Bodzanowice

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°55' N 18°37' E50.9166667 18.6166667 (Bodzanowice)


Bodzanowice
Województwo	opolskie
Powiat	oleski
Gmina	Olesno
Sołtys	Jan Pisarek
Położenie	50° 55' N 18° 37' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	1080
Strefa numeracyjna (do 2005)	0-34
Kod pocztowy	46-312
Tablice rejestracyjne	OOL
Położenie na mapie Polski Bodzanowice
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Strona internetowa wsi

Bodzanowice (niem. Botzanowitz, 1930-45 Grunsruh) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie oleskim, w gminie Olesno.Bodzanowice leżą przy granicy wojewódzctw: opolskiego i śląskiego(granica na rzece Liswarcie).Największa wieś w gminie Olesno.

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka historyczna pochodzi z 1447r. W 1753r. Bodzanowice kupll szlachcic Henryk Leopold Reinchenbach, który gospodarzył tu twardą ręką. Po nim wieś przejął jego syn - Karol Henryk Fabian. Pozbyl sie jej w 1780r. za 80 tys. Talarów, a przez kolejne dwadzieścia lat cena Bodzanowic wzrosła do ponad stu tysięcy. Po dawnych właścicielach wsi pozostał dworek. Dziś mieści się w nim poczta. Około 1850r. zbudowano w Bodzanowicach dwa wielkie piece, wydobywano rudę żelaza i wapien. Do 1945 roku na terenie wsi znajdowało sie polsko - niemieckie przejście graniczne. We wsi stoją jeszcze budynki po straży granicznej, dziś znajdują się w nich mieszkania.

Granica polsko - niemiecka na Liswarcie została ustalona w 1918 r. i potwierdzona traktatem wersalskim 28 czerwca 1919 r. Region wieluński i częstochowski były terenami granicznymi zachodniej Polski od schyłku XIV w. linię graniczną stanowiły rzeki Prosna i Liswarta. Granica na Liswarcie zostawiała po stronie polskiej m.in. miejscowości Kamieńsko, Kuźnice, Podleze Szlacheckie, aż po Starokrzepice. Po stronie niemieckiej pozostały m.in. miejscowości Kiki, Kucoby, Bodzanowice, Wichrów. Rok 1939 (agresja Niemiec na Polskę) stanowi doniosły moment dla dziejów Bodzanowic i okolic jako terenów przygranicznych. Władze niemieckie od momentu ustalenia granic z 1918 r. miały cały czas roszczenia terytorialne wobec Polski. Niemcy domagali sie Gdańska i autostrady eksterytorialnej przez Pomorze. Wobec nieugiętej postawy Polaków Hitler wypowiedział pakt o nieagresji z 1934 r. 3 kwietnia 1939 r. sztab niemiecki dostał rozkaz opracowania planu wojny z Polska, a w lipcu Niemcy rozlokowali swoje wojska wokół granic Polski. Mnożyły się akty dywersji ze strony niemieckiej. Ostrzeliwane były polskie partole i placówki straży granicznej, podkładano ładunki wybuchowe i oskarżano o to Polaków. Dywersanci posunęli się nawet do zbezczeszczenia cmentarzy. Niemieckie samoloty zwiadowcze wdzierały się na obszar powietrzny Polski. Nie były również rzadkością ataki zbrojne.

26 sierpnia 1939 r. o godzinie 9:30 w Przystajni patrol Straży Granicznej odparł atak uzbrojonych żołnierzy niemieckich, którzy przedostali sie na stronę polską. Około polowy sierpnia 1939 r. w rejon Wichrowa i Bodzanowic przegrupowano 4 Dywizje Pancerna pod dowództwem Hansa Reinhardta. Było to ok. 15 tysięcy uzbrojonych żołnierzy, 308 czołgów, 38 samolotów pancernych. Oprócz tego znalazło sie tam lotnictwo, samochody, motory. To były siły, które miały uderzyć na Polskę przekraczając Liswarte. W przededniu wojny na terenach przygranicznych zostały rozmieszczenie na rozkaz władz polskich jednostki 7 Dywizji Piechoty. Ich glównym zadaniem była obrona rejonu częstochowskiego na odcinku około 40 km Krzepice - Lubliniec.

31 sierpnia 1939 r. w Bodzanowicach żołnierze niemieccy skończyli budować most pontonowy, który w nocy przerzucili przez Liswarte. Przywieźli tez olbrzymie bele, które po rozwinięciu wyglądały jak chodnik zrobiony z okrąglaków. W nocy rozwinęli je na lakach robiąc drogę do Podłęża Królewskiego. To właśnie tutaj rozpoczęła sie II wojna światowa. Wojna dała się we znaki Bodzanowicom, zniszczonych zostało wiele gospodarstw.

