Biblia Ostrogska
Z Wikipedii
Biblia Ostrogska (1581) – pierwsze pełne wydanie drukowane wszystkich ksiąg Pisma Świętego przetłumaczonego na język cerkiewnosłowiański. Wydrukowana została przez drukarza Iwana Fedorowa. Adresatami tej Biblii byli wyznawcy Kościoła Wschodniego, posługujący się językiem cerkiewnosłowiańskim. Zarazem było to przedsięwzięcie jak najściślej poprzez swe tło historyczne i osobę mecenasa związane z polską państwowością owych czasów i swobodami zapewnionymi prawosławiu na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej. Biblia Ostrogska ukazała się dziesięć lat po wydaniu katolickiej Biblii w języku polskim tzw. Biblii Leopolity (1561). W 1563 roku ukazała się w języku polskim kalwińska tzw. Biblia Brzeska, a w 1572 roku Biblia Nieświeska w przekładzie antytrynitarza Szymona Budnego. Jak pisze Jarosław Isajewycz, „po ukazaniu się wydań katolickich i protestanckich Biblii został ostrzej postawiony problem prawosławnego wydania, które można byłoby przeciwstawić publikacjom polskim”. W księdze została umieszczona przedmowa Konstantego Wasyla Ostrogskiego. Według W. Kołosowej, T. Kempy i innych badaczy autorem pierwszej przedmowy do Biblii Ostrogskiej był Herasym Smotrycki, który napisał ją w imieniu księcia Ostrogskiego.
W celu wydania Księgi zostały odlane nowe czcionki, z których złożono 3240000 znaków drukarskich na 1256 stronicach. Wydrukowano i zszyto co najmniej 1000 egzemplarzy.
Biblia Ostrogska stała się swoistym świadectwem dojrzałości ideologicznej i moralnej narodów wschodniosłowiańskich. Książę Konstanty Wasyl Ostrogski podarował ją Papieżowi Grzegorzowi XIII, zaś car Iwan Groźny ambasadorowi królowej Elżbiety I Johnowi Horse’owi. Jest egzemplarz Biblii, który był własnością króla Gustawa II Adolfa. Biblia Ostrogska znajduje się w bibliotekach Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Wiednia, Londynu, Paryża, Nowego Jorku i wielu innych miast.
[edytuj] Źródła
- Jarosława Bondarczuk „Biblia Ostrogska (1581)”, [w:] „Wołanie z Wołynia” nr 4 (23) z lipca-sierpnia 1998 r., s, 47-48.
- Andrzej Kempfi, „Biblia Ostrogska. W czterechsetlecie wydania 1581-1981”, [w:] „Zeszyty Historyczne” (Paryż) t. 59-1982, s. 230-236.
- Гайдай Л. Історія України в особах, термінах, назвах і поняттях.—Луцьк: Вежа, 2000.
- Рад. енциклопедія історії України.- К., 1971.- т.3.
- Ковалів Вітольд–Йосиф О. „Острозька Біблія” очима католика. Моя перша зустріч з „Острозькою Біблією” // Наукові записки: Виховання молодого покоління на принципах християнської моралі в процесі духовного відродження України / Остроз. акад. – Острог, 1999. – Т.2. Ч.2. – С. 338-341.
- Кралюк П. Контекст передмов до Острозької Біблії // Наукові записки: Виховання молодого покоління на принципах християнської моралі в процесі духовного відродження України / Остроз. акад. – Острог, 2000. – Т.3. – С. 32 – 37.
