Katalog Messiera
Z Wikipedii
Katalog Messiera, lista obiektów na niebie, opublikowana przez Charles Messiera w 1774. Ostateczna wersja Messiera wydana w 1784 zawiera 103 obiekty. Od tego czasu jeszcze 7 innych obiektów, odkrytych później przez Messiera i jego współpracownika Pierre Méchain'a, zostało dodanych do listy, ostatni w 1966.
Messier był poszukiwaczem komet. Patrząc przez teleskop, dostatecznie bliskie komety można odróżnić od gwiazd tym, że wyglądają jak niewyraźne plamki. Za to gwiazdy są tak daleko, że w sprawnie działającym teleskopie widoczne są tylko jako punkty światła.
Messierowi i innym astronomom przeszkadzało to, że na niebie w swoich teleskopach widzieli inne niewyraźne plamki, które jednak nie mogły być kometami, gdyż nigdy nie zmieniały swojej pozycji. To znaczyło, że te obiekty nie mogły krążyć po orbicie wokółsłonecznej dookoła słońca, tak jak komety.
W roku 1771 Charles Messier podjął się skatalogowania wszystkich niewyraźnych plamek widzianych na niebie przez ówczesne teleskopy. Miał na celu zmniejszenie ilości fałszywych odkryć i ułatwienie pracy poszukiwaczom komet. Pierwsza wersja katalogu została opublikowana w 1774, a ostateczna w 1784.Wszystkie obserwacje Messier prowadził w Paryżu,przez co cały katalog obejmuje obiekty położone nie dalej niż 40 stopni deklinacji południowej.
Messier w swojej epoce mógł tylko snuć hipotezy co do prawdziwej natury i odległości obiektów w swoim katalogu. Pełne zrozumienie ich właściwości wymagało ogromnego postępu w konstrukcji i technologii użycia teleskopów i nastąpiło dopiero w pierwszej połowie XX wieku. Dzisiaj wiemy, że obiekty Messiera to mgławice, galaktyki i gromady gwiazd. Obiekty które Messier widział tylko jako niewyraźne plamki, na zdjęciach wykonanych przez nowoczesne teleskopy klasyfikują się wśród najpiękniejszych widoków znanych ludzkości.
Od czasów Messiera odkryto dziesiątki tysięcy innych podobnych obiektów na niebie. Jednak obiekty Messiera są wśród nich najjaśniejsze i najlepiej widoczne - po prostu dlatego, że Messier musiał je znaleźć w XVIII wieku dysponując prymitywnym jak na dzisiejsze czasy teleskopem. Z tego powodu obiekty Messiera są bardzo często obserwowane przez amatorów astronomii używających tanich, łatwo dostępnych teleskopów lub czasem lornetek; w kilku przypadkach obserwacji dokonuje się nawet nieuzbrojonym okiem. Dlatego też katalog ten jest dalej popularny i każdy zawarty w nim obiekt, chociaż może mieć inną, bardziej systematyczną nazwę, jest powszechnie określany numerem w katalogu Messiera.