[edytuj] Wiadomosći ogólne

Sołtysem wsi jest od 1999r. pan Jan Pisarek,który w styczniu 2007 r został ponownie wybrany na trzecią kadencje.

[edytuj] Edukacja

Publiczna Szkoła Podstawowa w Bodzanowicach (ul. Szkolna 1)
Publiczne Przedszkole w Bodzanowicach (ul. Szkolna 1)

[edytuj] Parafia

Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny liczy na dzień dzisiejszy 1864 wiernych. Do parafii należą wioski: Bodzanowice, oddalone o 5 km Karmonki N., oddalone o 6 km Kucoby, oraz Wichrów - wioska oddalona o 3 km. Kościół Narodzenia NMP w Bodzanowicach, wspomniany jest w rejestrze świętopietrza z 1447 roku w archiprezbiteracie oleskim. (Najstarszy dokument pochodzi, z 1666r. i jest to pergamin zawierający akt nadania roli, łąk i lasu Kościołowi przez hrabiego Jerzego Adama Gaszynę. Probostwo prowadziło działalność rolniczą do-1954r. Do dziś ziemie należące kiedyś do probostwa nazywa się jako "farskie".) (Kościół z 1447r. spalono wraz z zabudowaniami w czasie wojny trzydziestoletniej. W 1655r. o; Jakub Ślimański odbudował kościół drewniany, który został poświęcony w 1679r.) Jednak niestety nie prowadzono kronik, jedynie ksiądz Piotr Paweł Koss, proboszcz bodzanowickiej parafii z lat 1723 - 1761 spisał ok. 1758r. dzieje parafii w języku łacińskim. Tutaj powstaje pewna rozbieżność, ponieważ według ks. Kossa, kościół odbudował o. Jakub Ślimański, ale nie w 1655r. jak podają Roczniki Diecezji Opolskiej, ale w 1648r. Ks. Koss opiera się na dokumencie Instrumentum Benedictianis wydanym we Wrocławiu w 1649r. Poza tym ks. Koss pisze, że jak wieść sięga pierwszym proboszczem w Bodzanowicach był o. Melchior Piotrowski - dominikanin z Konwentu Opolskiego. Było to ok. 1639r. Tyle wiadomo z danych przedstawionych przez ks. Kossa. (W 1906r. powstała w Bodzanowicach placówka Sióstr Służebniczek NMP. Budynek klasztorny znajdował się w obecnym Ośrodku Zdrowia.) Dalsze dane pochodzą z Kroniki prowadzonej przez ks. Karola Wypiorą, który był proboszczem w Bodzanowicach w latach 1954 - 1956. (Jednym z większych proboszczów w Bodzanowicach był ks. Izydor Przybysz, który to działał na placówce od 1933r. przez prawie 50 lat. On to w I934r. wybudował murowany kościół w stylu wiejskiego baroku oraz probostwo. Kościół ten stanął na miejscu drewnianego, który został przeniesiony do Ciasnej, gdzie spłonął doszczętnie w 1985r. W tym samym roku mieszkańcy Wichrowa ufundowali cztery dzwony. Dzwony wraz z kościołem poświęcono w 1935r. Dokonał tego delegat biskupa wrocławskiego ks. prałat Kubis. W 1939r. wybuchła wojna. Bodzanowice leżały na granicy ówczesnych Niemiec i Polski, a należały do Niemiec. Ks. Przybysz miał zleconą opiekę duszpasterską nad katolikami narodowości niemieckiej w parafiach: Przystajń, Stare Krzepice, Krzepice i Panki. Miejscowości te przed wojną należały do Polski. W dniu 20 stycznia 1945r. przeszedł przez teren parafii front. Z rozkazu komendanta rosyjskiego zabitych zostało 19 osób. Po wojnie Bodzanowice przeszły do państwa polskiego. W czasie przejścia wojsk radzieckich przez Bodzanowice i zaraz po, rozpoczęły się napady rabunkowe na mieszkańców Bodzanowic. Grabiono budynki podczas gdy mieszkańcy parafii skoszarowani byli w budynkach plebani, poczty i w klasztorze. Złodziejami byli bardzo często ludzie zza dawnej granicy przebrani za żołnierzy rosyjskich. To wydarzenie zniechęciło mieszkańców Bodzanowic do Polski. "Nadto - jak pisze ks. Wypiór - bezpodstawne wysiedlanie niektórych gospodarzy oparte tylko na zemstliwym donosie ustosunkowało