Żórawina
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°59' N 17°03' E
| Żórawina | |
| Województwo | dolnośląskie |
| Powiat | wrocławski |
| Gmina | Żórawina |
| Położenie | 50° 59' N 17° 03' E |
| Liczba mieszkańców • liczba ludności |
1700 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
71 |
| Kod pocztowy | 55-020 |
| Tablice rejestracyjne | DWR |
|
Położenie na mapie Polski
  Żórawina
|
|
 warowny kościół św.Trójcy |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Żórawina – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego. Przed II wojną światową nosiła niemiecką nazwę Rothsürben zmienioną w 1937 na Rothbach.
Miejscowość jest siedzibą gminy Żórawina, leży 15 km na południe od Wrocławia (powiat wrocławski), przy linii kolejowej z Wrocławia do Kłodzka.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Jest to stara wieś, wspominana w bulli papieskiej już w XII wieku. Później była przez kilka pokoleń własnością rodziny von Röder, tu urodził się i zmarł generał Friedrich Erhardt von Röder (1768-1834), bliski współpracownik, ale i adwersarz Antoniego Radziwiłła, namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego), w latach 1820-1830 dowódca V Korpusu armii pruskiej w Poznaniu, tu także zmarł w 1781 jego ojciec, fryderycjański generał Friedrich Wilhelm von Röder. Po wygaśnięciu Röderów część majątku Żórawina (581 ha) przeszła na własność Hohenzollernów i była w ich posiadaniu do 1945 a inna część zwana Gut Rohrquell (478 ha, dziś Krajków) należała do rodzin vom Rath, Schöller i Skene.
We wsi dwa kościoły, św. Józefa Oblubieńca NMP (dawny ewangelicki, XIX wiek) oraz gotycki obronny kościół pw. św. Trójcy (wg innych źródeł pw. Bożego Ciała) z połowy XIV w., gruntownie przebudowany w 1600-1608 w stylu manierystycznym, jeden z cenniejszych zabytków tego typu na ziemiach polskich. Zachowane m.in. fragmenty polichromii renesansowych z czasów przebudowy. Wraz z cmentarzem otoczony wałem o bronnym i fosą. z cennym wyposażeniem obecnie w muzeach w Warszawie i Wrocławiu. Muzeum wrocławskie część zabytków przekazało do depozytu do muzeum w Brzegu, zamiast zwrócić je do kościoła. Kościół, mający być oddziałem Muzeum Narodowego we Wrocławiu, popadał w coraz większe zniszczenie, aż przejęła go gmina, która, wraz z parafią (św. Józefa), remontuje sukcesywnie budynek. Warto zauważyć, że na remont kościoła zużyto (za budzącym dziś kontrowersje pozwoleniem konserwatora zabytków) inny zabytek ze wsi: drewniany średniofalowy maszt radiowy, długo jedną z najwyższych (prawie 150 m) konstrukcji drewnianych na świecie, zbudowany w roku 1932. Zainstalowany tu nadajnik radiowy miał pierwotnie moc 60 kW, potem podniesiono ją do 100 kW. Obok masztu drewnianego w latach osiemdziesiątych postawiono najpierw stalowy, wysokości 258 metrów, a potem drewniany zdemontowano około 1990.
[edytuj] Ciekawostki
We wsi urodził się w 1768 Friedrich Erhardt von Röder pruski generał kawalerii z czasów wojen napoleńskich.
[edytuj] Bibliografia
Schlesisches Güter-Adreßbuch, Verzeichnis sämtlicher Rittergüter sowie der größeren Landgüter der Provinzen Nieder-und Oberschlesien, Breslau 1937
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona internetowa wsi i gminy Żórawina
- Fotografie Żórawiny w przeszłości i obecnie
- Dawny drewniany maszt radiowy
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
