Byłem ostatnim cesarzem Chin

Z Wikipedii

Byłem ostatnim cesarzem Chin to polski tytuł autobiografii Pu Yi, ostatniego władcy Chin przed ustanowieniem Republiki i późniejszego marionetkowego władcy Mandżukuo. Została wydana w roku 1964 w języku angielskim nakładem oficyny Foreing Languages Press w Pekinie. W Polsce zaś nakładem Wydawnictwa Łódzkiego (ISBN 83-218-0745-3) w 1988. Przekładu z angielskiego dokonała Jolanta Mach.

Książka oparta jest na zeszytach zapisywanych przez Pu Yi w więzieniu w latach 1950-1959. Tekst został opracowany przez dziennikarza Lih-Wen-Da oraz przejrzany i poprawiony przez pisarza Lao She, z pochodzenia Mandżura, podobnie jak Pu Yi.

Książka składa się z dwóch tomów. Pierwszy traktuje o życiu Pu Yi od urodzenia (właściwie najwcześniej pamięta swoją abdykację w wieku 6 lat) do objęcia, przy poparciu okupantów japońskich, "władzy" nad Mandżukuo. Zawiera też sporo informacji o dziejach rodziny cesarskiej, życiu codziennym w Zakazanym Mieście w Pekinie oraz sytuacji politycznej w Chinach w okresie schyłku cesarstwa i początkach republiki.

Drugi zaś tom opisuje życie Pu Yi jako marionetkowego prezydenta, a potem cesarza Mandżukuo oraz późniejszy piecioletni pobyt w Związku Radzieckim w zamkniętych ośrodkach dla chińskich i japońskich zbrodniarzy wojennych i dziewięcioletni proces reedukacji, jaki przeszedł w chińskich więzieniach, aż do ułaskawienia w 1959 roku. Na zakończenie Pu Yi przedstawia wrażenia z Pekinu oglądanego po raz pierwszy z perspektywy zwykłego człowieka oraz swoje dalsze losy jako obywatela komunistycznych Chin.

W oparciu o autobiografię Pu Yi w 1986 roku został nakręcony film "Ostatni Cesarz" w reżyserii Bernardo Bertolucciego.