Bardija
Z Wikipedii
Bardija (VI wiek p.n.e.) był synem króla Persji Cyrusa z dynastii Achemenidów, młodszym bratem Kambyzesa. Grecy nazywali go Smerdisem.
Po śmierci Cyrusa w 529 p.n.e. królem Persji został jego starszy brat Kambyzes, Bardija otrzymał zaś panowanie nad wschodnimi prowincjami imperium.
Wg Herodota oraz inskrypcji Dariusza I w Behistunie Kambyzes z nieznanych powodów zamordował swojego młodszego brata (najprawdopodobniej Bardija stał na czele spisku przeciw Kambyzesowi). Według różnych wersji stało się to przed wyprawą Kambyzesa na Egipt w 525 p.n.e., albo już w jej trakcie. Mord był trzymany w sekrecie.
Tajemnicze zamordowanie Bardiji wykorzystał medyjski mag Gaumata, który w 522 p.n.e. przejął władzę w Persji podając się za Bardiję. Gdy przebywający wciąż w Afryce Kambyzes dowiedział się o uzurpatorze, wyruszył do Persji. Zmarł jednak po drodze w niejasnych okolicznościach.
Rządy Gaumaty-Bardiji zakończyły się po sześciu miesiącach. Został on zamordowany w twierdzy Sikjawautisz w Medii przez przedstawiciela bocznej linii Achemenidów, Dariusza, który został nowym królem Persji.
Głównym źródłem do historii uzurpatora Gaumaty jest inskrypcja w Behistunie, co jest o tyle problematyczne, że została ona stworzona przez jego mordercę, Dariusza. Dariusz twierdzi w niej, że Gaumata-Bardija był okrutnym tyranem, który mordował wszystkich, którzy znali prawdziwego Bardiję i mogli rozpoznaċ jego oszustwo. Należy jednak zauważyċ, że po zamordowaniu Gaumaty Dariusz przez kilkanaście miesięcy musiał tłumiċ bunty w różnych częściach imperium, co wskazywałoby na to, że był on władcą popularnym.
W związku z powyższym niektórzy historycy wysuwają hipotezę, że żadnego Gaumaty-Bardiji nie było, i Dariusz wraz ze spiskowcami zabił po prostu Bardiję, prawowitego dziedzica tronu Achemenidów, a następnie stworzył historyjkę o Gaumacie żeby usprawiedliwiċ swój postępek.
Poprzedni władca Kambyzes II (529 p.n.e. – 529 p.n.e.) |
Król Persji (522 p.n.e. – 521 p.n.e.) | Następny władca Dariusz I Wielki (521 p.n.e. – 486 p.n.e.) |
[edytuj] Bibliografia
- Tom Holland Perski ogień, Wydawnictwo Amber, Warszawa 2005, ISBN 83-241-2509-4
- Bogdan Składanek Historia Persji, tom I, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2004, ISBN 83-88238-09-4