Zewnątrzsterowność

Z Wikipedii

Zewnątrzsterowność – jedna z dwóch, obok wewnątrzsterowności, opozycyjnych cech osobowości wyróżniona między innymi przez Waltera Recklessa.

Człowiek może być kierowany poprzez czynniki zewnętrzne, takie jak nacisk społeczny, rozkazy, sugestie, wskazówki innych ludzi, nagrody, kary, instytucje. Jeśli te czynniki są głównym sprawcą zachowań i przekładają się bezpośrednio na zachowanie tego człowieka, możemy mówić o zewnątrzsterowności.

Osoba zewnątrzsterowna jest zwykle podporządkowana, często zachowuje się konformistycznie, oczekuje że inni będą podejmować zań decyzję, jest bierna i trudno toleruje niejednoznaczność. Zwykle taka osoba jest lojalna wobec tych, którzy nią kierują, niezwykle posłuszna wobec władzy, ale jednocześnie mało twórcza. Ludzie tacy mają również trudności w obiektywnym spojrzeniu na rzeczywistość, która wymaga otwartych struktur poznawczych oraz brania pod uwagę wielu różnych informacji jednocześnie. Mają także skłonność do spostrzegania świata jednowymiarowo ("biało-czarno").

Zewnątrzsterowność idzie w parze ze skłonnością do traktowania innych (np. wychowywania dzieci) poprzez kontrolę i wymaganie posłuszeństwa.

Koncepcja zewnątrz i wewnątrzsterowności nie jest specjalnie wyrafinowaną teorią psychologiczną. Utożsamiana bywa błędnie z teorią poczucia umiejscowienia kontroli, nie jest jednak z nią tożsama, jako że odnosi się jedynie do opisu funkcjonowania ludzi wewnątrz/zewnątrzsterownych, bez wyraźnego akcentowania procesów atrybucyjnych, leżących u podłoża tych zachowań.

[edytuj] Zobacz też:

• wewnątrzsterowność,
• osobowość autorytarna,
• obserwacyjna samokontrola,
• umiejscowienie poczucia kontroli,
• internalista,
• eksternalista.

[edytuj] Bibliografia