Gitara
Z Wikipedii
Gitara – instrument muzyczny z grupy strunowych szarpanych z pudłem rezonansowym, gryfem i progami na podstrunnicy. Na gitarze gra się palcami (opuszkami i paznokciami albo samymi opuszkami) lub kostką. Kostka jest przeznaczona głównie do gry na gitarze z metalowymi strunami (akustycznej, elektrycznej). Istnieją również tzw. "pazurki" zrobione z metalu lub tworzywa sztucznego, które nakłada się na palce. Możliwe jest granie jednocześnie kostką i palcami (technika hybrydowa).
Instrument ten transponuje o oktawę w dół, tzn. wszystkie dźwięki zapisane w nutach brzmią na gitarze oktawę niżej (np. najniższa struna to E wielkie, a zapis nutowy jest wykonywany w kluczu wiolinowym jako e).
Gitary są wykonywane i naprawiane przez lutników, a obecnie w coraz większym stopniu maszynowo, jednak najlepszej jakości instrumenty są nadal wykonywane ręcznie bądź z dużym udziałem człowieka.
Spis treści |
[edytuj] Struny
Dawniej struny gitar wykonywane były z preparowanych zwierzęcych jelit współcześnie używane są najczęściej struny nylonowe i stalowe.
Strun nylonowych standardowo używa się w gitarach klasycznych. Strun stalowych używa się w pozostałych typach gitar. Sporadycznie stosuje się również struny wykonane z innych materiałów lub ich połączeń, np. struny stalowo-jedwabne.
Istnieją gitary dwunastostrunowe, w których każda struna jest zdwojona. Dwie najwyższe struny strojone są unisono, a pozostałe w interwale oktawy.
W rosyjskiej i meksykańskiej muzyce ludowej występują także gitary siedmiostrunowe. Są one wykorzystywane również przez niektóre współczesne zespoły metalowe, w celu uzyskania ciężkich brzmień.
Spotykana jest również gitara ośmiostrunowa – w Polsce „opatentował” ją krakowski gitarzysta Krzysztof Sadłowski na potrzeby festiwalu Warszawska Jesień. Na festiwalu tym wykonał utwór Anny Zawadzkiej-Gołosz Concerto na ośmiostrunową gitarę i smyczki z fortepianem.
Konstruowane są także gitary 10-strunowe. Różnica między taką gitarą a gitarą tradycyjną 6-strunową polega na dodaniu 4 strun basowych. Wprowadzenie dodatkowych strun ma m.in. na celu wierniejsze wykonywanie muzyki renesansu i baroku na gitarze. Wiele utworów lutniowych z tamtego czasu wymaga większej skali niż pozwala na to zwykła gitara. Wykonanie takich utworów na gitarze 6-strunowej jest możliwe jedynie dzięki transkrypcji. Propagatorem takiego instrumentu był hiszpański gitarzysta klasyczny Narciso Yepes
[edytuj] Rodzaje gitar
Same struny gitary wydają bardzo cichy dźwięk. Żeby uzyskać wystarczającą głośność, wibracje są wzmacniane mechanicznie pudłem rezonansowym lub elektronicznie. Stąd główny podział gitar na akustyczne i elektryczne.
- W gitarach akustycznych drgania strun są przenoszone przez mostek do płyty wierzchniej. Płyta ta, zazwyczaj wykonana ze sprężystego drewna (np. świerk, cedr), wprawia w drgania powietrze produkując dźwięk.
- W gitarach elektrycznych przetworniki zamieniają drgania strun na sygnał elektryczny, który jest później wzmacniany przez wzmacniacz i emitowany przez głośniki.
Rodzaje gitar:
- klasyczna
- elektroklasyczna
- akustyczna
- elektroakustyczna
- elektryczna
- basowa elektryczna
- basowa akustyczna
Określenie gitara basowa najczęściej jest używane w kierunku do elektrycznej wersji tego instrumentu.
[edytuj] Stroje
Najbardziej rozpowszechniony strój gitarowy to tzw. strój klasyczny – EADGHe (Standard E), który jest wykorzystywany we wszystkich gatunkach muzycznych. Gitarzyści często jednak przestrajają instrument w celu osiągnięcia nowych brzmień, przykładowo muzycy wykonujący folk irlandzki często stosują strój DADGAD. Stroje „Dropped D” (DADGHe) i „Dropped C” (CGCFAD) są często wykorzystywane przez zespoły rockowe i metalowe, takie jak Nickelback, Godsmack, System of a Down lub Rammstein.
[edytuj] Historia
Instrumenty podobne do dzisiejszych gitar są znane od ponad 5000 lat. Gitara być może wywodzi się z instrumentu cithara, używanego w starożytnych Indiach i Azji Środkowej. Instrumenty podobne do gitary pojawiają się w starożytnych rzeźbach i figurkach z Susa w Iranie. Słowem qitara Arabowie nazywają różnego rodzaju lutnie – poprzedników dzisiejszych gitar.
Nazwa guitarra została wprowadzona do języka hiszpańskiego po X w., gdy gitary zostały sprowadzone na Półwysep Iberyjski przez Maurów.
