Basso continuo
Z Wikipedii
Basso continuo (skrót: b.c., także: basso continuato, bassus generalis, Generalbaß, polskie: bas cyfrowany, generałbas) - sposób realizowania (zapisywania i wykonywania) akompaniamentu harmoniczno-kontrapunktycznego w muzyce dawnej. Technika kompozytorsko-wykonawcza rozwinięta i standardowo stosowana w okresie baroku i częściowo klasycyzmu (od początku XVII w. do końca wieku XVIII).
Partia basso continuo jest w znacznej mierze improwizowana przez artystę na podstawie linii melodycznej głosu basowego (najniższego głosu kompozycji). Wykonawca ma przed sobą zapis tej partii najczęściej opatrzony cyframi, które kompozytorzy notowali nad, lub pod pięciolinią. Poszczególne cyfry oznaczają umownie odległości interwałowe od głosu basowego, na ich podstawie wykonawca dopełnia tę partię akordami, których połączenia powinny być oparte na zasadach kontrapunktu.
Nazwę basso continuo, rozumianą jako skrótowy i umowny sposób notacji muzycznej stosuje się zamiennie z okresleniem 'bas cyfrowany'. BC realizowały dwie grupy instrumentów:
- fundamentalne - zdolne do gry akordowej, np. klawesyn, organy (pozytyw), lutnia, gitara
- ornamentalne - melodyczne, niskobrzmiące np. wiolonczela, kontrabas, viola da gamba, fagot
Realizowanie basso continuo wymaga od wykonawcy nie tylko znajomości reguł kontrapunktu i harmonii ale również umiejętności samodzielnej improwizacji w stylu wykonywanej kompozycji z XVII lub XVIII wieku. Ta technika kompozytorsko-wykonawcza była żywa w muzyce europejskiej do końca okresu klasycyzmu, kiedy to kompozytorzy zaczęli w sposób szczegółowy rozpisywać partie instrumentów. W muzyce religijnej była jednak stosowana jeszcze do połowy XIX wieku. Określenie basso continuo oznacza również grupę instrumentów w orkiestrze, która realizuje tę partię.
Zobacz też: kanon Pachelbela
