Bankomat
Z Wikipedii
Bankomat - automatyczne urządzenie służące przede wszystkim do wypłaty gotówki za pomocą magnetycznej lub inteligentnej (mikroprocesorowej, chipowej) karty płatniczej. Obecnie bankomaty służą także do drukowania potwierdzeń, dostarczania informacji o stanie konta, przyjmowania wpłat na konto, itp. operacji.
Działanie bankomatu opiera się na systemie informatycznym umożliwiającym wymianę informacji z centralą. Na podstawie informacji zawartych na karcie płatniczej i osobistego, poufnego numeru identyfikacyjnego klienta (tzw. PIN-u), zapobiegającemu użycie karty przez osobę nie będącą właścicielem lub osobą upoważnioną przez właściciela karty, bankomat łączy się z centralnym komputerem i po otrzymaniu komunikatu wyrażającego zgodę na wykonanie żądanej operacji uruchamia urządzenie obsługujące wypłatę lub wpłatę gotówki. Możliwe jest także działanie bankomatu w trybie off-line, gdzie do wysokości pewnej ustalonej kwoty bankomat nie łączy się z systemem centralnym, ale sam podejmuje decyzje o wypłacie gotówki klientowi - stosowane jest to jedynie przy kartach elektronicznych EMV.
W użyciu jest kilka rodzajów bankomatów:
- CD (Cash Dispenser) – służący tylko do wypłaty gotówki,
- ATM (Automated Teller Machine) – wielofunkcyjny bankomat, za pomocą którego możemy, oprócz pobierania gotówki, sprawdzić stan konta, prześledzić historię dokonanych operacji, dokonać przelewu, itp.,
- cash recycler - bankomat posiadający oprócz realizacji wypłat także możliwość pobierania gotówki od klienta,
- wpłatomat - urządzenie pozwalające na pobieranie gotówki od klienta i zdeponowanie jej wewnątrz.
Bankomaty są wyposażone w kasety nominałowe (od 2 do 4) oraz jedną zrzutową na banknoty nieodebrane przez klienta lub odrzucone przez mechanizm wypłacający przed ich wypłaceniem.
Wynalazcą bankomatu był John Shepherd-Barron. Pierwszy bankomat na świecie pojawił się w oddziale Barclays Bank w Londynie 27 czerwca 1967 r., a w Polsce w drugiej połowie lat 80. w III oddziale Banku Polska Kasa Opieki SA w Warszawie (dziś Pekao SA).
Największymi producentami bankomatów są firmy: NCR, Wincor Nixdorf, Diebold oraz Olivetti.
W Polsce usługi bankomatowe zwykle są zlecane specjalizowanym firmom na zasadzie outsourcingu, tylko większe banki posiadają własną sieć bankomatów. Często także wewnętrzne umowy międzybankowe pozwalają na bezpłatne korzystanie z bankomatów należących do innego banku. Przykładami firm specjalizujących się w obsłudze bankomatów jest Euronet (wydzielona firma), Wincor Nixdorf (outsourcing pod marką danego banku), Diebold (własna marka Cash4You). Niedawno swoją sieć utworzyła firma Ecard, a także planowane jest rozpoczęcie podobnej działalności przez kasy SKOK.
[edytuj] Budowa bankomatu
Podstawowe elementy składowe to:
- moduł wypłacający
- bankomatowy czytnik kart płatniczych
- monitor
- klawiatura bankomatowa
- moduł szyfrujący (w obecnie produkowanych bankomatach zespolony z klawiaturą)
- komputer sterujący
- drukarka pokwitowań
Opcjonalnie w skład bankomatu mogą wchodzić:
- drukarka dziennika
- drukarka stanów kont
- moduł depozytu kopertowego
- moduł depozytu inteligentnego
- moduł wypłacający monety
- rejestrator obrazu i system kamer
- urządzenia telekomunikacyjne