Bitwa pod Castillon
Z Wikipedii
| Bitwa pod Castillon Wojna stuletnia |
|||||||||||||||||
 Śmierć Talbota w czasie bitwy |
|||||||||||||||||
| Data | 17 lipca 1453 | ||||||||||||||||
| Miejsce | Castillon | ||||||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo Francuzów | ||||||||||||||||
| Terytorium | Francji | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Wojna stuletnia |
|---|
|
Sluys – Crécy – Calais – Poitiers – Auray – Azincourt – Rouen – Baugé – Meaux – Cravant – Verneuil – Orlean - Meung-sur-Loire - Jargeau - Beaugency – Patay – Compiègne – Gerbevoy – Formigny – Castillon |
Bitwa pod Castillon była ostatnią z bitew stoczonych pomiędzy Francuzami i Bretończykami a Anglikami podczas Wojny Stuletniej. Była to pierwsza bitwa w europejskiej historii, podczas której decydujące znaczenie miała artyleria.
Spis treści |
[edytuj] Przygotowania
Po zajęciu przez Francuzów Bordeaux w roku 1451, wszystko wskazywało na to, że Wojna Stuletnia zbliża się do końca, tymczasem mieszkańcy miasta - po trzech stulecia panowania angielskiego uważający się za Anglików - wezwali króla Henryka VI na pomoc.
17 października 1452 John Talbot, 1. earl Shrewsbury wylądował w okolicach Bordeaux na czele 3000 konnicy i łuczników. Mieszczanie z Bordeaux, którzy właśnie wypędzili garnizon "francuskich okupantów", z radością otwarli bramy przed Anglikami. Większość Gaskonii poszła za przykładem Bordeaux uznając Anglię za swoją ojczyznę.
Tymczasem we Francji, w czasie zimowych miesięcy, Karol VII zbierał i szkolił swą armię, gotując się do ostatecznej rozprawy. Wiosną w stronę Bordeaux trzema różnymi drogami ruszyły trzy kolumny wojsk.
Shrewsbury otrzymał 3000 posiłków, ale wciąż miał za mało wojska, by zatrzymać Francuzów na granicy Gaskonii. Gdy pierwsza z francuskich kolumn dotarła do miejscowości Castillon i rozpoczęła oblężenie, Shrewsbury porzucił swój dotychczasowy plan i(odpowiadając na prośbę komendanta miasta) ruszył na pomoc. Francuski wódz, Jean Bureau, w obawie przed cieszącym się sławą niezwyciężonego Talbotem, kazał swym ludziom otoczyć obóz rowem i palisadą, a na parapetach ustawić 300 posiadanych dział. Było to o tyle dziwne, że Francuzi mieli ogromną przewagę w ludziach.
[edytuj] Bitwa
Shrewsbury podszedł pod obóz francuski 17 lipca 1453 na czele 1300 konnych i - bez czekania na wsparcie podążającej za nim piechoty - uderzył. Najpierw wyparł z lasku przed obozem bliską liczebnie jego własnym siłom milicję, tzw. francs-archers, co bardzo wzmocniło morale w angielskich szeregach.
Na kilka godzin przed tym wstępnym starciem goniec z miasta poinformował dowódców idącej w ślad za Talbotem piechoty (maszerowała całą noc starając się dogonić konnicę), że armia francuska jest w odwrocie i że setki jeźdźców uciekają z obozu. Z wież miejskich widziano wielką chmurę kurzu oddalającą się na południe. Na nieszczęście dla Talbota byli to jedynie maruderzy, którym kazano opuścić obóz przed spodziewanym atakiem Anglików.
Shrewsbury uformował szyk bojowy i zaatakował obóz przekonując się po niewczasie, że na wałach stoją tysiące zbrojnych i setki dział. Anglicy uderzyli przechodząc rów, ale tuż za nim natknęli się na strumień, który dodatkowo wzmocnił obóz, a na dodatek w twarze lunął im zmasowany ogień armatni, strzały i bełty stojących na wałach Francuzów. W chwilę później na placu boju zjawiła się kawaleria bretońska uderzając na zmieszane szyki Anglików, do których właśnie dołączyła spóźniona piechota. Ci rzucili się do ucieczki ścigani przez całą armię francuską.
W trakcie ucieczki[1] koń Talbota został trafiony kulą armatnią i padł przygniatając jeźdźca. Po jakimś czasie jeden z francuskich milicjantów[2] rozpoznał go i zabił uderzeniem topora.
W związku z chorobą umysłową Henryka VI i rozpoczynającą się właśnie w Anglii Wojną dwóch Róż Anglicy nie mogli dalej walczyć o tron Francji i wycofali się z kontynentu na zawsze (za wyjątkiem Calais do roku 1558).
[edytuj] Bibliografia
- Jan Baszkiewicz, Historia Francji, Ossolineum 1978
- R. Ernest Dupuy i Trevor N. Dupuy, The Harper Encyclopedia of Military History, New York 1993, ISBN 0-06-270056-1
- Bryan Perrett, The Battle Book, New York 1993, ISBN 1-85409-125-5
Przypisy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Współczesne odtworzenie bitwy
- http://www.xenophongroup.com/montjoie/castilon.htm - Oriflamme, francuska strona poświęcona historii średniowiecza
