Brda
Z Wikipedii
Brda | |
Brda w miejscowości Rytel |
|
Lokalizacja | Europa Polska |
Źródło | Jezioro Smołowe 181 m n.p.m. |
Ujście | Wisła bydgoska dzielnica Brdyujście 28,8 |
Długość | 238 km |
Powierzchnia zlewni | 4627 km² |
Średni roczny przepływ | 19,9 – 27,4 m³/s (Tuchola – Smukała) |
Rzeki Polski |
Brda to rzeka w północnej Polsce, lewy dopływ Wisły.
Spis treści |
[edytuj] Bieg rzeki
Długość rzeki wynosi 238 km, a powierzchnia dorzecza 4627 km². Jest spławna na odcinku 210 km. Spadek Doliny Brdy na ogół wyrównany w całym biegu, średnio 0,6‰. Średni przepływ w środkowym biegu (Tuchola) wynosi 19,9 m³/s, w dolnym biegu (Smukała) 27,4 m³/s. Brda stanowi jeden z najpiękniejszych w kraju szlaków kajakowych.
Płynie przez Równinę Charzykowską, Bory Tucholskie i Dolinę Brdy do Kotliny Toruńskiej, w województwie pomorskim oraz kujawsko-pomorskim.
Na pewnym odcinku rzece towarzyszy Wielki Kanał Brdy.
[edytuj] bieg górny – źródło
Wypływa na wysokości ok. 181 m n.p.m. z Jeziora Smołowe, wśród moren czołowych Pojezierza Bytowskiego na północny wschód od Miastka.
[edytuj] bieg środkowy
Przepływa przez szereg jezior, m.in. Kamień, Orle, Siadło, Świeszyńskie, Głębokie, Szczytno Wielkie, Końskie, Charzykowskie, Karsińskie, Witoczno, Łąckie, Dybrzyk, Kosobudno. Szerokość koryta rzeki zmienna, niektóre odcinki Doliny Brdy mają charakter wąskich i głębokich rynien o stromych zboczach, w niektórych rzeka meandruje.
[edytuj] bieg dolny – ujście
W dolnym biegu skanalizowana, włączona w system drogi wodnej łączącej Wisłę z Odrą poprzez Kanał Bydgoski, Noteć oraz Wartę.
Ujście do Wisły na wysokości 28,8 m n.p.m. w dzielnicy Bydgoszczy – Brdyujście.
[edytuj] Zbiornik Koronowski
W latach 1956-1962 na rzece utworzono Jezioro Koronowskie przez spiętrzenie wody zaporą w Pieczyskach, która zalała poza doliną Brdy odcinki ujściowe jej dopływów i liczne jeziora. Zbiornik posiada powierzchnię 1 560 ha i pojemność 81 milionów m³. Ma kształt wydłużony o długości 36 km. Maksymalna głębokość dochodzi do 20 m. Długość linii brzegowej sięga 102 km.
[edytuj] Ważniejsze elektrownie zbudowane na Brdzie
[edytuj] Większe miejscowości położone nad Brdą
[edytuj] Ważniejsze dopływy
- lewostronne:
- prawostronne:
-
- Modra, Ruda (Kuźnia), Czerwonka (Czerwona Struga), Jarcewska Struga, Ostrowicka Struga (Struga Siedmiu Jezior), Hozjanna, Kicz, Kamionka, Sepolna (Sępolenka), Krówka
[edytuj] Bibliografia
- Słownik Geograficzno-Krajoznawczy Polski – Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
- Strona RZGW Gdańsk