Zbroja płytowa
Z Wikipedii
Zbroja płytowa - pełna, z odsłoniętymi wszystkimi stalowymi elementami konstrukcji (zbroja kryta, w odróżnieniu od zbroi białej miała powierzchnię pokrytą tkaniną, rzadziej skórą) pojawiła się pod koniec XIV wieku. Wywodziła się z wcześniejszego stopniowego uzupełniania kolczugi elementami płytowymi. Chroniła całe ciało rycerza, od hełmu na głowie do metalowych osłon trzewików. Pojawiła się kiedy w walkach było zapotrzebowanie na pancerz dający lepszą ochrone niż kolczuga przed obrażeniami obuchowymi i kłutymi, na które była ona szczególnie wrażliwa. Mimo, iż zbroja płytowa w ogólnej wadze była cięższa niż pełna kolczuga, jej ciężar nie był doktliwie odczuwalny, gdyż rozkładał się na całe ciało, nie zaś w większość na barki jak to miało miejsce przy kolczudze (dla porównania, przeciętna waga zbroi płytowej dochodziła do 25kg podczas gdy wyposażenie piechoty polskiej w 1939 wahało się do ok. 30kg). Liczne płyty pokrywające ciało ograniczały jednak w pewnym stopniu zakres ruchów. Była bardzo często spotykana, choć bardzo droga (bowiem zawsze kuta na miarę) i nie każdego rycerza było na nią stać. Ze względu na jakość i metody wykonania zbroje płytowe podzielić można na: zbroje bojowe, turniejowe i ceremonialne.
[edytuj] Budowa zbroi płytowej
Typowa zbroja płytowa składała się z: hełmu, kirysu (czyli osłony tułowia zbudowanej z napierśnika oraz naplecznika), naręczaków (zbudowanych z rękawic, zarękawi, nałokietnic, opach i naramienników), obojczyka, nabiodrków, nakolanników, nagolenników oraz trzewików.
[edytuj] Zbroje płytowe w średniowieczu
Zbroja płytowa w średniowieczu dzieliła się na dwa główne nurty ze względu na cechy konstrukcyjno-estetyczne i miejsce wyrobu, oddziaływujące na produkcję uzbrojenia w pozostałych częściach Europy. Były to:
- zbroje północnowłoskie - ośrodkiem produkcji był przede wszystkim Mediolan, oprócz niego także Wenecja, Brescia i Mantua. Tamtejsze wyroby cechowały się przewagą linii łagodnych, gładkich płaszczyzn oraz skłonnościami do asymetrii.
- zbroje niemieckie - zwane częściej gotyckimi. Nurt zaczął się wyodrębniać w drugiej połowie XVw. w warsztatach południowoniemieckich (szczególnie w Augsburgu, Norymberdze i Landshut). Zbroje te miały wydłużone kontury, smukłą sylwetkę i były bogato żłobkowane (kanelowane).