Bruce Sterling

Z Wikipedii

Bruce Michael Sterling (ur. 14 kwietnia 1954 r.), amerykański pisarz science fiction, a ściślej gatunku zwanego cyberpunk. Także teoretyk nurtu - autor manifestu cyberpunku, zamieszczonego we wstępie do pierwszej antologii opowiadań cyberpunkowych Mirrorshades 1986 r. Sterling odwoływał się tam np. do teorii znanego futurologa Alvina Tofflera.

Spis treści 1 Biografia 2 Powieści 3 Zbiory opowiadań 4 Inne książki

[edytuj] Biografia

Bruce Sterling urodził się w Brownsville, w stanie Teksas. Od wczesnej młodości podróżował po świecie, ale najmocniej związany jest z miastem Austin w Teksasie. W tym tez mieście studiował dziennikarstwo na University of Texas. W latach 70. XX w. zaangażował się w działania grupy “Turkey City Writer's Workshop”, skupiającej pisarzy i fanów science-fiction. Pierwsze opowiadanie – “Man-made self” - opublikował Sterling w 1976 r. W roku następnym ukazała sie jego powieść Involution Ocean.

Jako pisarz, Sterling zdobył sławę serią opowiadań, których akcja toczy się w świecie "kształcerzy i mechanistów" ("The Shaper/Mechanist universe"). W świecie tym cywilizacja zasiedlająca Układ Słoneczny rozbita jest na dwa obozy: "kształcerze" opierają się na inżynierii genetycznej i manipulacji psychiką, podczas gdy "mechaniści" stawiają na cyborgizację i rozwój technik komputerowych. Do serii zalicza się również Schismatrix, jedna z najbardziej znanych powieści tego pisarza, która była nominowana w 1985 r. do Nagrody Nebula, przegrywając jednak z powieścią Gra Endera.

Bruce Sterling jest współtwórcą i głównym teoretykiem nurtu cyberpunk w literaturze science fiction. Jego zaangażowanie i elokwencja w promowaniu cyberpunku, emocjonalne podejście do “ideologicznej osi” nowego nurtu i natchnione wizjonerstwo spowodowało, ze koledzy po piórze mówili o nim, przez analogię do Mao Zedonga: "Przewodniczący Bruce".

W latach 1983-1986 pod pseudonimem Vincent Omniaveritas, Sterling redagował autorski fanzin "Cheap Truth". Periodyk ten kopiowany był na powielaczu i rozpowszechniany za darmo. Jego łamy wypełniały głównie recenzje książek i czasopism, oraz felietony na temat literatury SF i środowiska jej fanów.

W 1986 roku ukazał się pod redakcją Sterlinga zbiór opowiadań Mirrorshades, który został uznany za kanoniczne dzieło literatury cyberpunk. W 1988 r. pisarz opublikował cyberpunkową powieść Islands in the net. Roger Zelazny uznał tę książkę za satyrę na naiwny optymizm entuzjastów nowych technologii i przyrównał główną bohaterkę do wolterowskiego Kandyda. Powieść Islands in the net została nagrodzona Nagrodą Campbella.

W 1990 r. wspólnie z Williamem Gibsonem Sterling napisał powieść Maszyna różnicowa. Książka ta stała się jedną z najpopularniejszych powieści z gatunku steampunk, przyczyniając sie do spopularyzowania tego nurtu. W 1991 r. powieść nominowana była do Nagrody Nebula. Późniejsze opowiadania Sterlinga - Bicycle Repairman i Taklamakan zostały nagrodzone Nagrodami Hugo.

W 1992 r. Bruce Sterling opublikował książkę pt. The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier. Pozycja ta dokumentuje nadzieje i zagrożenia związane z cyberprzestrzenią, oraz barwny świat subkultury hackerów z początku lat 90.. W 1994 roku książka została udostępniona przez autora do darmowego rozpowszechniania w Internecie. Sterling od lat regularnie publikuje felietony w “Wired”, miesięczniku zajmującym sie głównie badaniem oddziaływania nowych technologii na kulturę, ekonomię i politykę.

Sterling zainicjował projekt internetowej bazy danych na temat dawnych środków przekazu - "The Dead Media Project". Jego intencją było przedstawienie wynalazków, które w najróżniejszy sposób zmieniały ludzkie życie, a potem znikały niemal bez śladu, ustępując miejsca nowocześniejszym urządzeniom. W wyniku współpracy wielu internautów powstało internetowe "muzeum", skupiające informacje na temat takich środków przekazu jak: pismo kipu, poczta gołębia, dagerotyp, maszyna do pisania, telegraf, a nawet dzwonek hotelowy.

Zainteresowanie problemami środowiska naturalnego skłoniły Sterlinga do innej, niezwykłej inicjatywy. W 1998 roku powołał on do życia ruch estetyczny o nazwie "Viridian Design". Ruch ten skupia projektantów, artystów i amatorów, tworzących wzornictwo użytkowe skoncentrowane wokół idei ochrony środowiska. Sama nazwa “viridian” oznacza zieleń szmaragdową, odcień koloru zielonego, który zdaniem Sterlinga wygląda “elektrycznie i nienaturalnie”. Twórcy wirydiańscy, w tym sam Sterling, blisko współpracują z ruchem ekologistycznym, skupionym przede wszystkim wokół portalu WorldChanging. Bruce jest autorem wstępu do książki pt. WorldChanging: A User's Guide for the 21th century.

W dzieciństwie Sterling spędził kilka lat w Indiach. Do tej pory jest znawcą i miłośnikiem kina indyjskiego i produkcji z Bollywood. Wielokrotnie wypowiadał sie krytycznie na temat związków indyjskiego przemysłu filmowego ze światem przestępczym. W 2005 roku Bruce Sterling poslubil Jasminę Tesanović, serbską aktywistkę feministyczną, pisarkę i reżyserkę. Od tamtej pory dzieli swój czas pomiędzy Belgrad, Austin i wiele innych miejsc na świecie.

[edytuj] Powieści

• Involution Ocean (1977)
• The Artificial Kid (1980)
• Schismatrix (1985); polskie wydanie - Schizmatrix (2000)
• Islands in the Net (1988)
• The Difference Engine (1990), wspólnie z Williamem Gibsonem; polskie wydanie - Maszyna różnicowa (1997)
• Heavy Weather (1994)
• Holy Fire (1996); polskie wydanie - Święty płomień (1997)
• Distraction (1998)
• Zeitgeist (2000)
• The Zenith Angle (2004)

[edytuj] Zbiory opowiadań

• Mirrorshades: A Cyberpunk Anthology (1986) - zbiór opowiadań pod redakcją Sterlinga
• Crystal Express (1989)
• Globalhead (1992)
• A Good Old-fashioned Future (1999)
• Visionary in Residence (2006)

[edytuj] Inne książki

• The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier (1992) - tekst książki dostępny za pośrednictwem Project Gutenberg
• Tomorrow Now: Envisioning the next fifty years (2002)
• Shaping Things (mediaworks pamphlets) (2005)
• Worldchanging: A User's Guide for the 21st Century – wstęp do książki