Centrala aerometryczna
Z Wikipedii
Centrala aerometryczna (ADC - ang. Air Data Computer) - jest to urządzenie (najczęściej rodzaj komputera) służace do wyliczania parametrów lotu statku powietrznego (prędkość przyrządowa - IAS, prędkość rzeczywista - TAS, liczba Macha, wysokość, kąt natarcia i ślizgu, prędkość pionowa, temperatura rzeczywista) na podstawie parametrów powietrza opływającego ów statek powietrzny (ciśnienia całkowitego i statycznego, temperatury spiętrzenia oraz kątów opływu).
Spis treści |
[edytuj] Zasada działania
Pomiar parametrów powietrza odbywa się zazwyczaj z wykorzystaniem tradycyjnych czujników. Pomiar ciśnienia statycznego i całkowitego odbywa się za pomocą Odbiorników Ciśnienia Powietrza (OCP), pomiar temperatury spiętrzenia najczęściej za pomocą termometrów rezystancyjnych, a kątów opływu za pomocą czujników ciśnieniowych lub skrzydełkowych. Zmierzona wartości przetwarzane są na sygnał cyfrowy (wcześniej analogowy) i przekazywane do układu przetwarzania. Układ przetwarzania na podstawie zmierzonych wartości oraz ciśnienia odniesienia oblicza parametry lotu (np. wysokość barometryczną, prędkość rzeczywistą, liczbę Macha, prędkość pionową itd.) i przekazuje je do systemu zobrazowania informacji (ekrany LCD, wskaźniki zegarowe itp.) oraz w zależności od potrzeby do systemów poprawy stabilności (Stability Augmentation System) i sterowności (Control Augmentation System), sterowania zespołem napędowym, nawigacyjno-celowniczych itd. Aby zapewnić dużą niezawodność centrali używa się układów zwielokrotnionych oraz wbudowanych systemów diagnostycznych (BITE - Built-in Test Equipment).
[edytuj] Zalety stosowania
Wykorzystanie zintegrowanego systemu obliczeniowo-pomiarowego umożliwia podawania parametrów lotu z większą dokładnościa dzięki bardziej skutecznej kompensacji błędów (uwzględnienie ściśliwości powietrza, rzeczywistej zmiany temperatury, konfiguracji statku powietrznego), oraz zmniejsza ilość potrzebnych przyrządów.
[edytuj] Ciekawostki
Na potrzeby centrali aerometrycznej samolotu F-14 Tomcat (Central Air Data Computer - F14 CADC) powstał procesor MP944, który przez niektórych uważany jest za pierwszy mikroprocesor w historii z racji tego, że powstał w czerwcu 1970, czyli przed procesorem Intel 4004. Jednakże ze względów bezpieczeństwa wszystkie materiały na jego temat były utajnione aż do roku 1997.
[edytuj] Bibliografia
Z. Polak, A. Rypulak "Awionika, przyrządy i systemy pokładowe" WSOSP Dęblin 2002, ISBN 83-912861-6-9
