Kilogram
Z Wikipedii
| kilogram (kg) | |
| Nazwa | kilogram |
| Symbol | kg |
| Układ | SI |
| Wymiar | [kg] |
| Opisywane wielkości fizyczne | masa |
| Typowe symbole wielkości | m, M |
| w jednostkach układu SI | podstawowa |
| w jednostkach układu CGS |  |
| w jednostkach anglosaskich |  |
Kilogram - jednostka masy, jednostka podstawowa układu SI, oznaczana kg. Jest to masa międzynarodowego wzorca (walca o wysokości i średnicy podstawy 39 mm wykonanego ze stopu platyny z irydem) przechowywanego w Międzynarodowym Biurze Miar w Sèvres koło Paryża. Wzorzec kilograma został usankcjonowany uchwałą I Generalnej Konferencji Miar (Conférence Générale des Poids et Mesures, CGPM) w 1889. Jest to obecnie jedyna jednostka podstawowa posiadająca przedrostek (kilo), jak również jedyna, dla której podstawą definicji jest określony przedmiot, a nie odwołanie się do stałych fizycznych. Dawniej za wzorzec był przyjmowany jeden litr wody o temperaturze czterech stopni Celsjusza przy ciśnieniu normalnym. W 1901 r. z kolei 3. Konfrencja zmieniła definicję litra na objętość jaką zajmuje 1 kilogram wody destylowanej w temperaturze 3,98 °C przy ciśnieniu 1 atm = 760 mm Hg (1013,25 hPa). Zależności między litrem i kilogramem usunięto w 1964 r., na 12. Konferencji. Pojawiają się propozycje, aby wzorzec kilograma oprzeć na stałych fizycznych (masie określonej liczby atomów konkretnego izotopu), ale na razie taka definicja zapewniłaby mniejszą dokładność wzorca, ponieważ pomiar masy za pomocą wagi jest dokładniejszy niż możliwość policzenia atomów.
Spis treści |
[edytuj] Miara siły
Nie należy mylić kilograma - jednostki masy z kilogram-siła - jednostką siły.
[edytuj] Gram
Słowo gram jest zasadniczym rdzeniem, do którego są dodawane przedrostki układu SI. Powód posiadania przedrostka przez główną jednostkę masy jest historyczny. Pierwotnie dziesiętny układ jednostek zarządzony przez Ludwika XVI w oryginalnych planach przewidywał nazwę graw dla kilograma. Przed wprowadzeniem przedrostków gram był alternatywną nazwą dla tysięcznej grawa (mG), a tona dla 1000 grawów (kG). System metryczny nie wszedł do użycia aż do rewolucji francuskiej. W tym czasie nazwa "graw" stała się politycznie niepoprawna, ponieważ była podobna do określenia "hrabiego", a także do polskiego słowa "margrabia" i niemieckiego "Graf", i dlatego, że tytuły szlacheckie były niezgodne z egalitarnością rewolucjonistów.
Gram jest także podstawową jednostką układu CGS, który nie jest już dłużej szeroko stosowany.
[edytuj] Jednostki pochodne
| nazwa | oznaczenie | w g | w kg |
|---|---|---|---|
| joktogram | yg | 10−24 g | 10−27 kg |
| zeptogram | zg | 10−21 g | 10−24 kg |
| attogram | ag | 10−18 g | 10−21 kg |
| femtogram | fg | 10−15 g | 10−18 kg |
| pikogram | pg | 10−12 g | 10−15 kg |
| nanogram | ng | 10−9 g | 10−12 kg |
| mikrogram | µg | 10−6 g | 10−9 kg |
| miligram | mg | 10−3 g | 10−6 kg |
| centygram | cg | 10−2 g | 10−5 kg |
| decygram | dg | 10−1 g | 10−4 kg |
| gram | g | 1 g | 10−3 kg |
| dekagram | dag | 101 g | 10−2 kg |
| hektogram | hg | 102 g | 10−1 kg |
| kilogram | kg | 103 g | 1 kg |
| megagram (tona) | Mg | 106 g | 103 kg |
| gigagram | Gg | 109 g | 106 kg |
| teragram | Tg | 1012 g | 109 kg |
| petagram | Pg | 1015 g | 1012 kg |
| eksagram | Eg | 1018 g | 1015 kg |
| zettagram | Zg | 1021 g | 1018 kg |
| jottagram | Yg | 1024 g | 1021 kg |
[edytuj] Zobacz też
Inne jednostki masy: cetnar, drachma, funt, gran, karat, kwintal, tona, uncja.
