Arkebuz
Z Wikipedii
Arkebuz (spotykano również nazwy: arkabuz, harkabuz, harkebuz) – dawna broń strzelecka używana od końca XV, XVI do początku XVII wieku. Była to długa ręczna broń palna gładkolufowa kalibru około 10-12 mm, pierwotnie zaopatrzona w zamek lontowy (arkebuzów z takimi zamkami używali konkwistadorzy hiszpańscy na początku XVI wieku). Od I połowy XVI wieku stosowano także zamek kołowy.
Arkebuzy były bardziej prymitywne od muszkietów i bardziej kłopotliwe w nabijaniu. Z powodu kilkakrotnie mniejszej szybkostrzelności zostały niemal całkowicie wyparte przez muszkiety. Broń palna gwintowana pojawiła się na polach bitew dopiero wraz z wynalezieniem broni ładowanej odtylcowo w XIX wieku. Arkebuzy były również lżejsze od muszkietów i dlatego nie używano do nich forkietów.
Oddziały jazdy uzbrojonej w arkebuzy nazywano arkebuzerami. Nazwa pochodzi od francuskiego arquebuse. Według historyka wojskowości Konstantego Górskiego (1826-1898) nazwa pochodzi od włoskich słów arco - łuk i buse - lufa[potrzebne źródło]. Wg nowszych źródeł nazwa pochodzi od flamandzkiego hakebuse - hake - hak i buse - puszka, lufa - słowem hakownica[potrzebne źródło].