 r. (1%), następnie 70 powstałych pomiędzy 1531 a 1620 (5 %), 439 wzniesionych w latach 1621-1700 (33%), 552 wybudowanych w XVIII w. (42%) oraz 255 z XIX-XX w. (19%). Tradycja tego typu budownictwa była długa również w pobliskich miastach np w. Wernigerode zachowało się 624, domów w Stolbergu 354 w Osterwieck 353. Do II wojny światowej duży zespół domów o murze pruskim znajdował się w Halberstadt. Czyni to Quedlinburg największym tego typu zespołem na obszarze Saksonii-Anhalt i jeden z największych w Niemczech.
Obecnie zabudowę szachulcową miasta stanowi ponad 1300 domów tego typu. W przeciwieństwie do budowli murowanych różnice stylowe są dostrzegalne w detalach, natomiast struktura i ogólny obraz cechuje wyjątkowa zachowawczość i wierność tradycji, co czyni zabudowę tego miasta dość spójną. Dachy kryto czerwoną dachówką, natomiast zróżnicowane w wyglądzie dekoracje elewacje były malowane w różnych barwach co nadało miastu malowniczości.
Do rejestru zabytków wpisano ponad 1200 domów. Zabudowa ocalała ze zniszczeń ostatniej wojny, niemniej wymagała gruntownej konserwacji. W latach 1989-2005 udało się odrestaurować 650 zabytkowych domów. Na podstawie analizy dendrochronolicznej zidentyfikowano ponad 20 domów pochodzących ze średniowiecza (XIII i XIV w.).
[edytuj] Przykłady
Na szczególną uwagę zasługują następujące zabytki:
- Dom przy ul. Word 3. (tzw Wordhaus)
- Dom F.G. Klopstocka ob. muzeum poświęcone pisarzowi z ok. 1570 r.
- Dom gildii kupieckiej Zur Rose z 1612 r., Breite Straße 38
- Tzw. Börse (pol. Giełda) z 1683 r., Steinweg 23
- Dawna gospoda Weißer Engel z 1623 r., Lange Gasse 33 (sufity na piętrze pokryte 11 reliefami stiukowymi przedstawiającymi sceny ze Starego Testamentu)
- Zabudowa rynku z kamiennym ratuszem i drewnianymi domami z XV-XX w.
- Hagensches Freihaus z 1597 r., Bockstraße 6/Klink 11
- Salfeldtsches Palais, Kornmarkt 5
- Dom w stylu secesyjnym z 1903 r. na miejscu szpitala św. Ducha projektu Maxa Schnecka
[edytuj] Galeria
[edytuj] Bibliografia
- Hans-Hartmut Schauer: Quedlinburg Fachwerkstadt Weltkulturerbe. Berlin 1999