Błyskawica (radiostacja)
Z Wikipedii
Błyskawica - radiostacja nadająca podczas powstania warszawskiego, od 8 sierpnia 1944 do końca walk. Nadajnik zbudował Antoni Zębik (ps. "Biegły") w 1943. Jej sygnałem była melodia "Warszawianki".
Początkowo siedziba powstańczej radiostacji "Błyskawica" mieściła się w budynku PKO (Pocztowa Kasa Oszczędności) przy ul. Jasnej 9. 25 sierpnia została przeniesiona do kawiarni "Adria" (ul. Moniuszki 10). 4 września trafiła do byłej ambasady ZSRR (ul. Poznańska 15) i następnie do Biblioteki Publicznej (ul. Koszykowa 26).
Kierownikiem zespołu był Stanisław Zadrożny (ps. "Pawlicz"). Zatępcą - Zofia Rutkowska (ps. "Ewa"), która objęła kierownictwo nad wykonaniem programu. Jan Nowak Jeziorański i pilot RAF-u John Ward prowadzili audycje angielskie. Pracę spikerów podjęli także: Zbigniew Świętochowski (ps. "Krzysztof"), Stefan Sojecki, Zbigniew Jasiński i Mieczysław Ubysz. Dzienniki i reportaże prowadził Jacek Wołowski.
Pierwsze słowa nadane na falach tej radiostacji, wypowiedziane przez Zbigniewa Świętochowskiego, brzmiały następująco:
Duch Warszawy jest wspaniały. Wpaniałe są kobiety Warszawy.
Są wszędzie; na linii razem z żołnierzami lub jako sanitariuszki albo też łączniczki.
Nawet dzieci ożywione są cudownym duchem męstwa. Pozdrawiamy wszystkich wolność miłujących ludzi świata!
Żołnierzy Polski walczących we Włoszech i we Francji, polskich lotników i marynarzy.
Radio nadawało także, na falach średnich, kontynuując założenia Akcji N program dywersyjny skierowany do żołnierzy Wehrmachtu.
4 października gdy Powstanie dobiegło końca nadany został ostatni, tym razem 10-minutowy komunikat, tej radiostacji. Po jego nadaniu radiostacja została zniszczona przez ówczesnego kierownika zespołu - Jana Georgicę (ps. "Grzegorzewicz").
Replika "Błyskawicy" znajduje się w Muzeum Powstania Warszawskiego. W "Jednodniówce" - gazetce wydawanej w dniu 1 sierpnia 2004 przez to Muzeum, napisano, że:
- Replika "Błyskawicy" w zasadzie nie różni się od oryginału. Twórcy zadbali o każdy detal, nawet o oryginalne stare gałki. Jedyną różnicą jest to, że współczesna "Błyskawica" nadaje w innym paśmie - 7,043 Mhz - ponieważ pasmo z czasów Powstania jest już zajęte przez (sic!) NATO.
Podczas powstania nadawała także inna radiostacja foniczna - "Burza" skonstruowana przez Włodzimierza Markowskiego. Nadawała od 3 sierpnia z gmachu Poczty Głównej (plac Napoleona, dziś Powstańców Warszawy).
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Wywiad z Antonim Zębikiem - twórcą radiostacji "Błyskawica"
- Strona ze zdjęciami z uroczystości uruchomienia radiostacji
- Reportaż "Moja Błyskawica" zrealizowany przez Studio Reportażu Polskiego Radia. Bohaterem reportażu jest Antoni Zębik
- Fragmenty oryginalnych komunikatów nadawanych przez radiostację "Błyskawica" (en)