wielu negatywnie do rządu". W 1948r. został odmalowany kościół. W 1954r. na dwa lata parafię przejął ks. Karol Wypiór, także w 1954r. przystąpiono do likwidacji gospodarki rolnej należącej do probostwa. Odbywało się to przy sprzeciwie wielu osób mimo, że decyzja władz świeckich i kościelnych była wyraźna. W 1954r. wysiedlono na rozkaz Rządu Polski Ludowej Siostry Służebniczki. Zostały one wywiezione do miejscowości Wieliczka. Ponieważ siostry pracowały przy kościele jako zakrystianka i organistka ich wysiedlenie przysporzyło dużo trudności przy pracy duszpasterskiej. Za ks. Wypiorą wprowadzono dodatkowe lekcje religii, rekolekcje wielkopostne, oraz jako nowość kazania pasyjne głoszone po Gorzkich Żalach. W 1955r. wybudowano i poświęcono w kościele organy. W 1956r. powraca do parafii ks. Izydor Przybysz. W tym samym roku powróciły na swą placówkę Siostry Służebniczki NMP. W dniu 6 czerwca 1965r. Siostry Służebniczki NMP zostają przymusowo przeniesione ze swego domu zakonnego z centrum Bodzanowic na koniec wioski do zabudowań tzw. "Jegrowni". Metoda tych przenosin była dramatyczna. W czasie śniadania sióstr grupa nieznanych mężczyzn, wyłamała drzwi, rzeczy sióstr spakowano do ciężarówek i przewieziono z nikim i niczym się nie licząc. Z domu zakonnego zrobiono Ośrodek Zdrowia. Co ciekawe remont budynku zakonnego pochłonął tyle środków pieniężnych, że wystarczyłyby one na wybudowanie nowego, bardziej funkcjonalnego Ośrodka Zdrowia. W 1975r. proboszczem parafii zostaje ks. Marian Lubas. On to dokonuje wielu remontów i bardzo wiele mu parafia zawdzięcza. Założył on ogrzewanie na probostwie, w kościele, a później w nowym domu katechetyczne) - zakonnym, który powstał z byłych zabudowań gospodarczych probostwa. W domu tym zamieszkały w I981r. Siostry Służebniczki. W-1977r.-ks,-biskup Alfons NossoE poświęcił nowe dzwony, które powstały w firmie Eugeniusza - Felczyńskiego w Przemyślu.-Poprzednie dzwony zabrane zostały w czasie wojny ok. 1944r. Przerobiono-je na amunicję. W 1984r. umiera ks. Izydor Przybysz. Jesienią. 1989r. rozpoczynają się pertraktacje z Księżmi Protestanckimi aby nabyć na własność zdewastowany kościółek protestancki znajdujący się na terenie parafii. W marcu 1990r. parafia zostaje właścicielem tegoż kościółka. Jednakże jest on bardzo zniszczony tak, że nadaje się tylko do rozbiórki. Dokonano jej, a z odzyskanego materiału powstała kaplica cmentarna. Kaplicę tą poświęcił w 1996r. ks. biskup Jan Bagiński. (W 1990r. potężna wichura zrywa prawie połowę górnego dachu kościoła. Latem tego roku kościół zostaje pokryty blachą miedzianą. W kościele parafialnym znajdują się liczne zabytki. Do najcenniejszych należą:

ołtarz - tryptyk z pięcioma figurami pochodzącymi z końca XVw. szkoły Wita Stwosza' chrzcielnica i pięta z 1650r. także szkoły Wita Stwosza

Także własnością parafii była pochodząca z 1380r. Madonna Królująca, która została przekazana w latach 80. do Muzeum Opolskiego. \ Parafia Bodzanowice może poszczycić się wieloma powołaniami zarówno kapłańskimi jak i zakonnymi. Po wojnie księżmi zostali: ks. Edmund Kwapis, ks. Henryk Maj, ks. Norbert Dragon, ks. Franciszek Jędrak, ks. Alojzy Nowak, ks. Joachim Augustyniok. W 1958r. księdzem zostaje obecny ks. biskup Ordynariusz Diecezji Gliwickiej Jan Wieczorek. Sakrę biskupią przyjmuje on w 1981r., co mieszkańców Bodzanowic napawa jak podaje kronika - "radością i dumą". Po wojnie z parafii wyszło 39 sióstr zakonnych w pięciu zgromadzeniach.Obecnie proboszczem parafi jest Jacek Kuczma.