Pojedynek
Z Wikipedii
Pojedynek, krwawy, choć zarazem uznawany za honorowy, sposób rozwiązywania konfliktów między dwoma rywalami.
Pojedynki toczono między obrażonym a obrazicielem, choć zdarzały się także zniewagi obopólne. Walczono w nich o obronę dobrego imienia, niekiedy o władzę, sławę czy kobietę.
W pojedynkach najczęściej stosowano broń sieczną (miecz, szabla, rapier), a od XVIII wieku także pistolety. W drugim wypadku ustalano ilość strzałów i kolejność ich wykonywania.
Pojedynki i sposób ich przygotowania z czasem zaczęły przyjmować formę rytuału, powstawały spisy praw i obowiązków pojedynkujących się oraz ich sekundantów. Do obowiązków sekundanta należało choćby ustalenie miejsca i czasu pojedynku oraz praw obrażonego i obraziciela.
Spis treści |
[edytuj] Warunki zakończenia pojedynku
W zależności od wcześniejszych ustaleń, pojedynki były prowadzone do
- pierwszej lub drugiej krwi
- niezdolności pojedynkowej (rana używanej ręki czy omdlenie)
- śmierci jednego z walczących (w późniejszych kodeksach honorowych uznany za niedopuszczalny)
W okresie średniowiecza pojedynki zostały wpisane w ówczesne kodeksy prawne i uznane za środek dowodowy w przewodzie sądowym (tzw. pojedynek sądowy). Jednak już w XII wieku zaczęto podejmować próby ich ograniczenia ze względu na to, że często kończyły się śmiercią jednej ze stron w błahych sprawach. Pojedynek stopniowo znikał ze spisów praw różnych krajów, a i pojedynki w sprawach osobistych wraz z upływem czasu były zakazywane w coraz większej liczbie państw.
[edytuj] Pojedynki dziś
Są zezwolone przez prawodawstwo Niemiec, Austrii i Szwajcarii w postaci menzury. Menzury odbywają się we wszystkich miastach uniwersyteckich w krajach niemieckojęzycznych. Prawo polskie zakazuje pojedynków, a uszkodzenie ciała lub pozbawienie życia w wyniku pojedynku traktuje jako przestępstwo. Termin pojedynek potocznie oznacza rywalizację dwóch stron i najczęściej jest stosowany przy opisie gier sportowych.
[edytuj] Pojedynki w kulturze i sztuce
W 1977 film o obsesyjnym dążeniu do pojedynku, zatytułowany The Duellists (polski tytuł Pojedynek), nakręcił Ridley Scott. Debiutanckie dzieło brytyjskiego reżysera powstało na podstawie noweli Josepha Conrada i opowiada o dwóch oficerach armii Napoleona, przez lata próbujących zadawniony konflikt rozwiązać za pomocą broni.
W polskiej literaturze opisy pojedynków na pistolety są m.in. w Lalce Bolesława Prusa (między Wokulskim i baronem Krzeszowskim), Rodzinie Połanieckich Henryka Sienkiewicza oraz Tajemniczej wyprawie Tomka Alfreda Szklarskiego.
