Iłarion

Z Wikipedii

Iłarion (Hilarion), zm. ok. 1055 lub nieco później - metropolita kijowski, kaznodzieja.

Był pierwszym metropolitą kijowskim narodowości ruskiej (dotychczas tę godność piastowali przybywający z Bizancjum hierarchowie greccy). Jako człowiek wykształcony i oczytany należał do elity skupionej wokół księcia Jarosława Mądrego. Jeszcze przed wyborem na metropolitę był prezbitrem w podmiejskiej siedzibie księcia Jarosława w Berestowie. Książę, pragnąc uniezależnienia kościoła na Rusi od Bizancjum doprowadził do jego wyboru na to wysokie stanowisko w roku 1051.

Dla literatury staroruskiej Iłarion jest postacią bardzo ważną, choć z jego religijnej twórczości literackiej zachowały się tylko dwa utwory: krótkie Wyznanie wiary oraz Słowo o prawie i łasce (Słowo o zakonie i błagodati). Właśnie ten ostatni utwór stał się w średniowiecznej Rusi wzorcem dobrego kazania i przykładem mistrzowskiego stylu alegoryczno-symbolicznego w ówczesnej literaturze. Słowo o zakonie i łasce zostało wygłoszone przez Iłariona prawdopodobnie w kijowskim Soborze św. Sofii w obecności księcia Jarosława Mądrego i jego małżonki Ireny (szwedzkiej księżniczki Ingigerdy) między rokiem 1037 a 1050, a więc w okresie kiedy Iłarion nie był jeszcze metropolitą.

Iłarion krótko piastował godność metropolity Kijowa. Ostatnie lata jego życia pozostają nieznane. Już w 1055 w jednym z latopisów jako metropolita kijowski jest wymieniany grecki duchowny Efrem. Nie wiadomo do końca, czy Iłarion wtedy jeszcze żył. Możliwe, że zmarł i dlatego wybrano nowego hierarchę, ale niektórzy historycy twierdzą, że został usunięty ze swego stanowiska wobec nacisków Bizancjum, które pragnęło zachować kontrolę nad kościołem ruskim.