Akwedukt Pont-du-Gard

Z Wikipedii

Akwedukt Pont du Gard - to zachowany w dolinie rzeki Gard odcinek zbudowanego przez Rzymian akweduktu prowadzącego wodę ze źródeł w Uzès do Nîmes. Akwedukt został po wschodniej stronie Masywu Centralnego. Budowla o łącznej długości około 50,0 km i całkowitym spadku 17,0 m składała się z szeregu tuneli i mostów wzniesionych z bloków kamiennych bez użycia zaprawy. Akwedukt został zbudowany w latach 26 p.n.e. - 16 p.n.e. na polecenie Agrypy (na moście zachowała się inskrypcja z 19 p.n.e. poświęcona Agrypie).

Odcinek zwany Pont du Gard to trzypiętrowa arkada o wysokości 49,0 m i 27,0 m szerokości. Poszczególne arkady zbudowano z różnej ilości łuków:

• 6 w dolnej kondygnacji
• 11 w środkowej
• 35 w najwyższej

Dolna część pełniła rolę mostu przebiegającego nad rzeką Gard. Na górnej umieszczono kanał prowadzący wodę. Całkowita długość zachowanego odcinka akweduktu wynosi ok. 270,0 m. Spadek, typowy dla rzymskich konstrukcji, to 35 cm na 1,0 km. Akwedukt dostarczał wodę w ilości ok. 20 tysięcy m³ dziennie. Woda trafiała do zbiornika o średnicy 6,0 m, skąd rozprowadzana była do domów mieszkalnych, term i fontann.

Oprócz odcinka w dolinie Gardon zachowały się inne fragmenty akweduktu:

• w pobliżu Bornegre - 17,0 m odcinek mostu Pont de Bornegre w miejscu, w którym akwedukt po raz pierwszy wychodzi z tunelu,
• przy Vers - 700 m odcinek mostu zwany Pont Rue
• niedaleko Pont du Gard - mniejszy most zwany Pont de Saetanette
• oraz dwa 60 m odcinki tunelu niedaleko Sernhac

Począwszy od IV wieku akwedukt zaczęto zaniedbywać (2/3 prześwitu kanału wypełnił osad), w IX wieku przestał być drożny a okoliczna ludność zaczęła używać kamienie z akweduktu do innych celów. Mimo tego akwedukt w większości pozostał nienaruszony.

Od średniowiecza do XVIII wieku akwedukt służył jako most przy przekraczaniu rzeki Gardon. Początkowo ruch odbywał się na drugim poziomie. W celu usprawnienia komunikacji zwężono znajdujące się na nim filary, co naruszyło stabilność konstrukcji. W 1702 r. przywrócono pierwotną szerokość filarów. W 1743 r. ruch przeniesiono na niższy poziom. W XVIII wieku akwedukt, który stał się atrakcją turystyczną wyremontowano, prace konserwatorskie ponowiono w połowie XIX wieku (za panowania Napoleona III).

W 1985 r. akwedukt Pont du Gard został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Powódź, która w 1998 nawiedziła dolinę rzeki Gardon poważnie uszkodziła wszystkie pobliskie drogi, jednak akwedukt nie doznał poważnych uszkodzeń.

Zobacz też: architektura starożytnego Rzymu.