Śródmózgowie

Z Wikipedii

Schematyczne przedstawienie mózgowia w okresie rozwoju
Po prawej pęcherzyki mózgowe pierwotne, a po lewej wtórne.

Czołowy przekrój przez śródmózgowie.
1. Ciało kolankowate.
2. Wodociąg mózgu.
3. Istota szara środkowa .
4. Przestrzeń międzyodnogowa.
5. Bruzda boczna.
6. Istota czarna.
7. Jądro czerwienne nakrywki.
8. Nerw wzrokowy.
a. Wstęga (na niebiesko) z a’ wstęgą przyśrodkową i a" - wstęgą boczną.
b. Pęczek podłużny przyśrodkowy.
c. Szew mózgu.
d. Włókna skroniowo-mostowe.
e. Część wstęgi przyśrodkowej, która biegnie do jądra soczewkowatego i wyspy.
f. Włókna mózgowo-rdzeniowe.
g. Włókna czołowo-mostowe

Śródmózgowie (mesencephalon) - środkowa część mózgowia u kręgowców, w której znajduje się tzw. wodociąg mózgu zwany też wodociągiem Sylwiusza łączący III i IV komorę mózgową. Śródmózgowie łączy się z móżdżkiem i rdzeniem przedłużonym oraz z międzymózgowiem. U ssaków część grzbietowa śródmózgowia utworzona jest przez blaszkę czworaczą (lamina quadrigemina), w której wyróżnia się wzgórki przednie i tylne lub pokrywę wzrokową zróżnicowaną na ciałka bliźniacze (corpora bigemina), czyli płaty wzrokowe (lobi optici) u pozostałych kręgowców.

Śródmózgowie jest ośrodkiem wzrokowym, a u niższych kręgowców (ryby, płazy) jest także ośrodkiem integracji bodźców zmysłowych. U ssaków jest tylko ośrodkiem odruchowym zmysłów wzroku i słuchu.

[edytuj] Budowa

Śródmózgowie złożone jest z pokrywy (tectum), nakrywki (tegmentum) oraz odnóg mózgu (crura cerebri). Na przekroju czołowym płaszczyzna pozioma poprowadzona przez wodociąg mózgu jest granicą między pokrywą a nakrywą. Granicę między nakrywką a odnogą mózgu stanowią bruzdy: przyśrodkowa i boczna odnogi mózgu (sulcus medialis et lateralis cruris cerebri) oraz istota czarna (substantia nigra). Nakrywka i odnoga mózgu łącznie nazywa się konarem mózgu (pedunculus cerebri).

[edytuj] Pokrywa

Pokrywa śródmózgowia składa się przede wszystkim z blaszki pokrywy (lamina tecti), która zbudowana jest z:

wzgórków górnych (colliculi superiores) - składają się z trzech warstw istoty szarej i czterech istoty białej; pełnią rolę ośrodka odruchów wzrokowych,
wzgórków dolnych (colliculi inferiores) - pełnią rolę odruchowego ośrodka słuchowego,
okolicy przedpokrywowej (regio pretectalis) - zawiera drobne jądra przedpokrywowe, do których dochodzi część łuku odruchu źrenicy na światło.

[edytuj] Nakrywka

Istotę szarą nakrywki śródmózgowia reprezentują jądra własne oraz jądra nerwów czaszkowych.

Do jąder własnych należą:
- istota czarna,
- istota szara środkowa (substantia grisea centralis),
- jądra tworu siatkowatego (nuclei formationis reticularis),
- jądro czerwienne (nucleus ruber)
Do jąder nerwów czaszkowych należą:
- jądro ruchowe nerwu bloczkowego (nucleus motorius nervi trochlearis),
- jądro śródmózgowiowe nerwu trójdzielnego (nucleus mesencephalicus nervi trigemini),
- jądro główne nerwu okoruchowego (nucleus principalis nervi oculomotorii),
- jądro środkowe nerwu okoruchowego (nucleus centralis nervi oculomotorii seu Perli),
- jądro ogonowe środkowe nerwu okoruchowego (nucleus caudalis centralis nervi oculomotorii seu Tschidi),
- jądro dodatkowe (autonomiczne) nerwu okoruchowego (nucleus accessorius seu autonomicus nervi oculomotorii seu Westphal-Edinegeri).

Istota biała nakrywki utworzona jest przez włókna:

wstęgi przyśrodkowej,
wstęgi bocznej,
drogi rdzeniowo-pokrywowej,
drogi móżdżkowo-czerwiennej,
drogi rdzeniowo-siatkowej,
drogi móżdżkowo-wzgórzowej,
drogi pokrywowo-rdzeniowej,
drogi czerwienno-rdzeniowej,
drogi siatkowo-rdzeniowej,
drogi pokrywowo-jądrowej,
drogi czerwienno-jądrowej,
drogi siatkowo-jądrowej,
drogi suteczkowo-międzykonarowej,
drogi uzdeczkowo-międzykonarowej,
pęczku podłużnego przyśrodkowego,
pęczku podłużnego grzbietowego.

[edytuj] Odnoga mózgu

Odnoga mózgu jest parzysta i zbudowana jest w całości z istoty białej, czyli włókien nerwowych przechodzących z torebki wewnętrznej do części brzusznej mostu.

[edytuj] Bibliografia

Śródmózgowie. W: J.Walocha, T.Iskra, J.Gorczyca, J.Zawiliński, J.Skrzat: Anatomia prawidłowa człowieka. Ośrodkowy układ nerwowy. Pod redakcją Andrzeja Skawiny. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003. ISBN 83-233-1756-9.