Niewiadoma
Z Wikipedii
Niewiadoma – w pojęciu nauk ścisłych określenie wielkości poszukiwanej, której wartość liczbowa jest zależna od różnych mierzalnych czynników, która może zostać zastąpiona symbolem niewiadomej (szukanej) i znaleziona doświadczalnie lub przez rozwiązanie równań lub nierówności.
Symboli niewiadomych używa się najczęściej do oznaczania liczb, wektorów, funkcji, macierzy itp. za pomocą symboli i liter alfabetu łacińskiego lub greckiego. Nie każdy symbol literowy w zagadnieniach matematycznych musi być niewiadomą, szczególnie w równaniach używanych w fizyce, gdzie część nieznanych wielkości może zostać szybko wyznaczona z pomiarów i traktowana jako stałe. Jednak ze względów zachowania poprawności zapisu działań matematycznych - do oznaczania niewiadomych nie przyjęło się używać symboli nomenklatury stałych matematycznych.
Niewiadome stosowane są na szeroką skalę w dziedzinach powiązanych z modelowaniem matematycznym - to jest m.in. fizyką i chemią. Można wyróżnić wiele typów niewiadomych, w zależności od ich doboru. Najbardziej ogólną segregacją jest podział pod względem zależności czasowej, skąd wyróżniamy stałe niewiadome niezależne od czasu oraz niewiadome zależne od czasu zwane zmiennymi niewiadomymi. Niewiadome ograniczone na danych przedziałach mogą być również częścią składową innych niewiadomych - wtenczas noszą nazwę parametrów.
Proste przykłady niewiadomych w:
- w równaniu liniowym z jedną niewiadomą: 2x - 3 = 4 – niewiadomą jest x
- w równaniu liniowym z dwiema niewiadomymi 3x - 4y = -2 – niewiadomymi są x i y
- w nierówności sin x - 2cos y = z – z trzema niewiadomymi: x, y i z.
- w równaniu różniczkowym f ′(x) - f(x) = 0 niewiadomą jest funkcja f(x).