Andrea del Castagno
Z Wikipedii
Andrea del Castagno (ur. 1419?, zm. 1457) - włoski malarz epoki quattrocenta.
Według przekazów był synem chłopa, który wykształcenie malarskie otrzymał dzięki Bernadettowi de'Medici. Miał mieć trudny charakter, czego dowodem jest dziś uznawana za nieprawdziwą informacja Vasariego, że zamordował innego artystę, Domenika Veneziano.
Jednymi z najwcześniejszych dzieł, które zachowało się do naszych czasów, są freski z kościoła San Zaccharia w Wenecji (1442). W ich dekoracyjności widoczne są jeszcze wpływy sztuki gotyku. Z podobnego czasu pochodzi Ukrzyżowanie ze szpitala Santa Maria Nuova we Florencji (obecnie Uffizi, ok. 1440-41). Malowidło to było przeznaczone dla szerokiego kręgu odbiorców, zwłaszcza tych najbiedniejszych. Scena pozbawiona została monumentalizmu i zyskała cechy zbliżające je do cierpiącego, tak jak Chrystus, odbiorcy. Freski z refektarza klasztoru Santa Apollonia we Florencji (1445-50) są już dojrzałam dziełem artysty. Przedstawione zostały tam sceny: Ostatniej wieczerzy, Ukrzyżowania, Złożenia do grobu oraz Zmartwychwstania. Dzięki dużej głębi przestrzennej i rzeźbiarskiemu modelunkowi Ostatnia wieczerza iluzjonistycznie przedłuża przestrzeń pomieszczenia. Obecnie w budynku klasztoru znajduje się muzeum artysty.
W 1456 Andrea del Castagno stworzył we florenckiej katedrze fresk z przedstawieniem pomnika konnego Niccola da Tolentino, który był kontynuacją dzieła Pomnik Hawkwooda Uccella. W tym samym okresie powstały freski w willi Carducci niedaleko Florencji - cykl portretów wybitnych osobistości. Postaci umieszczone zostały w niszach z architektonicznym obramowaniem. Byli to: trzej ludzie czynu (Filippo Scolari zw. Pippo Spano, Farinata degli Uberti, Niccolo Acciainoli), trzy sławne kobiety (Sybilla Kumeńska, królowa Ester, królowa Tomiris) i trzej wielcy pisarze (Dante Alighieri, Francesco Petrarca, Giovanni Boccaccio).
Twórczością Castagna inspirowali się w drugiej połowie XV w. artyści florenccy (Antonio Pollaiuolo, Verrocchio), ferraryjscy i Andrea Mantegna.
Epitafium Niccola da Tolentino, fresk z katedry Santa Maria del Fiore |
[edytuj] Bibliografia
- Bochnak Adam, Historia sztuki nowożytnej, t.I, Warszawa-Kraków:P WN, 1985.
- Waźbiński Zygmunt, Malarstwo quattrocenta, Warszawa: Wyd. Artystyczne i Filmowe, 1972.
- Renesans w sztuce włoskiej, red. R. Toman, 2007.