Izabela Czartoryska
Z Wikipedii
Izabella z Flemmingów Czartoryska (ur. 3 marca 1746 w Warszawie, zm. 17 czerwca 1835 w Wysocku) - mecenaska sztuki, pisarka, w okresie Sejmu Czteroletniego była związana ze Stronnictwem Patriotycznym.
Była żoną księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego i matką m. in. Adama Jerzego, Konstantego Adama i Marii Anny.
W 1780 została zainicjowana w kobiecej adopcyjnej loży masońskiej w Warszawie. Odkryła talent malarski Aleksandra Orłowskiego, w 1801 zainicjowała otwarcie pierwszego polskiego muzeum w Puławach (w świątyni Sybilii), które działa do dziś jako Muzeum Czartoryskich w Krakowie.
Spis treści |
[edytuj] Ciekawostki
Głośnym echem odbił się w Rzeczypospolitej jej przypuszczalny romans z posłem rosyjskim Nikołajem Repninem, z którym miała mieć nawet dziecko. We Francji (1770) romansował z nią Armand Louis de Gontaut, książę de Lauzun, który wspomina o Repninie jako o pokonanym rywalu. Czartoryscy chcieli przeszkodzić wydaniu pamiętników w 1822 roku i potem w 1858.
[edytuj] Dzieła
- Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów (1805),
- Pielgrzym w Dobromilu, czyli nauki wiejskie (ok. 1818, pierwsze znane wyd. 1819).
- Dyliżansem przez Śląsk Dziennik podróży do Cieplic w roku 1816 (1968)
[edytuj] Linki
- o romansie z Repninem
- Adam Jerzy Czartoryski - pisarz, mecenas sztuki i kultury, przywódca emigracyjnego obozu Hotelu Lambert. Syn Izabeli Czartoryskiej z domu Fleming (owoc jej romansu z ambasadorem Rosji Mikołajem Repninem)
- o roku 1791 księżna bawiła się, podróżowała i romansowała, a w galerii jej mężczyzn był Staś Poniatowski, niestety też Repnin ambasador Rosji/ wysłano go do Polski aby skonfiskował dobra Czartoryskich/ dóbr nie skonfiskował, a dla Izabeli stracił głowę
[edytuj] Zobacz też
- Izabelin koło Wołkowyska - miejscowość nazwana na cześć Izabeli z Flemingów Czartoryskiej.
[edytuj] Źródło
- Duc de Lauzun, Pamiętniki, PIW Warszawa 1976.
