Olza (rzeka)
Z Wikipedii
| Olza | |
 Olza w Cieszynie, pod przejściem granicznym |
|
| Lokalizacja | Europa Polska Czechy |
| Źródło | w Istebnej, pod Gańczorką i Karolówką, na zachodnich stokach grzbietu Beskidu Śląskiego 840-880 m n.p.m. |
| Ujście | rzeka Odra na północ od Bogumina, koło wsi Olza (powiat wodzisławski) 191 m n.p.m. |
| Długość | 99 km (16 km w Polsce, 83 km w Republice Czeskiej) km |
| Powierzchnia zlewni | 1118 km² |
| Średni roczny przepływ | 10 m³/s przy ujściu |
| Rzeki Polski | |
Olza (po czesku Olše) - rzeka, będąca prawym dopływem Odry.
Długość 86,2 km, powierzchnia zlewiska 1118 km², z tego 479 km² na terytorium Polski. 49 większych dopływów (m.in. Leśnica). Źródła w Istebnej, pod Gańczorką i Karolówką, na zachodnich stokach grzbietu Beskidu Śląskiego, na wysokości 840-880 m n.p.m. Uchodzi do Odry na północ od Bogumina, koło wsi Olza, na wysokości 191 m n.p.m. Średni spadek 0,67 %, średni przepływ przy ujściu ok. 10 m³ na sekundę.
Pierwsze 16 km biegu na terenie Istebnej, w granicach Polski. W górnym biegu, w granicach Czech, od Jabłonkowa po Trzyniec Olza tworzy granicę między Beskidem Śląskim a Beskidem Śląsko-Morawskim. W biegu środkowym, od Cieszyna do Karwiny oraz w dolnym, od Zawady po ujście do Odry, korytem Olzy biegnie granica polsko-czeska.
Olza i jej źródła zajmują poczesne miejsce w kulturze duchowej mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Pieśń "Płyniesz Olzo po dolinie", do której słowa ułożył Jan Kubisz, pochodzący z położonej nad tą rzeką wsi Końska, uznawana jest za nieoficjalny hymn Śląska Cieszyńskiego.
Nazwa rzeki, brzmiąca dawniej "Oldza", pochodzi od słowa "oliga", w języku dawnych Słowian oznaczającego wodę. W niemieckojęzycznych źródłach drukowanych rzeka występuje od 1493 r. pod nazwą "Olsa". Czeska nazwa urzędowa rzeki ("Olše"), utrwalona w dwudziestoleciu międzywojennym jako jeden z elementów czechizacji tzw. Zaolzia, obecnie budzi kontrowersje nawet wśród uczonych czeskich.
