Bitwa pod Azincourt
Z Wikipedii
| Bitwa pod Azincourt Wojna stuletnia |
|||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||
| Data | 25 października 1415 | ||||||||||||||||
| Miejsce | w połowie drogi między Abbeville i Calais | ||||||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo Anglików | ||||||||||||||||
| Terytorium | Francji | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Wojna stuletnia |
|---|
|
Sluys – Crécy – Calais – Poitiers – Auray – Azincourt – Rouen – Baugé – Meaux – Cravant – Verneuil – Orlean - Meung-sur-Loire - Jargeau - Beaugency – Patay – Compiègne – Gerbevoy – Formigny – Castillon |
Bitwa pod Azincourt, stoczona 25 października 1415 roku, była jedną z ważniejszych bitew wojny stuletniej. Doszło do niej w pobliżu miasta i zamku Azincourt, gdzie zdrożone wojska angielskie króla Henryka V, maszerujące z Normandii, zostały dogonione przez znacznie silniejszą armię francuską pod dowództwem Wielkiego Koniuszego (konetabla) Karola d'Albret.
Spis treści |
[edytuj] Przed bitwą
W nocy przed bitwą, gdy obie armie obozowały naprzeciwko siebie na niewielkiej i wąskiej równinie, rozpętała się burza, zamieniając ją w grzęzawisko. Rano, po jednej stronie równiny, za prowizoryczną palisadą z okutych żelazem pali i ze skrzydłami wysuniętymi ku przodowi, stanęły wojska angielskie, a po drugiej niezdyscyplinowana armia feudałów francuskich. Każdy z rycerzy walczył o sławę, więc na nic się zdały prośby Wielkiego Koniuszego o odczekanie dopóki ziemia nie przeschnie, lub chociaż o rzucenie najpierw do ataku kuszników genueńskich, którzy w liczbie ok 3 000 towarzyszyli armii francuskiej. Rycerze byli przekonani, że przy tej przewadze liczebnej niewielka armia angielska zostanie zgnieciona ciężarem koni i jeźdźców.
[edytuj] Bezładne natarcia
Gdy kilku walijskich łuczników wysunęło się do przodu i wypuściło pierwsze strzały, Francuzi przypuścili bezładny atak. Wielu francuskich rycerzy pospadało z trafionych strzałami koni zanim dotarli do angielskich linii, więc następne linie francuskie miały do pokonania nie tylko grząski grunt, lecz także wijących się w błocie towarzyszy. W dodatku masa szarżującej konnicy nie mogła pomieścić się na wąskim pasie pola bitwy ograniczonego z obu stron gęstym lasem. Jednak mimo dużych start ogromna przewaga liczebna Francuzów dawała im przewagę i król Henryk V musiał rzucić do walki również czeladź obozową (co spowodowało rabunek obozu przez miejscowych chłopów i kradzież, m.in. klejnotów koronnych i skarbca).
Gdy konnica francuska ruszyła bezładnie do kolejnego szturmu, angielscy łucznicy zaczęli szyć z łuków. Ponieważ dla Francuzów ważną rzeczą było wziąć do niewoli jak najwięcej jeńców z dobrych rodów angielskich, francuscy rycerze ruszyli wprost na walny huf angielski, zostawiając na prawym i lewym skrzydle łuczników angielskich. Angielskie łuki miały ograniczoną skuteczność przebijania doskonałych zbroi płytowych (jednych z najlepszych w Europie), ale rycerze słabiej opancerzeni, a w szczególności - konie padały jedne po drugich. Gdy oddziały francuskie ruszyły przez błoto, niektóre z postrzelonych koni (z uwagi na panujący na równinie tłok) przewracały się, w efekcie domina pociągając za sobą inne. Wtedy do boju ruszyli z obu skrzydeł angielscy łucznicy i zbrojni, bezlitośnie wyrzynając francuską szlachtę nie mogącą wydostać się z błota.
Poniżej przedstawiony uproszczony schemat bitwy.
2
________
2 /
/ |
| |
1 | <----<----3 | 4
| |
\ |
2 \________
2
1- Główne siły angielskie (konnica rycerska)
2- Angielscy i walijscy łucznicy
3- Siły francuskie (konnica rycerska)
4- Kusznicy genueńscy
<---- ruchy jednostek
[edytuj] Rzeź jeńców
Główna formacja konna armii francuskiej została okrążona (na skutek własnych błędów) i wycięta bez pardonu, przy czym wzięto wielu znacznych jeńców, ale bitwa nie skończyła się jeszcze. Król otrzymał wiadomość, że odwody francuskie, większe od całej jego armii, uderzyły na odległy o ponad kilometr obóz. W tej sytuacji król wydał rozkaz zabicia jeńców, czego dokonało dwustu walijskich łuczników. Tymczasem pogłoska o szturmie obozu okazała się nieprawdziwa, a przybyła na ratunek odsiecz znalazła w obozie tylko kilkuset plądrujących namioty wieśniaków. Tak więc bitwa skończyła się pełnym zwycięstwem Anglików, którzy po bitwie nie niepokojeni skierowali się do Calais.
W bitwie i podczas rzezi jeńców śmierć poniósł Wielki Koniuszy d'Albret, trzech książąt (w tym książę Brabantu), 90 niższej rangi arystokratów i 1 560 rycerzy, co oznaczało dla Francji stratę niemal połowy jej stanu szlacheckiego.
[edytuj] Bibliografia
- Bryan Perrett, The Battle Book, London 1993, ISBN 1-85409-125-5
