Ager publicus

Z Wikipedii

Ager publicus (po łacinie ziemia publiczna) były to w starożytnym Rzymie publiczne grunty, którymi zarządzało państwo.

Według tradycji twórcą ager publicus był Romulus, który przydzielił obywatelom Rzymu dwumorgowe działki, zaś resztę terenów przeznaczył do uprawy kolektywnej. Na ager publicus składały się ziemie zdobyte na nieprzyjacielu, zabrane zbuntowanym sprzymierzeńcom i "ziemie niczyje". Sporą ich część odebrano np. italskim miastom, które poparły Hannibala (zobacz: wojny punickie).

Każdy obywatel mógł użytkować 500 jugerów (około 125 hektarów) ziemi publicznej, ale w drugiej połowie II wieku p.n.e. wielu bogatych właścicieli ziemskich zajmowało wielokrotnie więcej, podczas gdy ogromne rzesze ubogich obywateli nie miały ziemi w ogóle. Tę wywołującą poważne napięcia społeczne sytuację miały zakończyć reformy Grakchów (rozpoczęte w 133 roku p.n.e.).

Juliusz Cezar przeprowadził w Kampanii dwie ustawy agrarne, w 59 roku p.n.e..