Klasyczny język chiński

Z Wikipedii

Klasyczny język chiński (chiń. 文言文, pinyin: wényánwén, lub 文言 wényán) – język używany do początku XX wieku w piśmiennictwie chińskim, a także japońskim, wietnamskim i koreańskim. Od współczesnego języka różni się gramatyką i przewagą jednosylabowych słów (we współczesnym chińskim większość słów jest dwusylabowa, choć występują także słowa jednosylabowe, oraz trzy- a nawet czterosylabowe).

Wenyan jest oparty na języku starożytnej literatury chińskiej, głównie tekstów pochodzących z czasów dynastii Han (ten język określany jest po chińsku mianem 古文 gǔwén). Ze względu na ewolucję fonologii mówionego chińskiego, która doprowadziła do powstania ogromnej ilości homofonów, język klasyczny stopniowo stał się praktycznie niezrozumiały w formie mówionej, był jednak nadal używany na piśmie bez większych zmian.

Na początku XX wieku chińscy pisarze, z Lu Xunem na czele, zrezygnowali z języka klasycznego na rzecz tzw. baihua, stylu naśladującego mowę potoczną, stosowanego wcześniej w chińskich powieściach począwszy od dynastii Ming. W innych krajach zarzucono wenyan na rzecz języków narodowych.

Język klasyczny jest w Chinach przedmiotem nauczania m.in. w szołach średnich i na studiach. Jego rolę w kulturze z grubsza można przyrównać do łaciny w Europie, bo 1) wpływa na język potoczny (m.in. zachował się w wielu wyrażeniach idiomatycznych); 2) w nim napisane są fundamentalne dzieła chińskiej kultury, a także nekrologi, motta itd. w świątyniach i pałacach; 3) na co dzień jest niemal nieużywany.

Podobnie jak powstała łacińska wikipedia, w 2006 r. uruchomiono również wikipedię w klasycznym chińskim. Obie są jednak stosunkowo niewielkie. Pod koniec listopada 2006 r. wikipedia łacińska liczyła 7,5 tys. haseł, a klasyczna chińska - niespełna 300.