Zapora w Wapienicy im. Ignacego Mościckiego
Z Wikipedii
Zapora im. Ignacego Mościckiego (betonowo–ziemna) została zbudowana w latach 1929-32 na rzece Wapienica oraz potoku Barbara w miejscowości Wapienica (dzielnicy Bielska-Białej). Zbiornik powstały przez spiętrzenie wody nosi nazwę jezioro Wielka Łąka.
Zbiornik otoczony jest z każdej strony wzniesieniami Beskidu Śląskiego. Po stronie północnej i zachodniej znajduje się: Palenica, Wysoka i Przykra, a od południa i wschodu - góry: Stołów i Szyndzielnia.
Projekt budowy zapory w Wapienicy istniał od 1911 r., a wysunięto go w trakcie prób rozwiązania problemu zaopatrzenia w wodę szybko rozwijającego się Bielska. Dopiero jednak w 1929 r. rada miejska Bielska zdecydowała się na powierzenie budowy zapory katowickiemu oddziałowi firmy "Dycherhoff und Widman z Drezna. Koszt budowy zapory, oddanej do eksploatacji 26 czerwca 1932 r. i nazwanej "Zaporą im. Prezydenta Ignacego Mościckiego, wyniósł 13 mln ówczesnych złotych, co stanowiło równowartość blisko 2,6 mln dolarów. Warto dodać, iż w swoim czasie Zapora Wapienicka była jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Europie. Długość zapory, wykonanej w postaci prostej, betonowej tamy, wynosi 309 m. Podwyższenie korony zapory w 1944 r. o 1 m, do obecnej wysokości 23 m, spowodowało wzrost pojemności zbiornika o ponad 100 tys m³. Aktualnie zbiornik, położony na wysokości 478 m n.p.m., posiada powierzchnię 24 ha, głębokość maksymalną 22 m i pojemność ok. 1,3 mln m³. Ze względu na przeznaczenie zbiornika (pobór wody do celów konsumpcyjnych), jego brzegi są niedostępne dla ludności (zbiornik objęty jest bezpośrednią strefą ochrony sanitarnej), zaś zlewnie potoków: Wapienica, Barbara i Żydowskiego stanowią ścisłą strefę ochronną.
Woda w zbiorniku pod względem fizyko-chemicznym jak i bakteriologicznym odpowiada normom dla wód o I klasie czystości. Stan taki utrzymuje się od roku 1993 roku. Nie prowadzi się tu w żadnej formie gospodarki rybackiej oraz obowiązuje zakaz uprawiania sportów wodnych. Znajdują się tu także stacje filtrów, które oczyszczają wodę dla celów komunalnych.
Dane techniczne zapory:
- długość tamy - 309 m
- wysokość tamy - 23 m
- powierzchnia lustra wody - 24 ha
- objętość - 1,3 mln m³ wody
- powierzchnia zlewni - 10,76 km²