| Numer Messiera | Numer NGC | Nazwa zwyczajowa | Typ obiektu | Odległość od Ziemi (w tys. lat świetlnych) | Gwiazdozbiór | Jasność widoma (m) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| M1 | NGC 1952 | Mgławica Kraba | pozostałość po supernowej | 6,3 | Byk | 9,0 |
| M2 | NGC 7089 | gromada kulista | 36 | Wodnik | 7,5 | |
| M3 | NGC 5272 | gromada kulista | 31 | Psy Gończe | 7,0 | |
| M4 | NGC 6121 | gromada kulista | 7 | Skorpion | 7,5 | |
| M5 | NGC 5904 | gromada kulista | 23 | Wąż | 7,0 | |
| M6 | NGC 6405 | Gromada Motyl | gromada otwarta | 2 | Skorpion | 4,5 |
| M7 | NGC 6475 | Gromada Ptolemeusza | gromada otwarta | 1 | Skorpion | 3,5 |
| M8 | NGC 6523 | Mgławica Laguna | mgławica dyfuzyjna/gromada gwiazd | 6,5 | Strzelec | 5,0 |
| M9 | NGC 6333 | gromada kulista | 26 | Wężownik | 9,0 | |
| M10 | NGC 6254 | gromada kulista | 13 | Wężownik | 7,5 | |
| M11 | NGC 6705 | Gromada Dzika Kaczka | gromada otwarta | 6 | Tarcza | 7,0 |
| M12 | NGC 6218 | gromada kulista | 18 | Wężownik | 8,0 | |
| M13 | NGC 6205 | Gromada Herkulesa | gromada kulista | 22 | Herkules | 7,0 |
| M14 | NGC 6402 | gromada kulista | 27 | Wężownik | 9,5 | |
| M15 | NGC 7078 | gromada kulista | 33 | Pegaz | 7,5 | |
| M16 | NGC 6611 | Mgławica Orzeł | mgławica emisyjna | 7 | Wąż | 6,5 |
| M17 | NGC 6618 | Mgławica Omega | mgławica emisyjna/gromada gwiazd | 5 | Strzelec | 7,0 |
| M18 | NGC 6613 | gromada otwarta | 6 | Strzelec | 8,0 | |
| M19 | NGC 6273 | gromada kulista | 27 | Wężownik | 8,5 | |
| M20 | NGC 6514 | Mgławica Trójlistna Koniczyna | grupa gwiazd / mgławica emisyjna | 2,2 | Strzelec | 5,0 |
| M21 | NGC 6531 | gromada otwarta | 3 | Strzelec | 7,0 | |
| M22 | NGC 6656 | Gromada Strzelca | gromada kulista | 10 | Strzelec | 6,5 |
| M23 | NGC 6494 | gromada otwarta | 4,5 | Strzelec | 6,0 | |
| M24 | chmura gwiezdna | 10 | Strzelec | 11,5 | ||
| M25 | IC 4725 | gromada otwarta | 2 | Strzelec | 4,9 | |
| M26 | NGC 6694 | gromada otwarta | 5 | Tarcza | 9,5 | |
| M27 | NGC 6853 | Mgławica Hantle | mgławica planetarna | 1,25 | Lis | 7,5 |
| M28 | NGC 6626 | gromada kulista | 18 | Strzelec | 8,5 | |
| M29 | NGC 6913 | gromada otwarta | 7,2 | Łabędź | 9,0 | |
| M30 | NGC 7099 | gromada kulista | 25 | Koziorożec | 8,5 | |
| M31 | NGC 224 | Galaktyka Andromedy, Wielka Mgławica Andromedy | galaktyka spiralna | 2200 | Andromeda | 4,5 |
| M32 | NGC 221 | galaktyka eliptyczna | 2200 | Andromeda | 10,0 | |
| M33 | NGC 598 | Galaktyka Trójkąta | galaktyka spiralna | 2300 | Trójkąt | 7,0 |
| M34 | NGC 1039 | gromada otwarta | 1,4 | Perseusz | 6,0 | |
| M35 | NGC 2168 | gromada otwarta | 2,8 | Bliźnięta | 5,5 | |
