Krzyż Waleczności Armii gen. Bułak-Bałachowicza

Z Wikipedii

Krzyż Waleczności Armii gen. Bułak-Bałachowicza (pełna nazwa — Krzyż Waleczności b. Ochotniczej Sprzymierzonej Armii generała Stanisława Bułak-Bałachowicza) – odznaczenie wojskowe ustanowione w Polsce.

Krzyż Waleczności został ustanowiony około 1922 roku z inicjatywy gen. Bułak-Bałachowicza, w celu wyróżnienia oficerów i szeregowych formacji zorganizowanej w czerwcu 1920 roku z Białorusinów i „białych” Rosjan, pod jego dowództwem. Formacja ta pod nazwą Ochotnicza Sprzymierzona Armia, walczyła po stronie polskiej w wojnie polski-bolszewickiej.

Krzyż ten miał być nagrodą za waleczność, a także jako upamiętnienia działań formacji. Kompetencje nadawania odznaczenia należały do Kapituły Krzyża, na której czele stał gen. Bułak-Bałachowicz. Do odznaczenia wydawano dyplom oraz legitymację. Przez wiele lat polskie władze wojskowe tolerowały odznaczenie ustanowione przez sojusznika, choć nigdy nie zostało to odznaczenie formalnie zatwierdzone, choćby dlatego, że przysługiwało głównie byłym żołnierzom formacji, a formalnie – białoruskim emigrantom. Także byli polscy żołnierze, którzy współdziałali na froncie z Ochotniczą Armią Sprzymierzoną również mieli prawo do tego odznaczenia.

Na początku lat trzydziestych XX wieku polskie władze wojskowe, w związku z deprecjacją Krzyża Waleczności zmuszone były wydać kategoryczny zakaz noszenia tego odznaczenia na mundurach wojskowych.

[edytuj] Opis oznaki

Oznaka Krzyża Waleczności byłej Ochotniczej Sprzymierzonej Armii gen. Stanisława Bułak-Bałachowicza swoim wyglądem nawiązywała do rosyjskiego wojskowego Orderu Św. Jerzego, był to krzyż o wymiarach 41 x 37 mm. Awers krzyża miał emaliowane na biało ramiona. W środku krzyża znajdowała się tarcza otoczona wieńcem laurowym, wewnątrz której znajdował się wizerunek czaszki, pod którą jest skrzyżowany miecz i buława – co miało podkreślać „szturmowy” charakter formacji. Rewers odznaki był gładki.