Anna Politkowska

Z Wikipedii

Anna Politkowska
Urodzona	30 sierpnia 1958 Nowy Jork
Zmarła	7 października 2006 Moskwa

Anna Stiepanowna Politkowska, ros. Анна Степановна Политковская, (ur. 30 sierpnia 1958 w Nowym Jorku, zm. 7 października 2006 w Moskwie) – niezależna rosyjska dziennikarka, znana ze swego bardzo krytycznego stosunku do administracji Putina, oraz wojny w Czeczenii.

[edytuj] Życiorys

Urodziła się jako Anna Mazepa w Nowym Jorku w 1958 roku, gdzie jej rodzice byli dyplomatami przy ONZ. W 1980 ukończyła dziennikarstwo na Uniwersytecie Moskiewskim [1]. W czasie studiów wyszła za mąż za znanego później dziennikarza telewizyjnego Aleksandra Politkowskiego. Mieli dwójkę dzieci: syna Ilię i córkę Wierę.

Pracowała dla następujących gazet:

Izwiestija (1982-1993)
Obszczaja Gazeta (1994-1999) [2]
Nowaja Gazeta (czerwiec 1999 – 2006) [3]

Na początku lat 90. uzyskała obywatelstwo USA. Pisząc dla Nowaja Gazeta (opozycyjnej wobec władz Federacji Rosyjskiej) zwracała uwagę na łamanie praw człowieka w Czeczenii. Otwarcie krytykowała Władimira Putina i Ramzana Kadyrowa. W roku 2002 napisała książkę Wtoraja Czeczenskaja (polskie wydanie w 2006 roku). Jej książka Putin's Russia (Rosja Putina) była po raz pierwszy wydana w 2004 roku w Wielkiej Brytanii. Za swoją rzetelną pracę była od 1999 wielokrotnie nagradzana w Rosji i za granicą. Otrzymała z rąk Ryszarda Kapuścińskiego nagrodę Lettre Ulysses 2003. Swoimi reportażami zdobyła rozgłos w mediach międzynarodowych. Jej książki zostały przetłumaczone na wiele języków m.in. na angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, duński, estoński, włoski, fiński, niderlandzki, norweski, szwedzki i japoński.

Kilkakrotnie brała udział w negocjacjach dotyczących uwolnienia porwanych, między innymi w październiku 2002 roku, podczas zajęcia przez terrorystów teatru w Dubrowce. Dwa lata później, podczas tragedii w Biesłanie nie udało się jej dotrzeć na miejsce, zasłabła w samolocie. Sugerowała wówczas, że podano jej w herbacie szkodliwy środek.

7 października 2006 znaleziono ją zastrzeloną w windzie jej mieszkania przy ulicy Leśnej 8/12 koło Dworca Białoruskiego w centrum Moskwy. Na miejscu znaleziono porzucony pistolet i łuski. Wcześniej kilkakrotnie grożono jej śmiercią.

Anna Politkowska występuje także w ostatnim filmie Andrieja Niekrasowa – "Bunt. Sprawa Litwinienki" (premiera w Polsce- 31 sierpnia 2007). Film ma spełniać między innymi jej starania o powiedzeniu prawdy o realiach dzisiejszej Rosji oskarżanej między innymi o organizacje zamachów terrorystycznych. Ukazuje on między innymi najnowsze poglądy opozycji o śmierci także Politkowskiej.

Z okazji pierwszej rocznicy śmierci Anny Politkowskiej, organizacja "Reporterzy bez Granic" zorganizowała marsz protestacyjny w Paryżu przeciw braku postępów śledztwa w sprawie zabójstwa jej oraz 17 innych dziennikarzy rosyjskich. Europarlamentarzyści Konrad Szymański oraz Vytautas Landsbergis 2 października 2007 zorganizowali wystawę w Parlamencie Europejskim prezentującą rosyjskie zbrodnie dokonane podczas wojen w Czeczeni, które opatrzone były m.in. komentarzami Anny Politkowskiej (wystawa ta, mimo, że była oficjalnie zorganizowana, została w niejasnych okolicznościach zdemontowana w następnej nocy przez służby porządkowe).^[1]^[2]

[edytuj] Nagrody

Najważniejsze nagrody otrzymane przez Annę Politkowską
1999	Złote Pióro Rosji (Nagroda Związku Dziennikarzy Rosji)
2000	Dobry Uczynek – Dobre Serce (Nagroda Związku Dziennikarzy Rosji)
2001	Global Award for Human Rights Journalism (Nagroda Amnesty International)
2003	Lettre Ulysses Award Hermann Kesten Medal Nagroda dziennikarska OBWE za odważną i profesjonalną pracę, służącą popieraniu praw człowieka i wolności prasy
2004	Olof Palme Prize
2006	Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Tiziano Terzaniego (Premio Terzani) [4] [5]
2007	UNESCO/Guillermo Cano World Press Freedom Prize National Press Club/John Aubuchon Freedom of the Press Award Democracy Award (Nagroda National Endowment for Democracy [6])

[edytuj] Ciekawostka

Zabójstwo Anny Politkowskiej zostało dokonane w rocznicę urodzin prezydenta Rosji Władimira Putina

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] Książki wydane po polsku

Anna Politkovskaya Rosja Putina [7] (Putin's Russia, tłum.: T. Korecki, Studio Emka, Warszawa 2005, ISBN 83-88931-64-4)
Anna Politkowska Druga wojna czeczeńska [8] (Wtoraja Czeczenskaja, tłum.: I. Lewandowska, Znak, Kraków 2006, ISBN 83-240-0644-3)
Anna Politkowska Udręczona Rosja. Dziennik buntu [9] (A Russian Diary, tłum.: A. Michalska, Noir sur Blanc, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7392-246-4)

[edytuj] Książki nie wydane po polsku

Anna Politkovskaïa Voyage en enfer. Journal de Tchetchénie [10] (tłum.: G. Ackerman i P. Lorrain. Robert Laffont, Paris, 2000) – wydanie francuskie
Anna Politkovskaya A Dirty War. A Russian Reporter in Chechnya [11] (tłum.: J. Crowfoot. The Harvill Press, 2001) – wydanie angielskie
Anna Politkovskaya A Small Corner of Hell. Dispatches from Chechnya [12] (tłum.: A. Burry, T. Tulchinsky. University Of Chicago Press, 2003) – wydanie angielskie (część reportaży zawiera Druga wojna czeczeńska)
Anna Politkovskaïa Tchétchénie, le déshonneur russe [13] (tłum.: G. Ackerman. Buchet Chastel, 2003) – wydanie francuskie

[edytuj] Książki wydane po rosyjsku

Вторая чеченская (Wtoraja Czeczenskaja, Zakharov (Захаров), Moskwa, 2002)
Чужая война, или Жизнь за шлагбаумом. Чечня (Czużaja wojna, ili Żizń za szlagbaumom. Czecznja, wyd. R. Valent (Р. Валент) [14], Moskwa, 2002) – reportaże m.in. o życiu cywilów w Groznym, uchodźcach w Inguszetii, zaczystkach, porwaniu Kennetha Glucka, czystkach etnicznych.
Путинская Россия (Putinskaja Rosija, Książka opublikowana w Novaja Gazeta, 2007)
За что [15] (Za Szto, Novaja Gazeta, 2007)