| M36 | NGC 1960 | gromada otwarta | 4,1 | Woźnica | 6,5 | |
| M37 | NGC 2099 | gromada otwarta | 4,6 | Woźnica | 6,0 | |
| M38 | NGC 1912 | gromada otwarta | 4,2 | Woźnica | 7,0 | |
| M39 | NGC 7092 | gromada otwarta | 0,3 | Łabędź | 5,5 | |
| M40 | gwiazda podwójna WNC4 | Wielka Niedźwiedzica | 9,0 | |||
| M41 | NGC 2287 | gromada otwarta | 2,4 | Wielki Pies | 5,0 | |
| M42 | NGC 1976 | Wielka Mgławica w Orionie | mgławica emisyjna i grupa gwiazd | 1,6 | Orion | 5,0 |
| M43 | NGC 1982 | Mgławica de Mairana (część Mgławicy w Orionie) | mgławica emisyjna | 1,6 | Orion | 7,0 |
| M44 | NGC 2632 | Praesepe, Żłobek | gromada otwarta | 0,5 | Rak | 4,0 |
| M45 | Plejady | gromada otwarta | 0,4 | Byk | 1,4 | |
| M46 | NGC 2437 | gromada otwarta | 5,4 | Rufa | 6,5 | |
| M47 | NGC 2422 | gromada otwarta | 1,6 | Rufa | 4,5 | |
| M48 | NGC 2548 | gromada otwarta | 1,5 | Hydra | 5,5 | |
| M49 | NGC 4472 | galaktyka eliptyczna | 60000 | Panna | 10,0 | |
| M50 | NGC 2323 | gromada otwarta | 3 | Jednorożec | 7,0 | |
| M51 | NGC 5194, NGC 5195 | Galaktyka Whirlpool, Galaktyka Wirowa | galaktyka eliptyczna | 37000 | Psy Gończe | 8,0 |
| M52 | NGC 7654 | gromada otwarta | 7 | Kasjopea | 8,0 | |
| M53 | NGC 5024 | gromada kulista | 56 | Warkocz Bereniki | 8,5 | |
| M54 | NGC 6715 | gromada kulista | 83 | Strzelec | 8,5 | |
| M55 | NGC 6809 | gromada kulista | 17 | Strzelec | 7,0 | |
| M56 | NGC 6779 | gromada kulista | 32 | Lutnia | 9,5 | |
| M57 | NGC 6720 | Mgławica Pierścieniowa | mgławica planetarna | 4,1 | Lutnia | 9,5 |
| M58 | NGC 4579 | galaktyka spiralna | 60000 | Panna | 11,0 | |
| M59 | NGC 4621 | galaktyka eliptyczna | 60000 | Panna | 11,5 | |
| M60 | NGC 4649 | galaktyka eliptyczna | 60000 | Panna | 10,5 | |
| M61 | NGC 4303 | galaktyka spiralna | 60000 | Panna | 10,5 | |
| M62 | NGC 6266 | gromada kulista | 22 | Wężownik | 8,0 | |
| M63 | NGC 5055 | Galaktyka Słonecznik | galaktyka spiralna | 37000 | Psy Gończe | 8,5 |
| M64 | NGC 4826 | Galaktyka Czarne Oko | galaktyka spiralna | 12000 | Warkocz Bereniki | 9,0 |
| M65 | NGC 3623 | galaktyka spiralna | 35000 | Lew | 10,5 | |
| M66 | NGC 3627 | galaktyka spiralna | 35000 | Lew | 10,0 | |
| M67 | NGC 2682 | gromada otwarta | 2,25 | Rak | 7,5 | |
| M68 | NGC 4590 | gromada kulista | 32 | Hydra | 9,0 | |
| M69 | NGC 6637 | gromada kulista | 25 | Strzelec | 9,0 | |
| M70 | NGC 6681 | gromada kulista | 28 | Strzelec | 9,0 | |
| M71 | NGC 6838 | gromada kulista | 12 | Strzała | 8,5 | |
| M72 | NGC 6981 | gromada kulista | 53 | Wodnik | 10,0 | |
| M73 | NGC 6994 | mała gromada gwiazd ? | Wodnik | 9,0 | ||
| M74 | NGC 628 | galaktyka spiralna | 35000 | Ryby | 10,5 | |
