Abisal

Z Wikipedii

Abisal, abysal, strefa głębinowa, strefa abysalna (od gr. ábyssos - bezdenna głębia, otchłań) – najuboższa w składniki pokarmowe, pozbawiona światła strefa mórz, oceanów i głębokich jezior, charakteryzująca się niską temperaturą (ok. 2 °C) i wysokim ciśnieniem wody (ok. 200 - 600 atmosfer).

Strefa głębinowa w morzach i oceanach rozpoczyna się od głębokości ok. 2000 m pod poziomem lustra wody, aż po ok. 6000 m. W dużych jeziorach, których woda jest mniej przezroczysta abisal zaczyna się na głębokości ok. 400 m. Toń wodna tej strefy nazywana jest abisopelagialem, a dno abisobentalem. Obejmuje ok. 75% obszarów oceanów.

Florę tej strefy reprezentują jedynie nieliczne bakterie. Brak światła i roślinności oraz olbrzymie ciśnienie wody i jej niska temperatura sprawiły, że życie w głębinach oceanicznych przybrało osobliwe formy. Fauna abisalu cechuje się zanikiem lub nadmiernym rozwojem narządów wzroku w postaci organów świetlnych, wytworzeniem delikatnych narządów dotyku oraz niezwykłymi kształtami. Organizmy dostosowały się również do panującego tam wysokiego ciśnienia (wyłowione, po wyciągnięciu na powierzchnię najczęściej pękają). Faunę abisalu tworzą głównie nekrofagi (trupojady - żywiące się padliną, patrz nekrofauna) i drapieżniki. Źródłem ich pożywienia jest materia organiczna docierająca tam z prądami morskimi i opadająca grawitacyjnie z litoralu oraz pelagialu.

W skład osadów abysalnych (eupelagicznych) wchodzą głównie muły utworzone z nagromadzonych szczątków organicznych (muły globigerynowe, ptoerpodowe, radiolariowe, okrzemkowe) oraz czerwony ił głębinowy, powstały na dnie morze głównie z rozkładu skał wulkanicznych. Niewiele jest natomiast materiału przyniesionego z lądu (tzw. materiału terygenicznego), ponieważ występuje on głównie w postaci najdrobniejszych zawiesin.

Niżej od tej strefy znajduje się strefa denna (bental) lub głębia rowów oceanicznych (hadal – poniżej 6000 m).

Człowiek osiągnął strefę abisalu dopiero w 1953, kiedy francuski badacz August Piccard w pierwszym, zbudowanym przez siebie, batyskafie zszedł na głębokość 3150m. W roku 1960 syn konstruktora Jacques Piccard i Don Walsh w batyskafie Trieste dotarli do najgłębszego zmierzonego wówczas miejsca na ziemi - Głębi Challengera na dnie Rowu Mariańskiego.