Wiki
Z Wikipedii
Wiki, WikiWiki - nazwa szczególnego rodzaju stron internetowych (Web 2.0), które można nie tylko oglądać, ale też tworzyć, edytować i zmieniać bezpośrednio za pomocą przeglądarki internetowej. Nazwą tą określa się również oprogramowanie umożliwiające wspólną pracę wielu użytkowników przy tworzeniu zawartości takich stron.
Nazwa WikiWiki pochodzi od hawajskiego zwrotu wiki wiki, oznaczającego bardzo szybko. Autorem pojęcia jak i samej koncepcji jest Ward Cunningham.
Wiele z serwisów wykorzystujących mechanizm wiki nie wymaga od użytkowników autoryzacji. W niektórych autoryzacja pozwala uzyskać dodatkowe możliwości. Istnieją również publicznie dostępne wiki, w których edycja wymaga wcześniejszego procesu rejestracji lub są zamknięte i dostępne tylko dla wybranego kręgu użytkowników (np. pracowników firmy). Często rejestracja jest jednak bardzo prosta i szybka – wymaga podania tylko nazwy użytkownika, hasła i ewentualnie danych kontaktowych.
Spis treści |
[edytuj] Zasadnicze cechy serwisów opartych na mechanizmie wiki
- szybkość, prostota i łatwość tworzenia i aktualizacji stron internetowych,
- łatwość tworzenia linków do zasobów wewnętrznych i zewnętrznych,
- prosty sposób formatowania i wstawiania tagów (prostszy niż język HTML)
- możliwość współpracy wielu użytkowników, czasem rozsianych po całej kuli ziemskiej, przy tworzeniu stron.
Oprogramowanie po stronie serwera używane w serwisach typu wiki, jest różne i ma różne możliwości i funkcje. Najpopularniejsze z nich to MediaWiki, UseMod, TWiki, MoinMoin, DokuWiki i PhpWiki.
[edytuj] Serwisy internetowe oparte na wiki
Istnieje kilkaset (a być może kilka tysięcy) serwisów wykorzystujących technologię Wiki. Największym z nich jest angielska Wikipedia, lecz nie jest ona „typową” wiki.
Większość wiki nie rozdziela dyskusji od informacji – każda strona przypomina wątek listy dyskusyjnej, który może być edytowany, dzielony i łączony jeśli nadmiernie się rozrośnie. Największe Wiki tego typu to Wiki Wiki Web poświęcona programowaniu i Sensei's Library poświęcona grze go.
Encyklopedia jest bardzo częstym zastosowaniem wiki – w czerwcu 2003 r. 8 z 10 największych wiki stanowiły encyklopedie. Dla większości języków funkcję wiki-encyklopedii spełnia Wikipedia. Polska Wikipedia jest jedną z największych wiki (na czerwiec 2007 jest 4. największą) i niewątpliwie największą polskojęzyczną wiki. Z kolei najwiekszą w Polsce encyklopedią wiki o profilu ekonomicznym jest Encyklopedia Zarządzania "M-files".
Wiki Fundacji Wikimedia w języku polskim to: Wikipedia, Wikisłownik, Wikicytaty, Wikinews, Wikiźródła i Wikibooks. Polskiego użytkownika zainteresuje również repozytorium wolnych grafik i dźwięków: Commons.
[edytuj] Zobacz też
- statystyki największych wiki (na angielskiej Wikipedii)
- Co to jest Wikipedia?
- Ward Cunningham, Sunir Shah
[edytuj] Projekty Wikimedia Foundation
Większość projektów Wikimedia Foundation jest oparta o licencję GNU FDL, z wyjątkiem Wikiźródeł (w większość domena publiczna) i Wikinews (CC-BY-SA).
- Wikipedia - wolna encyklopedia internetowa (ponad 500 000 artykułów w wersji polskojęzycznej)
- Wikimedia Commons - repozytorium plików graficznych (ponad 1 800 000 plików multimedialnych)
- Wikinews - serwis prasowy (ponad 5000 artykułów w wersji polskojęzycznej)
- Wikicytaty - zbiór cytatów (ok 5000 artykułów)
- Wikispecies - lista gatunków zwierząt i roślin (ponad 100 000 artykułów)
- Wikiźródła - repozytorium tekstów źródłowych (ponad 8000 tekstów źródłowych)
- Wikisłownik - wielojęzyczny słownik (ponad 90 000 haseł w wersji polskojęzycznej)
- Wikibooks - podręczniki pisane w trybie Wiki (ponad 2 400 tzw. modułów, w sumie kilkaset pełnych podręczników + kilkaset niedokończonych lub napoczętych)
- Wikimedia meta - dyskusje o projektach Fundacji Wikimedia (ok 10 000 artykułów, z czego kilkadziesiąt po polsku)
- Wikimedia Polska - wiki Stowarzyszenia Wikimedia Polska (ok 200 artykułów)
- Wikimapia - zdjęcia satelitarne całej kuli ziemskiej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- WikiMatrix, porównanie oprogramowania typu wiki. (en)