| M75 | NGC 6864 | gromada kulista | 58 | Strzelec | 9,5 | |
| M76 | NGC 650, NGC 651 | Mgławica Małe Hantle | mgławica planetarna | 3,4 | Perseusz | 10,1 |
| M77 | NGC 1068 | galaktyka spiralna | 60000 | Wieloryb | 10,5 | |
| M78 | NGC 2068 | mgławica dyfuzyjna | 1,6 | Orion | 8,0 | |
| M79 | NGC 1904 | gromada kulista | 40 | Zając | 8,5 | |
| M80 | NGC 6093 | gromada kulista | 27 | Skorpion | 8,5 | |
| M81 | NGC 3031 | Galaktyka Bodego | galaktyka spiralna | 11000 | Wielka Niedźwiedzica | 8,5 |
| M82 | NGC 3034 | Galaktyka Cygaro | galaktyka nieregularna | 11000 | Wielka Niedźwiedzica | 9,5 |
| M83 | NGC 5236 | Galaktyka Południowy Wiatraczek | galaktyka spiralna | 10000 | Hydra | 8,5 |
| M84 | NGC 4374 | galaktyka soczewkowata | 60000 | Panna | 9,1 | |
| M85 | NGC 4382 | galaktyka soczewkowa | 60000 | Warkocz Bereniki | 10,5 | |
| M86 | NGC 4406 | galaktyka soczewkowa | 60000 | Panna | 11,0 | |
| M87 | NGC 4486 | Galaktyka Panna A | galaktyka eliptyczna | 60000 | Panna | 11,0 |
| M88 | NGC 4501 | galaktyka spiralna | 60000 | Warkocz Bereniki | 11,0 | |
| M89 | NGC 4552 | galaktyka eliptyczna | 60000 | Panna | 11,5 | |
| M90 | NGC 4569 | galaktyka spiralna | 60000 | Panna | 11,0 | |
| M91 | NGC 4548 | galaktyka spiralna | 60000 | Warkocz Bereniki | 11,5 | |
| M92 | NGC 6341 | gromada kulista | 26 | Herkules | 7,5 | |
| M93 | NGC 2447 | gromada otwarta | 4,5 | Rufa | 6,5 | |
| M94 | NGC 4736 | galaktyka spiralna | 14500 | Psy Gończe | 9,5 | |
| M95 | NGC 3351 | galaktyka spiralna | 38000 | Lew | 11,0 | |
| M96 | NGC 3368 | galaktyka spiralna | 38000 | Lew | 10,5 | |
| M97 | NGC 3587 | Mgławica Sowa | mgławica planetarna | 2,6 | Wielka Niedźwiedzica | 12,0 |
| M98 | NGC 4192 | galaktyka spiralna | 60000 | Warkocz Bereniki | 11,0 | |
| M99 | NGC 4254 | galaktyka spiralna | 60000 | Warkocz Bereniki | 10,5 | |
| M100 | NGC 4321 | galaktyka spiralna | 60000 | Warkocz Bereniki | 10,5 | |
| M101 | NGC 5457 | Galaktyka Wiatraczek | galaktyka spiralna | 24000 | Wielka Niedźwiedzica | 8,5 |
| M102 | NGC 5866 ? | Galaktyka Wrzeciono ? | galaktyka | 40000 | Smok | 10,5 |
| M103 | NGC 581 | gromada otwarta | 8 | Kasjopea | 7,0 | |
| M104 | NGC 4594 | Galaktyka Sombrero | galaktyka spiralna | 50000 | Panna | 9,5 |
| M105 | NGC 3379 | galaktyka eliptyczna | 38000 | Lew | 11,0 | |
| M106 | NGC 4258 | galaktyka spiralna | 25000 | Psy Gończe | 9,5 | |
| M107 | NGC 6171 | gromada kulista | 20 | Wężownik | 10,0 | |
| M108 | NGC 3556 | galaktyka spiralna | 45000 | Wielka Niedźwiedzica | 11,0 | |
| M109 | NGC 3992 | galaktyka spiralna | 55000 | Wielka Niedźwiedzica | 11,0 | |
| M110 | NGC 205 | galaktyka eliptyczna | 2200 | Andromeda | 10,0 |
